Theo luật sư Nguyễn Văn Hậu - Chủ nhiệm Cơ quan truyền thông, Liên đoàn Luật sư Việt Nam, trong khoảng thời gian cuối tháng 10, đầu tháng 11 hàng năm, các địa phương sẽ chuẩn bị tổ chức các đợt khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự cho đợt tuyển quân năm tới.
Quy trình khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự được thực hiện như sau:
- Lập danh sách các đối tượng là công dân thuộc diện được gọi nhập ngũ đã qua sơ tuyển sức khỏe trên địa bàn được giao quản lý;
- Thông báo thời gian, địa điểm tổ chức khám sức khỏe;
- Tổ chức khám sức khỏe theo các nội dung quy định;
- Tổ chức tư vấn và xét nghiệm HIV theo quy định của Luật Phòng, chống HIV/AIDS đối với các trường hợp đạt tiêu chuẩn sức khỏe gọi nhập ngũ hàng năm theo hướng dẫn của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng;
- Hoàn chỉnh phiếu sức khỏe theo quy định tại Mục II Mẫu 2 Phụ lục 4 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP;
- Tổng hợp, báo cáo kết quả khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự theo Mẫu 3a Phụ lục 5 ban hành kèm theo Thông tư liên tịch số 16/2016/TTLT-BYT-BQP.
Theo quy định tại Khoản 3, Điều 2, Thông tư Liên tịch 16/2016/TTLT-BYT-BQP giữa Bộ Y tế và Bộ Quốc phòng thì Khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự là việc thực hiện khám, phân loại, kết luận sức khỏe đối với công dân được gọi làm nghĩa vụ quân sự đã qua sơ tuyển sức khỏe và công dân đăng ký dự thi tuyển sinh quân sự, do Hội đồng khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự huyện thực hiện.
Ngoài Khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự còn có Khám phúc tra sức khỏe nghĩa vụ quân sự; Giám định sức khỏe nghĩa vụ quân sự. Quy định này nhằm tránh những sai sót khi Khám sức khỏe nghĩa vụ quân sự.
Theo quy định hiện hành, để đủ điều kiện được gọi nhập ngũ, về thể lực: Nam có các tiêu chuẩn về chiều cao khi đứng từ đủ 152 - 163 cm, cân nặng từ đủ 39 - 51kg, vòng ngực từ đủ 70 - 81 cm và nữ có các tiêu chuẩn về chiều cao khi đứng từ đủ 146 - 154 cm, cân nặng từ đủ 37 - 48kg tương ứng với 06 loại sức khỏe từ 01- 06.
Nếu quá béo hoặc quá gầy thì phải xem xét đến chỉ số BMI.
Về bệnh tật: Các loại bệnh được xem xét khi khám sức khỏe đi nghĩa vụ gồm: Bệnh về mắt như cận thị, viễn thị, loạn thị, mộng thịt, viêm kết mạc, đục thủy tinh thể bẩm sinh, mù màu, quáng gà; Bệnh về răng, hàm, mặt; Các bệnh về tai, mũi, họng; Các bệnh về thần kinh, tâm thần; Các bệnh về tiêu hóa; Các bệnh về hô hấp; Các bệnh về tim, mạch….
Căn cứ vào từng mức độ bệnh tật để bác sĩ cho điểm từ 1-6 tương ứng với tình trạng sức khỏe rất tốt, tốt, khá, trung bình, kém, rất kém.
Ngoài ra, theo Điểm a, Điểm c Khoản 3 Điều 4 Thông tư số 148/2018/TT-BQP, chỉ tuyển công dân có sức khỏe loại 1, 2, 3 và không gọi công dân cận thị 1,5 diop trở lên, viễn thị các mức độ, nghiện ma túy, bị HIV, AIDS nhập ngũ.
Như vậy, để đủ điều kiện sức khỏe được gọi nhập ngũ, công dân phải có sức khỏe loại 1, 2 và 3; không bị cận từ 1,5 diop trở lên, không bị viễn thị các mức độ, không nghiện ma túy, không nhiễm HIV, AIDS.