Đây cũng không phải lần đầu, phụ huynh học sinh tranh luận về việc có nên tổ chức các kỳ thi cuối cấp hay không? Đặc biệt năm nay dịch bệnh làm gián đoạn việc học của các em trong nhiều tháng. Tuy vậy việc tổ chức các kỳ thi rồi cũng diễn ra êm thắm, không để lại hậu quả nào quá đáng tiếc.

Có học là có thi ! Câu chuyện đó đã diễn ra từ ngày có sự học và cho đến nay hầu như toàn thể giới, kể cả những nước có nền giáo dục tiên tiến nhất, những kỳ thi được tổ chức và đều mang lại áp lực cho học sinh lẫn phụ huynh.

Hình thức giống nhau, nhưng thực ra bản chất các kỳ thi hiện nay ở nhiều nơi trên thế giới không còn như nhau. Ở Mỹ, học sinh, sinh viên chỉ chú trọng đến kỳ thi S.A.T do Hiệp hội College Board tổ chức, nhằm tìm kiếm một suất vào các đại học danh giá. Và nhiều nước trên thế giới, cánh cửa đại học rộng mở cho mọi người, tùy theo học lực, năng lực hoặc tài chính, mà học sinh chọn lựa phù hợp.

Giáo dục Việt Nam trong vài năm gần đây cũng đã có những cởi mở nhất định, hòa nhịp với xu hướng chung với các nước. Tuy vậy sự đổi mới vẫn chưa đủ mạnh để phụ huynh, học sinh thoát khỏi vòng lẩn quẩn của quan niệm, phải có tấm bằng đại học bằng mọi giá. Và muốn vậy phải vượt qua các kỳ thi cuối cấp một cách… bất chấp.

Mải mê với cái đích đó mà xã hội đang biến sự học, vốn là phương tiện, nay trở thành mục đích của đời sống. Nguyên nhân là do hiện nay xã hội Việt Nam vẫn còn nặng nề trong lối học từ chương; nhìn nhận, đánh giá năng lực cống hiến qua bằng cấp.

Học để làm gì ? Nhà thơ Tagore - Ấn Độ định nghĩa: “Cái gốc của sự học là học làm người”. Quan niệm của ông học để giữ cho tâm hồn bình lặng; học làm người lương thiện, trong sạch, nhân hậu, có trái tim tràn ngập yêu thương và tâm hồn rộng mở; có cách sống đúng đắn và cách đối nhân xử thế đúng mực…

Thực tế cuộc sống cho thấy, không ít người vẫn có thể làm những việc kinh thiên động địa. mà không cần đến tấm bằng đại học. Những Mark Zukerberg ông chủ Facebook, Bill Gates, ông chủ Microsoft… đều chưa học xong chương trình đại học và họ luôn nói rằng: Tôi rời trường đại học, chứ chưa bao giờ bỏ học.

Điều đó cho thấy, sự học lớn hơn đại học. Ngày nay, trong một thế giới rộng mở, con người không thiếu công việc để làm, để kiếm sống. Xã hội ngày đang cần người có thực lực. Nếu cửa vào đại học không như ý, thì vẫn còn quá nhiều cánh cửa khác mở ra, để người có ý chí, có thưc học cống hiến với đời.