Sở Tài nguyên và Môi trường TP Hồ Chí Minh vừa công bố danh sách 355 dự án nhà ở đủ điều kiện cấp giấy chứng nhận (sổ hồng) cho người mua nhà trên địa bàn. Theo đó, hơn 81.000 căn nhà bao gồm: căn hộ, nhà ở riêng lẻ, officetel, shophouse sẽ được cấp sổ hồng. Đây thật sự là một thông đáng chờ đợi nhất trong bối cảnh thị trường bất động sản đóng băng vì vướng pháp lí.
Trong khi đó, theo báo cáo từ Văn phòng đăng kí đất đai TP Hồ Chí Minh, hiện trên địa bàn thành phố có rất nhiều dự án phát triển nhà ở trước đây đã được Sở Tài nguyên và Môi trường thẩm định đủ điều kiện cấp sổ hồng cho người mua và đã được Văn phòng đăng kí đất đai lập hồ sơ, trình Sở Tài nguyên và Môi trường kí cấp sổ hồng.
Theo thống kê, trong tổng số 398 dự án đã nộp tại Văn phòng đăng kí đất đai với tổng 191.348 căn. Trong số sản phẩm chưa được cấp sổ hồng, có 5.386 căn nhà của 7 dự án do chủ đầu tư chưa hoàn tất nghĩa vụ tài chính bổ sung, 10.019 căn nhà bị vướng do thuộc loại hình bất động sản mới như officetel, shophouse… và 17.515 căn nhà không đủ điều kiện cấp sổ hồng.
Lí giải về các dự án chưa cấp sổ hồng, Văn phòng đăng kí đất đai TP Hồ Chí Minh đưa ra nhiều nguyên nhân như: quy định pháp luật thay đổi, bị rà soát quá trình giao đất, chuyển nhượng, góp vốn thực hiện dự án, chuyển mục đích sử dụng đất rà soát lại phương án sử dụng đất khi cổ phần hóa doanh nghiệp, xác định lại nghĩa vụ tài chính; chủ đầu tư chậm thực hiện nghĩa vụ tài chính nên kéo dài thời gian giải quyết hồ sơ...
Bên cạnh đó, nhiều dự án sử dụng vào mục đích sử dụng hỗn hợp như làm căn hộ lưu trú hoặc văn phòng kết hợp lưu trú mà pháp luật đất đai không quy định về các loại hình bất động sản này. Trong khi đó, các cơ quan quản lí Nhà nước có thẩm quyền còn nhiều ý kiến trái chiều, chưa thống nhất trong việc xác định mục đích sử dụng đất, thời hạn sở hữu công trình, đối tượng được cấp sổ hồng cho chủ đầu tư hay người mua. Vì vậy, Văn phòng đăng kí đất đai TP Hồ Chí Minh chưa có cơ sở pháp lí để giải quyết hồ sơ cấp sổ hồng trên địa bàn.
Hiệp hội Bất động sản TP Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có bản kiến nghị góp ý bổ sung một số điều khoản tại Nghị định 10/2023/NĐ-CP, trong đó đề cập đến việc mở rộng cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu (sổ hồng) cho nhiều loại hình bất động sản mới đang hiện diện trên thị trường. Theo ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA, với Nghị định 10, hiện Sở Tài nguyên và Môi trường cấp tỉnh đã có đủ căn cứ pháp luật để cấp giấy chứng nhận cho căn hộ du lịch, tháo gỡ được vướng mắc cho công tác cấp giấy chứng nhận cho căn hộ du lịch và căn hộ văn phòng. Tuy nhiên, Nghị định số 10 chỉ quy định cấp giấy chứng nhận với công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú du lịch theo quy định pháp luật về du lịch trên đất thương mại dịch vụ nên phạm vi điều chỉnh khá hẹp. Vì vậy, cần khái quát hóa việc cấp giấy chứng nhận với tất cả các công trình xây dựng có sử dụng vào mục đích lưu trú trên đất thương mại, dịch vụ để thống nhất việc quản lý, cũng là tạo sự công bằng giữa các loại hình bất động sản mới có sự tương đồng về chức năng và pháp lí với nhau. Đại diện HoREA ước tính, đến quý I/2023 có hơn 100.000 sản phẩm xếp vào nhóm bất động sản mới đang chờ được cấp sổ hồng, nhiều nhất trong số này là hơn 83.000 căn condotel. Gỡ được “nút thắt” pháp lí này rất cần thiết vì có thể giúp giảm áp lực tâm lí cho thị trường.