Theo Sở Xây dựng TPHCM, thời gian qua, sở này nhận được nhiều kiến nghị, phản ánh của các chủ đầu tư dự án và người thuê, mua, thuê mua nhà ở xã hội liên quan đến việc xác nhận về thực trạng nhà ở.
Cụ thể, về xác nhận thực trạng nhà ở, Sở Xây dựng nhận xét hầu hết đương sự khai “chưa có nhà ở thuộc sở hữu của hộ gia đình”. Tuy nhiên, thực tế có nhiều trường hợp UBND cấp xã không thực hiện xác nhận theo mẫu vì cho rằng, UBND cấp xã chỉ xác nhận đương sự có sở hữu nhà hay không tại căn nhà đang thường trú hoặc tạm trú trên địa bàn do UBND cấp xã quản lý. Thậm chí, có nơi chỉ xác nhận chữ ký hoặc chỉ xác nhận đương sự tự cam kết và tự chịu trách nhiệm.
Việc xác nhận như trên của UBND cấp xã không đảm bảo đúng yêu cầu được quy định tại Mẫu số 3, Mẫu số 4 Phụ lục I ban hành kèm theo Thông tư số 09/2021/TT-BXD ngày 16.8.2021 của Bộ Xây dựng. Trường hợp yêu cầu phải xác nhận đúng theo mẫu sẽ gây khó khăn cho UBND cấp xã và gây ách tắc trong giải quyết hồ sơ xét duyệt đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội.
Từ những cơ sở nêu trên, Sở Xây dựng đề xuất UBND TPHCM có văn bản kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn việc xác nhận nội dung nêu trên hoặc chấp thuận xác nhận của UBND cấp xã, với nội dung: “Ông/bà… CCCD số… thường trú/tạm trú tại…. Căn nhà… thuộc quyền sở hữu của ông/bà….” hoặc chỉ xác nhận chữ ký và giao đương sự chịu trách nhiệm trước pháp luật về các thông tin do đương sự cung cấp. Trường hợp khai không đúng sự thực thì thực hiện thu hồi theo Luật Nhà ở để tạo điều kiện cho các trường hợp có khó khăn về chỗ ở được hưởng chính sách nhà ở xã hội.
Về xác định thành viên hộ gia đình, Sở Xây dựng TPHCM cho rằng, việc quy định “Chưa có nhà ở thuộc sở hữu của hộ gia đình” sẽ dẫn đến việc hộ gia đình có nhiều người, nhiều thế hệ cùng đăng ký thường trú khó được hưởng chính sách về nhà ở xã hội.
Do đó, Sở Xây dựng đề xuất UBND THHCM có văn bản kiến nghị Bộ Xây dựng hướng dẫn theo hướng xác định hộ gia đình (chỉ bao gồm: cha, mẹ và con chưa thành niên), để tạo điều kiện cho các trường hợp có khó khăn về chỗ ở được hưởng chính sách nhà ở xã hội.
Tốc độ phát triển nhà ở xã hội giai đoạn 2021-2025 ở TPHCM đang rất chậm so với chỉ tiêu đặt ra. Trong giai đoạn này, trên địa bàn TPHCM có tới 91 dự án nhà ở xã hội với tổng diện tích đất 210,4 ha, quy mô dự kiến 98.685 căn hộ, trong đó có tới 49/91 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư/chấp thuận đầu tư (có 46/49 dự án chuyển tiếp từ giai đoạn năm 2016-2020).
Thế nhưng, theo báo cáo của UBND TPHCM với HĐND thành phố mới đây, đến hết quý II/2023, thành phố mới hoàn thành, đưa vào sử dụng 623 căn hộ của 2 dự án.