Nhận xét trên thực ra không gây bất ngờ vì trước đó, tại cuộc họp về tình hình kinh tế - xã hội TPHCM tháng 7 và 7 tháng đầu năm, báo cáo từ Sở Nội vụ TPHCM cho biết, năm 2021 chỉ số cải cách hành chính tại thành phố đã tụt hạng so với năm 2020.
Sự “quá chậm” hay sự “tụt hạng” trên thực tế chính là phản ánh phần nào lề lối làm việc, xử lý các dịch vụ hành chính công tại TPHCM nói chung và dịch vụ hành chính công trực tuyến tại TPHCM nói riêng.
Chị M.T (xin được viết tắt), trong một buổi sáng cuối tháng 7.2022 ghé đến UBND phường 17, quận Bình Thạnh để lấy giấy xác nhận độc thân theo lịch hẹn. Tuy nhiên, khi đến nơi, nhân viên trực tiếp nhận hồ sơ cho biết… quên. Thế là chị T. phải chờ cán bộ phụ trách xử lý từ đầu, sau đó mới mang đi trình ký từ đầu thay vì đến nơi chỉ việc nhận rồi về, mặc dù chị đã đến sau hẳn một ngày so với lịch hẹn.
Tuy nhiên, chị T. không phải là trường hợp duy nhất. Một phụ nữ tên T.Ng ngồi chờ tại hàng ghế gần sát trước quầy tiếp nhận thủ tục tư pháp cũng cho biết, chị chờ lấy giấy xác nhận độc thân nhưng chờ từ đầu giờ sáng đến hơn 10h vẫn chưa nhận được kết quả.
Chị T.Ng. vốn ở phường 17, nhiều năm nay chuyển cư sang TP.Thủ Đức song hộ khẩu vẫn còn tại phường. Chị tới làm giấy xác nhận độc thân để bán chiếc xe máy nhưng cả tuần rồi vẫn chưa xong.
Chị phàn nàn rằng, từ nhiều tháng trước chị đã đến liên hệ để làm giấy xác nhận nhưng khi đó cô cán bộ phụ trách mắc COVID-19. Còn lần này, chị đến từ sớm, sau 6 ngày nộp hồ sơ, nhưng vẫn phải chờ mà không được rõ lý do.
Đến làm các giấy tờ ở UBND phường, nhiều người dân mang cảm giác như đi xin, có khi phải chờ đợi nhiều giờ hay nhiều ngày vượt quá lịch hẹn chỉ vì cán bộ phụ trách bận, nghỉ phép, vừa đi ra ngoài có việc, nghỉ ốm; còn lãnh đạo thì bận họp, hay đi ra ngoài, thậm chí nhiều khi người dân cũng không rõ lý do, chỉ biết hồ sơ của mình đang được cán bộ phụ trách trình ký nhưng lại phải chờ… lãnh đạo.
Câu chuyện giấy chứng nhận độc thân của chị M.T. tưởng chỉ bị “quên” và chậm ở phường 17 quận Bình Thạnh, nhưng khi mang đến phường Bến Thành thuộc Quận 1 để làm một thủ tục khác thì lại gặp sự nhiêu khê.
Số là, một số thủ tục xác nhận về tư pháp tại phường được thực hiện trực tuyến qua việc quét mã QR, sau đó kê khai và tải lên hệ thống các giấy tờ tùy thân. Thế nhưng, cán bộ phường sau khi kiểm tra giấy tờ tùy thân giấy lại vẫn yêu cầu người dân nộp bản photocopy.
“Đã lưu hồ sơ trực tuyến và kiểm tra bản chính các giấy tờ tùy thân rồi chả hiểu sao lại cứ bắt nộp thêm bản photocopy, vậy trực tuyến để làm gì khi không giảm được giấy tờ?”, chị M.T. đặt vấn đề.
Phường Bến Thành, Quận 1 vốn được tiếng “nhanh, gọn” về các thủ tục hành chính từ trước đến nay, nhưng kiểu chuyển đổi số với thủ tục trực tuyến một cách nửa vời, theo chị T. là thêm sự nhiêu khê, hay nói chính xác hơn là tiện cho phường chứ chưa tiện cho dân.