Việt Nam và các nước trên thế giới đang sống giữa một đại dịch lớn nhất trên phạm vi toàn cầu trong 100 năm trở lại đây. Do đó, việc khai báo y tế phục vụ phòng chống dịch hay một tấm "hộ chiếu vaccine" là một trong những yếu tố bắt buộc để đảm bảo công tác an toàn cho người dân trong nước.

Chia sẻ với Báo Lao Động, TS Lương Hoài Nam - thành viên Hội đồng Tư vấn Du lịch Việt Nam và chuyên gia hàng không - cho rằng, "hộ chiếu vaccine" là giải pháp rất tiến bộ để hỗ trợ cho việc đi lại nội địa và quốc tế.

"Đó là công cụ cần thiết và đó là giải pháp. Tuy nhiên, tôi cho rằng, chúng ta cần nghiên cứu một cách nghiêm túc về việc triển khai cấp "hộ chiếu vaccine" cho công dân Việt Nam và chấp nhận "hộ chiếu vaccine" đối với du khách quốc tế" - TS. Nam nhấn mạnh. "Những người được tiêm vaccine, có chứng chỉ vaccine phải được hưởng sự tự do tương xứng. Người đã tiêm vaccine rồi và người chưa tiêm hưởng chung một cách ứng xử thì không khoa học".

Thực tế hiện nay, theo ghi nhận, ngay khi đi xe khách, máy bay, khai báo y tế trực tuyến trên trang tokhaiyte.vn cũng không dễ dàng đối với những người ít sử dụng và không quen với công nghệ. Việc khai báo y tế và kiểm tra khai báo y tế đối với hành khách đi máy bay đã không ít lần gây tắc nghẽn cả khu vực kiểm soát an ninh sân bay Tân Sơn Nhất, đến mức có lúc phải tạm ngừng thực hiện thủ tục này.

Chỉ một khâu khai báo y tế cũng đã mất nhiều thời gian như thế, vậy nếu như một người cần phải sử dụng nhiều "giấy thông hành" như khai báo y tế, kết quả xét nghiệm, xác nhận tiêm vaccine, hộ chiếu vaccine... thì sẽ phức tạp và rắc rối thế nào.

Do đó, theo TS. Lương Hoài Nam, Việt Nam cũng nên có ưu tiên đối với những người đã tiêm vaccine và nên tích hợp khai báo y tế, kết quả xét nghiệm, tiêm vaccine vào ứng dụng Bluezone... và mỗi người sẽ sở hữu một mã QR để đi qua các chốt kiểm dịch chỉ cần quét mã QR code để giảm thiểu tiếp xúc và lây nhiễm.

"Hộ chiếu vaccine" và công cuộc chống dịch cần phải được áp dụng nền tảng công nghệ số để phù hợp với Cách mạng công nghệ 4.0, với hàng loạt các công cụ như: Dữ liệu lớn, trí tuệ nhân tạo, blockchain…

TS Lương Hoài Nam chia sẻ, ở Trung Quốc, từ năm 2020 khi đại dịch mới xuất hiện mấy tháng, họ đã triển khai hệ thống mã QR code trên điện thoại thông minh. Mỗi người dân được quản lý bằng 3 màu trên mã QR: “Xanh” là an toàn; “Vàng” là có nguy cơ lây nhiễm do tiếp xúc gần với ca dương tính và phải cách ly tại gia; “Đỏ” là đã đến mức nguy hiểm, phải đi cách ly tập trung hoặc nhập viện.

Đến đâu thì dùng mã QR của mình mà khai báo y tế bằng một click hoặc xuất trình cho người kiểm soát xem. QR code màu xanh là một loại “giấy thông hành”, chủ nhân của nó được đi lại tự do ở địa phương mình và đi đến các địa phương khác.

"Với việc tích hợp các thông tin về kết quả xét nghiệm COVID-19 và tiêm vaccine vào mã QR code, nó sẽ trở thành một bản “hộ chiếu vaccine số” đầy đủ thông tin nhất, hiện đại nhất và tiện ích nhất cho cả người quản lý và người dân" - TS. Lương Hoài Nam nói.

Việt Nam đã và đang kiểm soát rất tốt tình hình dịch bệnh và công tác truy vết chủ yếu bằng sức người của cả hệ thống chính trị. Nhưng hiện tại, cần xem xét việc đầu tư phát triển và đưa các công cụ công nghệ hiện đại vào thực tiễn phòng, chống dịch COVID-19 để vừa tiện lợi hơn cho người dân, vừa mang lại hiệu quả cao hơn.