Còn nhớ khi mới ra trường (năm 1986), tôi được phân công giảng dạy ở trường THCS Diên Tân (Diên Khánh, Khánh Hòa) thuộc xã miền núi kinh tế mới của huyện Diên Khánh lúc bấy giờ.
Nơi nhiều người nói vui là “vùng khỉ ho cò gáy” vô cùng vất vả. Tết đến được thêm ít lạng thịt, gam đường, bột ngọt của thời bao cấp với chế độ tem phiếu vui không sao tả hết, bởi gia đình có được hương vị ngày Tết, đúng như câu "Ngày ba mươi Tết thịt treo trong nhà".
Thời gian trôi qua, đời sống giáo viên được cải thiện phần nào, nhưng nhu cầu ngày một tăng lên. Vì vậy, tâm lý thầy cô giáo nói chung đều mong chờ khoản tiền thưởng Tết ngoài tiền lương vào cuối năm để con có chiếc áo mới, cha mẹ thêm tiền mừng tuổi ông bà...
Từ khi thực hiện chế độ khoán tài chính cho các trường, việc chi tiêu được hiệu trưởng lên kế hoạch theo quy chế chi tiêu nội bộ. Quy chế này được thông qua ở hội nghị cán bộ, viên chức, với tinh thần thật tiết kiệm để cuối năm có dư thưởng Tết cho thầy cô giáo. Việc thưởng Tết mỗi trường mỗi vùng miền khác nhau, tùy vào tiền "tiết kiệm chi" còn nhiều hay ít.
Đồng nghiệp của tôi công tác tại Trường Phổ thông Dân tộc nội trú Khánh Vĩnh, thuộc huyện miền núi của tỉnh Khánh Hòa. Đa số học sinh nơi đây là đồng bào dân tộc thiểu số Raglai, đời sống còn nhiều khó khăn.
Bạn tôi nói, thầy cô ở trường nói riêng, huyện Khánh Vĩnh nói chung không có khái niệm thưởng Tết như ở dưới xuôi. Tết đến, phụ huynh, học sinh tặng thầy cô củ khoai, con gà đang tập gáy, cân thịt heo đen nuôi dưới sàn nhà..., rất ấm áp tình người.
Vậy tại sao thầy cô trường này có thưởng Tết, trường khác lại không? Theo lãnh đạo một số trường học, việc thưởng Tết cho giáo viên không phải là yêu cầu bắt buộc mà tùy vào mỗi trường. Sau khi chi cho các hoạt động giáo dục, đầu tư cơ sở vật chất, trả lương cho thầy cô giáo..., cuối năm nếu còn dư ít nhiều sẽ chia cho giáo viên, nếu không thì thôi.
Thầy cô công tác ở miền núi, do điều kiện cơ sở vật chất nhà trường còn thiếu thốn nên ngân sách chủ yếu để trả lương cho thầy cô, mua sắm trang thiết bị phục vụ dạy học còn không đủ, còn tiền đâu thưởng Tết.
Năm nay dịch bệnh kéo dài đã ảnh hưởng đến mọi mặt đời sống người lao động, và thầy cô không đứng ngoài khó khăn chung này. Các trường dành một phần kinh phí chi cho công tác phòng chống dịch bệnh nên khả năng tiền thưởng nếu có cũng là “hương vị” Tết là vui lắm rồi.
Bởi còn biết bao công nhân, người lao động mất việc làm trong năm qua phải sống bằng tiền trợ cấp thất nghiệp, tiền hỗ trợ do dịch bệnh của nhà nước, nói gì đến lương, thưởng!
Nhiều thầy cô tâm sự niềm vui của họ chính là được xã hội tôn trọng, đúng như câu "Mùng một Tết cha, mùng hai Tết mẹ, mùng ba Tết thầy". Mong rằng truyền thống tốt đẹp ấy của dân tộc không bao giờ nhạt phai trong bất cứ hoàn cảnh nào và mong dịch bênh sớm qua mau để tất cả người dân có một cái Tết trọn vẹn, mong lắm thay!