Vướng mắc giải phóng mặt bằng
Theo ông Nguyễn Bá Phong, Giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV cho biết: “Năm 2023, Công ty nâng công suất lên 740.000 tấn/năm. Công ty phải có 4,1 triệu tấn quặng nguyên khai và 1,8 triệu tấn tinh quặng cung cấp cho nhà máy, với nền diện tích trên 70ha. Vì vậy, việc giải phóng mặt bằng rất cấp thiết”.
Theo kế hoạch khai thác của Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV thì trong quý I/2023 đơn vị này cần huy động diện tích khai thác bô xít khoảng 16,5ha. Thế nhưng đến 31.1.2023, công ty mới có diện tích 7,41ha đất để khai thác.
Trong quá trình khai thác, các hộ dân trong khu vực thường xuyên cản trở để yêu cầu giải quyết một số vấn đề như bố trí tái định cư; bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất…
Ở khai trường (hiện trường đã quy hoạch khai thác) năm thứ 4,5,6 vẫn còn 33 hộ chưa bàn giao mặt bằng, đang được công ty tổ chức vận động. Kết quả, đến nay đã có 10 hộ đồng ý bàn giao mặt bằng, với tổng diện tích 10,38ha.
Mặt khác, hiện đang có 4/8 hộ thuộc diện bị cưỡng chế để thu hồi đất chưa chịu di chuyển chỗ ở để đòi các chế độ hỗ trợ khác không có theo quy định của pháp luật.
Tại hiện trường khai thác năm thứ 7, 8, một số hộ dân và doanh nghiệp trong khu vực thu hồi đất vẫn chưa phối hợp để tiến hành đo đạc, kiểm đếm theo kế hoạch.
Tại đây, vẫn chưa hoàn thành việc kiểm tra, nghiệm thu công tác đo đạc chỉnh lý bản đồ địa chính, chứng thư định giá đất cụ thể và xác nhận nguồn gốc sử dụng đất để lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
Từng bước tháo gỡ
Năm 2022, Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV đã được bàn giao mặt bằng khoảng 25ha. Hiện công ty đã khai thác hết 20ha, diện tích còn lại khoảng 5ha.
Mặt khác, từ nay đến 31.3.2023, Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV còn có thêm phần diện tích dự trữ ở bãi tập kết nguyên liệu để khai thác nên sẽ duy trì, bảo đảm được việc sản xuất.
Theo UBND huyện Đắk R’lấp, lúc này cần phải phê duyệt được phương án bồi thường, giải phóng mặt bằng ở khai trường năm 7, 8. Tại khai trường này có 214 hộ dân bị ảnh hưởng, với diện tích 180ha.
Theo đó, trong đợt 1, UBND huyện Đắk R'lấp dự kiến thực hiện giải phóng mặt bằng của 77 hộ, với diện tích 74ha; trong đó, có 40 hộ được bố trí tái định cư.
Dự kiến ngày 31.3.2023, huyện sẽ phê duyệt phương án chi trả đền bù cho các hộ dân để lấy mặt bằng. Như vậy, sau ngày 31.3.2023, công ty sẽ có 32ha ở khai trường năm thứ 7, 8.
Sau đó, UBND huyện Đắk R'lấp sẽ tiếp tục thực hiện phê duyệt giải phóng mặt bằng ở bước tiếp theo. Với kế hoạch sản xuất năm nay của Công ty cần khoảng hơn 70ha là hoàn toàn có thể bố trí được.
"Về phương án đã có, nhưng lúc này các cấp chính quyền từ tỉnh, huyện, xã phải vào cuộc một cách thật quyết liệt, đồng bộ. Có như vậy mới bảo đảm được đúng tiến độ kế hoạch đã đề ra" - ông Nguyễn Bá Phong, Giám đốc Công ty Nhôm Đắk Nông-TKV cho hay.