Tàu thuyền mắc cạn  

Chiều ngày 2.2, có mặt tại cảng cá Xuân Hội khi thủy triều xuống, chúng tôi chứng kiến luồng lạch và bến neo tàu tại cảng cá này chỉ còn trơ lại bãi cát, những chiếc tàu cá như đang đậu trên bờ chứ không phải dưới cảng nữa.

Anh Trần Quốc Dũng (trú thôn An Toàn Long, xã Xuân Hội) là chủ tàu cá HT-90091-TS chia sẻ: “Do luồng lạch quá cạn nên tàu thuyền lớn không vào được. Chúng tôi lo lắng một ngày gần đây cảng cá này sẽ không hoạt động được nữa, lúc đó tàu thuyền đánh bắt về sẽ cập cảng phía bên tỉnh Nghệ An, nguồn hàng của bà con kinh doanh cũng sẽ về hết bên đó”.

Anh Dũng thiết tha đề nghị các đơn vị có chức trách khẩn trương triển khai nạo vét luồng lạch vào cảng cá Xuân Hội để tạo điều kiện cho bà con ngư dân thuận lợi ra, vào cảng, yên tâm vươn khơi bám biển mưu sinh lâu dài.

Ông Đậu Văn Khoa (trú thôn Thái Phong, xã Xuân Hội) đứng bên chiếc tàu bị mắc cạn trên bãi gần cầu cảng Xuân Hội than thở: “Khoảng 5 năm trở lại đây, luồng lạch ra vào cảng này bị bồi lấp ngày càng nghiêm trọng khiến thuyền của ngư dân chúng tôi hoạt động rất khó khăn”.

Cụ thể, theo ông Khoa, khi tàu thuyền đánh bắt xong trở về cảng, đang neo để nghỉ ngơi mà muốn ra khơi tiếp thì phải chờ thủy triều lên mới ra được vì luồng lạch quá cạn. Có khi tàu về bị mắc cạn không vào được cảng, bị sóng đánh ngoài lạch gây hư hỏng.

Ngư dân Trần Văn Tuấn (trú thôn An Toàn Long, xã Xuân Hội), chủ tàu cá HT-20905-TS cũng than phiền rằng do luồng lạch ra vào cảng cá Xuân Hội bị bồi lấp nên tàu thuyền thường xuyên bị mắc cạn. Nhiều khi đánh bắt về muốn cập cảng sớm để bốc hàng lên bán mà không vào được.

Chưa được gia hạn dự án nạo vét

Ông Phan Huy Hiệu - cán bộ Ban quản lý các cảng cá Hà Tĩnh thông tin, luồng lạch cảng cá Xuân Hội bị bồi lấp diễn ra từ năm 2017, mỗi năm bị bồi lấp thêm khoảng 0,5m.

Tình trạng này khiến ngư dân sử dụng cảng cá Xuân Hội phải chờ khi thủy triều lên để ra vào cảng. Có lúc tàu thuyền đánh bắt về cảng gặp lúc con nước xuống đành phải quay đầu sang cập cảng Cửa Hội ở phía bên tỉnh Nghệ An. Có nhiều trường hợp tàu bị mắc cạn còn bị gãy chân vịt hoặc nghiêng tàu sẽ gây hư hỏng các thiết bị trên tàu.

“Nguyên nhân dẫn đến sự bồi lấp luồng lạch cảng là do từ khi đưa vào hoạt động đến nay chưa được nạo vét lại, chưa có duy tu bảo dưỡng thường xuyên. Bên cạnh đó, sự biến đổi khí hậu khiến dòng chảy thay đổi kéo theo khối lượng cát rất lớn bồi lấp luồng cảng” - ông Hiệu nói.

Trước tình hình cảng cá Xuân Hội bị bồi lắng, nhiều năm nay, Ban quản lý các cảng cá Hà Tĩnh đã báo cáo lên Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và UBND tỉnh Hà Tĩnh để nạo vét, tuy nhiên đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Ngày 3.2, ông Hà Văn Trà - Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Hà Tĩnh - cho biết, dự án nạo vét chỉnh trị luồng lạch ở cảng Xuân Hội (xã Xuân Hội) đến nay vẫn chưa được phê duyệt do chưa được Chính phủ đồng ý gia hạn.

Trước đó, ngày 1.5.2019, Thủ tướng Chính phủ ban hành quyết định số 476 giao UBND các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế chỉ đạo thực hiện đầu tư các dự án “Xây dựng, nâng cấp cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá” và dự án “Phục hồi, tái tạo hệ sinh thái thủy sinh và nguồn lợi thủy sản”. Các dự án sử dụng khoản tiền bồi thường sự cố môi trường biển của Công ty TNHH Gang thép Hưng Nghiệp Formosa Hà Tĩnh.

Theo quyết định trên, tổng mức vốn đầu tư các dự án xây dựng, nâng cấp cơ sở dịch vụ hậu cần nghề cá mỗi tỉnh tối đa không quá 400 tỉ đồng.

Hà Tĩnh là địa phương được đầu tư xây dựng, nạo vét mở rộng 4 cảng cá, trong đó có dự án nạo vét, chính trị ở cảng cá Xuân Hội với vốn đầu tư 20 tỉ đồng nhưng do ảnh hưởng của dịch COVID-19 nên bị chậm triển khai.

Sau đó, Thủ tướng Chính phủ đã cho gia hạn đến ngày 30.6.2022. Tuy nhiên, hết thời gian đó cũng chưa triển khai được. Đến nay, Hà Tĩnh đang trình xin gia hạn và đang chờ được chấp thuận.

“Phó Thủ tướng vừa mới có ý kiến để Bộ Kế hoạch và Đầu tư tham mưu lại để cho gia hạn” - ông Trà nói.