Thời gian gần đây, Báo Lao Động có loạt bài liên quan đến việc rầm rộ chuyển đổi đất ở rồi tách thửa, phân lô để bán tại một số khu vực vùng ven Hà Nội. Điều đáng nói, các lô đất sau khi tách thửa bán cho các nhà đầu tư và bỏ hoang cả nhiều năm trời mà không có xây dựng. Ví dụ như: 72 và 108 lô Bãi Dài Tiến Xuân (thuộc xã Tiến Xuân, huyện Thạch Thất, Hà Nội).
Tình trạng xin chuyển đổi đất ở vẫn đang có chiều hướng gia tăng. Cụ thể, thửa đất số 34 tờ bản đồ số 110 thôn Đồng Trạng, xã Cổ Đông, Thị xã Sơn Tây trước khi chưa chuyển đổi có diện tích 4.262m2 (trong đó, có 120m2 đất ở và 4.142m2 đất trồng cây lâu năm). Sau khi xin chuyển đổi thửa đất này có diện tích 4.262m2 đất ở, thời gian sử dụng đất lâu dài.
Hay thửa đất 108 tờ bản đồ số 07 trước khi chưa chuyển đổi có diện tích 1.696,2m2 (trong đó có 295m2 đất ở và 1.401,2m2 đất trồng cây lâu năm) tại thôn Đồng Trạng, xã Cổ Đông, Thị xã Sơn Tây, TP.Hà Nội. Sau khi xin chuyển mục đích sử dụng đất, thửa đất 108 tờ bản đồ 07 có diện tích 1.696,2m2 đất ở thời gian sử dụng lâu dài.
Trước tình trạng nêu trên, Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã kiểm tra, rà soát, báo cáo về việc phân lô, tách thửa đất, san hạ đất để xây dựng hạ tầng từ ngày 1.1.2017 đến hết ngày 31.1.2022 đối với các thửa đất có diện tích lớn hơn 500m2 (gồm: Thửa đất nông nghiệp; thửa đất có đất ở và đất nông nghiệp trong cùng thửa đất), đã được UBND cấp huyện cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, cho phép chuyển mục đích sử dụng đất.
Kiểm tra, rà soát, báo cáo về các khó khăn, vướng mắc trong quá trình giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách thửa đất, hợp thửa đất; đồng thời căn cứ quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị hoặc quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn, hoặc quy hoạch xây dựng nông thôn mới đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt và điều kiện cụ thể tại địa phương để đề xuất, kiến nghị cụ thể về các nội dung như:
Điều kiện thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích, kích thước tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất tại địa phương (gồm: thửa đất ở, thửa đất có đất ở và đất nông nghiệp trong cùng thửa đất; đất thương mại, dịch vụ; đất cơ sở sản xuất phi nông nghiệp; đất trồng cây hàng năm; đất trồng cây lâu năm; đất rừng sản xuất đất nuôi trồng thủy sản; đất nông nghiệp khác).
Đơn vị này yêu cầu, trong thời gian UBND TP.Hà Nội chưa có quy định cụ thể về nội dung: "Điều kiện tách thửa đất, điều kiện hợp thửa đất theo từng loại đất và diện tích, kích thước tối thiểu được tách thửa đối với từng loại đất tại địa phương. Các trường hợp không được phép tách thửa đất. Việc quản lý đối với thửa đất có diện tích, kích thước nhỏ hơn mức tối thiểu. Việc quản lý đối với trường hợp tách thửa đất có hình thành đường giao thông sử dụng chung trên diện tích đất không phải là đất ở".
Sở TNMT đề nghị UBND các quận, huyện, thị xã: Tạm dừng việc tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách thửa đất đối với thửa đất nông nghiệp; thửa đất có đất ở và đất nông nghiệp trong cùng thửa đất; thửa đất phi nông nghiệp không phải là đất ở. Chi tiết tiếp nhận, giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách thửa đất, hợp thửa đất đối với thửa đất ở (toàn bộ diện tích thửa đất là đất ở) đảm bảo điều kiện tách thửa đất, hợp thửa đất theo quy định của pháp luật đất đai hiện hành.
Quá trình giải quyết thủ tục hành chính liên quan đến việc chia tách thửa đất ở, UBND cấp huyện căn cứ: Quy hoạch sử dụng đất, quy hoạch chi tiết xây dựng đô thị hoặc quy hoạch xây dựng điểm dân cư nông thôn hoặc quy hoạch xây dựng nông thôn mới đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt… để xem xét, giải quyết thủ tục tách thửa đất, hợp thửa đất cho người sử dụng đất theo quy định.
Về hồ sơ, trình tự, thủ tục tách thửa đất, hợp thửa đất thực hiện theo quy định tại Điều 75 Nghị định số 43/2014/NĐ-CP ngày 15.5.2014 của Chính phủ và Khoản 49 Điều 2 Nghị định số 01/2017/NĐ-CP ngày 06.01.2017 của Chính phủ; điểm 11 Khoản 1 Điều 2 Thông tư số 09/2021/TT-BTNMT ngày 30.6.2021 của Bộ TNMT.