Theo quy định, các trường hợp sau đây, người sử dụng đất sẽ phải nộp tiền (gọi là tiền sử dụng đất) vào ngân sách Nhà nước:

- Nhà nước giao đất có thu tiền sử dụng đất.

- Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất cho các đối tượng đang sử dụng đất thuộc trường hợp phải nộp tiền sử dụng đất.

- Nhà nước cho phép chuyển mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp, đất phi nông nghiệp không phải là đất ở sang đất ở hoặc đất nghĩa trang, nghĩa địa có mục đích kinh doanh thuộc trường hợp phải nộp tiền sử dụng đất.

Khi được cấp Giấy chứng nhận một số đối tượng được ghi nợ tiền sử dụng đất trong vòng 05 năm.

Tuy nhiên, từ ngày 10.12.2019, Nghị định 79/2019/NĐ-CP của Chính phủ chính thức có hiệu lực, thì việc trả nợ tiền sử dụng đất đã có nhiều điểm mới, đặc biệt cần lưu ý thời điểm từ ngày 1.3.2021. Cụ thể:

1. Ghi nợ tiền sử dụng đất trước ngày 1.3.2016

Nếu được ghi nợ tiền sử dụng đất trước ngày 1.3.2016 thì tiếp tục thanh toán tiền sử dụng đất còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm cấp Giấy chứng nhận (hoặc theo số tiền ghi trên Giấy chứng nhận đã được xác định theo đúng quy định của pháp luật) đến hết ngày 28.2.2021.

Quy định này không áp dụng đối với số tiền sử dụng đất thanh toán nợ mà hộ gia đình, cá nhân đã nộp vào ngân sách nhà nước.

Còn kể từ ngày 1.3.2021 trở về sau thì hộ gia đình, cá nhân phải thanh toán số tiền sử dụng đất còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm trả nợ.

2. Ghi nợ tiền sử dụng đất từ ngày 1.3.2016 đến trước ngày 10.12.2019

Hộ gia đình, cá nhân đã được ghi nợ tiền sử dụng đất từ ngày 1.3.2016 đến trước ngày đến trước ngày 10.12.2019 thì tiếp tục thanh toán tiền sử dụng đất còn nợ theo số tiền ghi trên Giấy chứng nhận đã được xác định theo đúng quy định tại Nghị định 45/2014/NĐ-CP trong thời hạn 05 năm kể từ ngày ghi nợ tiền sử dụng đất.

Quá thời hạn 05 năm kể từ ngày ghi nợ tiền sử dụng đất thì hộ gia đình, cá nhân phải thanh toán số tiền còn nợ theo chính sách và giá đất tại thời điểm trả nợ.

3. Ghi nợ tiền sử dụng đất từ ngày 10.12.2019 đến nay

Quy định của Nghị định 79/2019/NĐ-CP, ghi nợ tiền sử dụng đất từ ngày 10.12.2019 đến nay đã bị thu hẹp.

Theo đó, trường hợp được ghi nợ chỉ còn hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất tái định cư khi thu hồi đất theo quy định của pháp luật về đất đai.

Trong đó, hộ gia đình, cá nhân gồm: Người có công với cách mạng; hộ nghèo; hộ gia đình, cá nhân là đồng bào dân tộc thiểu số; hộ gia đình, cá nhân có hộ khẩu thường trú tại địa bàn cấp xã được công nhận là địa bàn kinh tế - xã hội khó khăn, địa bàn kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn.