Doanh nghiệp tư nào tham gia phi vụ 43ha "đất vàng"?

Vụ án "vi phạm quy định về quản lý và tài sản nhà nước gây thất thoát lãng phí" xảy ra ở Tổng Công ty 3/2 thuộc Tỉnh ủy Bình Dương trong thời gian qua đang gây xôn xao dư luận. Liên quan đến vụ án, 17 người trong đó có nguyên lãnh đạo, cán bộ chủ chốt tỉnh Bình Dương bị khởi tố điều tra.

Tài sản nhà nước thất thoát trong vụ án là khu đất 43ha và 145ha nằm ở phường Hòa Phú, thành phố Thủ Dầu Một. Hai khu đất này có vị trí đắc địa tại Bình Dương, được định giá hàng ngàn tỉ đồng. Quá trình ''đất vàng'' thất thoát có sự tham gia của các "bàn tay" công ty tư nhân.

Đối với vụ 43ha, trước hết là Công ty cổ phần bất động sản Âu Lạc (trụ sở ở Quận 1, TPHCM) do ông Nguyễn Quốc Hùng làm Tổng Giám đốc. Năm 2010, Tổng Công ty 3/2 do ông Nguyễn Văn Minh làm đại diện góp vốn liên doanh với Công ty Âu Lạc thành lập ra Công ty TNHH Tân Phú để kinh doanh khu đất 43ha. Tổng Công ty 3/2 chiếm 30%, còn công ty tư nhân Âu Lạc chiếm 70% vốn điều lệ.

Đến tháng 12.2016, ông Hùng với tư cách là Tổng Giám đốc Công ty Âu lạc và Công ty Tân Phú đã ký hợp đồng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất 43ha với giá 250 tỉ đồng từ Tổng Công ty 3/2. Từ đây, quyền sử dụng 43ha được cập nhật sang cho Tân Phú.

Đến tháng 8.2017, ông Hùng với vai trò là Tổng Giám đốc Công ty Âu Lạc tiếp tục ký hợp đồng nhận chuyển nhượng 30% vốn góp trong Công ty Tân Phú của Tổng Công ty 3/2. Đến lúc này, Công ty Âu Lạc của ông Hùng nắm giữ 100% vốn góp tại liên doanh Tân Phú và toàn quyền quyết định khu đất 43ha.

Từ bất thường của các hợp đồng chuyển nhượng, năm 2019, Tỉnh ủy Bình Dương lên tiếng cho rằng chủ trương của tỉnh là chỉ cho góp vốn bằng tiền, không cho góp vốn bằng quyền sử dụng đất. Sau này, khi Công an Bình Dương khởi tố vụ án điều tra, xác định việc chuyển nhượng năm 2016 nhưng lại tính giá góp vốn năm 2010 nên gây thất thoát tài sản của nhà nước là 126 tỉ đồng.

Đầu năm 2020, ông Nguyễn Văn Minh bị khởi tố bắt tạm giam cùng nhiều lãnh đạo của Tổng Công ty 3/2. Đáng chú ý, trong số những người bị khởi tố bắt tạm giam sau này có ông Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Giám đốc Công ty Âu Lạc.

Lòng vòng đem 145 ha đất đi góp vốn với doanh nghiệp ngoại

Khác với dự án 43ha, khu đất 145ha được Tổng Công ty 3/2 đem đi góp vốn với 2 công ty Hàn Quốc (Công ty IC Corpration và Công ty K Source Solutions) để thành lập ra công ty liên doanh là Công ty cổ phần đầu tư và phát triển Tân Thành.

Công ty liên doanh này có vốn điều lệ là 30 triệu USD, trong đó Tổng Công ty 3/2 góp bằng quyền sử dụng 145ha đất (bằng 9 triệu USD), hai đối tác Hàn Quốc góp 21 triệu USD.

Các bên thống nhất công ty liên doanh sẽ điều hành kinh doanh dịch vụ sân golf, khu nghỉ dưỡng cao cấp trên khu đất 145ha.

Điều bất thường là khi chưa đóng đủ số vốn điều lệ theo quy định, hai đối tác Hàn Quốc nhanh chóng chuyển nhượng lại tất cả vốn điều lệ cho 2 nhà đầu tư Việt Nam là Công ty cổ phần Hưng Vượng và Công ty TNHH Phát Triển, phần vốn góp còn thiếu 2 nhà đầu tư nội góp thay.

Phi vụ chuyển nhượng này đã vi phạm hợp đồng liên doanh nhưng Tổng Công ty 3/2 vẫn để việc này diễn ra. Về sau, 2 công ty tư nhân nắm quyền kiểm soát công ty liên doanh Tân Thành, Tổng Công ty 3/2 dần để mất "đất vàng". Đáng chú ý, các cổ đông lớn 2 công ty tư nhân mới có mối quan hệ trong gia đình với ông Nguyễn Văn Minh - Tổng Giám đốc Tổng Công ty 3/2.