Đây là một bước tiến mới về quy định pháp quy tạo ra chế tài sát sao hơn buộc các cá nhân, tổ chức kêu gọi quyên góp và phân phối nguồn từ thiện buộc phải tuân thủ trong thời gian tới, từ ngày 1.9.2022.

Bởi trong thời gian qua, nhiều trường hợp kêu gọi và quyên góp từ thiện đã gây ra quá nhiều lời ra tiếng vào.

Đơn cử điển hình nhất là trường hợp các nghệ sĩ kêu gọi quyên góp và phân phối nguồn từ thiện (nói nôm na là “làm từ thiện”) như Thủy Tiên, Hoài Linh, Trấn Thành…, đã dẫn đến sự “lùm xùm” trong dư luận.

Dù các nghệ sĩ này đã được “minh oan” là không có biển thủ, ăn chặn hay tư túi, lạm dụng số tiền quyên góp được cho cá nhân, nhưng nguồn cơn gây ra các vụ “lùm xùm” trong dư luận cũng có thể do phía các nghệ sĩ chưa đủ tính bài bản, sự chuyên nghiệp trong việc ghi chép sổ sách hay thu thập, lưu giữ đầy đủ các loại hóa đơn, chứng từ.

Tình trạng này trước tiên do các nghệ sĩ làm từ thiện… rất nghệ sĩ, thiếu tính chuyên nghiệp; ngoài ra còn do có phần chủ quan. May mà, các sao kê từ tài khoản ngân hàng còn đó đã giúp các nghệ sĩ thoát bị hàm oan.

Song từ bài học về trường hợp các nghệ sĩ làm từ thiện mới có thêm sự bổ sung quy định mới, giúp cho việc quản lý hoạt động từ thiện trong xã hội chặt chẽ hơn, qua đó cũng giúp nhiều cá nhân làm từ thiện nhận thức được công việc mình làm, là đụng tới tiền nong hàng hóa rất cần phải rõ ràng, minh bạch và chi tiết đến từng li từng tí.

Tuy nhiên, sổ kế toán ghi chép và lập báo cáo từ phía cá nhân, tổ chức làm từ thiện cũng chỉ là một phần về yêu cầu thủ tục để minh bạch hóa hoạt động từ thiện xã hội. Sổ kế toán ghi chép và báo cáo cũng chỉ từ một phía. Phía còn lại là sự giám sát của dư luận, người dân; sự kiểm tra, kiểm soát của các cơ quan chức năng. Bởi ngoài sổ sách kế toán và báo cáo, những chứng từ, hóa đơn, biên nhận… cũng rất quan trọng, từ đó mới giúp cho việc đối chiếu được rõ ràng và chân xác.

Nhiều người làm từ thiện xuất phát từ sự nhiệt tình và cái tâm. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, điều họ nhận được lại là sự đau lòng, khổ sở vì bị nghi ngờ, hiểu lầm.

Có nghệ sĩ mất ăn mất ngủ, sụt cân mất ký vì vướng vào những rắc rối xung quanh việc kêu gọi quyên góp làm từ thiện. Nhưng qua đó, nhiều bài học kinh nghiệm mới rút ra được.

Bởi chỉ với cái tâm thôi thì không đủ chứng minh một cách rõ ràng và minh bạch nguồn tiền kêu gọi quyên góp được đã đi đâu – về đâu. Tất cả vẫn phải cần có sổ sách ghi chép, hóa đơn chứng từ, sao kê tài khoản ngân hàng. Minh bạch được từ những con số nhỏ nhất và chi tiết nhất bằng sổ sách, hóa đơn chứng từ và sao kê tài khoản ngân hàng, người làm từ thiện càng cho thấy tâm sáng lòng trong.    

Và khi làm từ thiện với lòng sáng tâm trong, các cá nhân cũng như tổ chức càng nên có ý thức ghi chép đầy đủ, tỉ mỉ và thu thập hóa đơn chứng từ đến mức có thể.