Các mạng xã hội từ Facebook đến Twitter, YouTube, và cả các mạng xã hội ở Việt Nam như Zalo, đều có qui định đối với người dùng. Một cách khái quát hơn, các nền tảng này đều có tiêu chuẩn cộng đồng buộc người dùng tuân thủ.

Và sự thật là khi bất cứ người dùng nào vi phạm các tiêu chuẩn cộng đồng đó đều bị các mạng xã hội xử lý, ở nhiều mức độ khác nhau.

Facebook và YouTube là 2 mạng xã hội thường xuyên xử lý đối với các tài khoản vi phạm, ở nhiều mức độ khác nhau, nhẹ thì là các hành vi spam, vi phạm một số từ khóa; nặng hơn thì do đăng tải hay chia sẻ các nội dung kích dục, ấu dâm, bạo lực, phân biệt chủng tộc…

Những vi phạm khác mang tính chất hình sự như gian lận, lừa đảo.

Trước đợt quét và tiến hành tạm khóa hàng loạt tài khoản người dùng Facebook tại Việt Nam trong ngày và đêm 17.8, Facebook từng có hành động khởi kiện 4 cá nhân tại Việt Nam vì bị cho rằng đã gian lận quảng cáo trên nền tảng này với giá trị lên tới hàng chục triệu USD.

Một điều nữa được mặc định là đối với người dùng Facebook tại Việt Nam còn phải tuân thủ các qui định, luật pháp Việt Nam liên quan.

Tuy nhiên, ngay cả khi chưa đến mức bị cơ quan chức năng Việt Nam xử lý, hàng loạt tài khoản của người dùng đã bị Facebook trừng phạt vì đã đăng tải, chia sẻ các nội dung bị nền tảng này nghiêm cấm, như lan truyền, chia sẻ clip khiêu dâm trẻ em, thông tin liên quan đến COVID-19 sai lệch hoặc có dấu hiệu lừa đảo.

Tất nhiên, trong số hàng loạt chủ tài khoản Facebook vi phạm dẫn đến bị khóa, có những mức độ vi phạm khác nhau và với động cơ, mục đích cũng khác nhau. Có những người có thể vì vô tình, nhận thức không đầy đủ trong việc chia sẻ lại nội dung vi phạm nhằm cảnh báo; nhưng cũng có người chia sẻ mang tính chất lan truyền không có mục đích rõ ràng, hoặc với mục đích chỉ nhằm cho nhiều người biết… Nhưng chung quy lại, những chia sẻ đó chỉ khiến cho môi trường mạng xã hội thêm sự phức tạp, vàng thau lẫn lộn, ngay cả việc làm vì động cơ tích cực cũng có thể gây tiêu cực đối với dư luận, cộng đồng.

Đó chính là sự thật mà rất nhiều người dùng Facebook biết là vi phạm nhưng mặc kệ, phớt lờ do ý thức sử dụng mạng xã hội một cách thiếu trách nhiệm, nhận thức kém.

Sự nhiệt tình mù quáng hay nhiệt tình mà thiếu hiểu biết trong hành vi chia sẻ lại các nội dung nhạy cảm trên mạng xã hội không qua kiểm chứng và thẩm định đều có thể tiềm ẩn các rủi ro, nguy cơ, thậm chí có thể dẫn đến các hệ lụy và gây ra hậu quả không nhỏ.

Facebook khóa hàng loạt tài khoản, những người dùng vi phạm do vô tình thì còn tìm cách khôi phục lại tài khoản bằng thủ tục khiếu nại. Song có nhiều tài khoản Facebook khác, vốn là nick ảo, hoặc được lập ra để đăng, share câu view với mục đích thương mại, trục lợi bất chấp, sẽ chẳng quan tâm tới việc phải khôi phục lại tài khoản nếu không bị mất nhiều về lợi ích kinh tế.

Sự thật là dù theo tiêu chuẩn cộng đồng hay qui định luật pháp ở bất cứ quốc gia nào, người dùng Facebook trước tiên phải là người dùng mạng xã hội có trách nhiệm với chính bản thân mình, người thân bạn bè và cộng đồng.