Theo tìm hiểu, nhà truyền thống đặt tại trung tâm bon Đắk R’Moan, xã Đắk R’Moan là nhà truyền thống của người M’Nông, được khởi công xây dựng từ đầu năm 2017 và đưa vào sử dụng từ đầu năm 2018.
Ngôi nhà xây dựng với chất liệu truyền thống của người H’Mông xưa như lợp tranh, phên (tường) bằng tre, cột tròn bằng gỗ tự nhiên và nền ximăng.
Mục tiêu xây dựng nhà truyền thống để làm nơi lưu giữ, bảo tồn văn hóa và tạo nên một không gian truyền thống cho sinh hoạt cộng đồng.
Mục tiêu là thế nhưng mới đưa vào sử dụng khoảng 1 năm, căn nhà đã bắt đầu xuống cấp.
Ông Điểu Nhan, Trưởng bon Đắk R’Moan cho biết, công trình có nhiều chất liệu không đảm bảo chất lượng, hoặc quá trình xử lý không tuân theo kinh nghiệm truyền thống nên nhanh chóng xuống cấp, hư hỏng.
Theo ghi nhận, nền nhà được đổ một lớp bêtông mỏng, chủ yếu là cát, nên tại nhiều vị trí, dùng tay là có thể bóc lên nhiều mảng đất nham nhở. Phía bên trên, phần mái có nhiều vị trí hư hỏng, dột nát; cạnh đó là các cột nhà, phên không đảm bảo chất lượng, nứt toác...
“Nguyên do là đơn vị thi công sử dụng tranh còn non để lợp mái. Nếu sử dụng tranh già thì tuổi thọ được 7 – 8 năm, còn sử dụng tranh non thì chỉ 1 -2 năm. Còn gỗ, tre khi được làm nhà vẫn còn tươi nên khi làm xong bị nứt nẻ, hở toác”- ông Điểu Nhan nói.
Ông Lê Đình Thắng, Chủ tịch UBND xã Đắk R’Moan thừa nhận, qua một thời gian ngắn tiếp quản và đưa vào sử dụng, xã nhận thấy một số hạng mục của công trình chưa đảm bảo chất lượng.
Theo ông Thắng, hiện xã mới chỉ nhận bàn giao thực tế các trang thiết bị chứ chưa tiếp nhận bàn giao đầy đủ công trình.
“Xã mong muốn đơn vị thi công, chủ đầu tư sớm khắc phục, sửa chữa công trình, đảm bảo chất lượng đúng như báo cáo kinh tế - kỹ thuật được phê duyệt” – ông Thắng nói.
Ông Nguyễn Văn Dũng - Phó Chủ tịch UBND thị xã Gia Nghĩa cho biết đã chỉ đạo các đơn vị liên quan kiểm tra, xác minh các thông tin liên quan đến phản ánh của người dân về chất lượng nhà truyền thống bon Đắk R’Moan. Quan điểm của thị xã là xử lý nghiêm các sai phạm nếu có của các cá nhân, tổ chức liên quan.
Trước thông tin phản ánh, đại diện Công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên xây dựng Trí Nguyên (thị xã Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông), đơn vị thi công công trình, cho biết đơn vị hiện vẫn đang sửa chữa, bảo hành công trình.