Dữ liệu của DKRA Group cho thấy, tính đến đầu tháng 6.2023, sức mua bất động sản nhà ở giảm tới hơn 95% so với cùng kỳ năm trước và tình trạng sức cầu yếu đã kéo dài từ đầu năm 2023 đến nay.
Để kích thích thị trường sơ cấp tăng trở lại giữa bối cảnh khó khăn, nhiều đơn vị cung ứng bất động sản đã đưa ra các chính sách ưu đãi như tăng mức chiết khấu đối với phương thức thanh toán nhanh, kéo giãn kỳ hạn thanh toán, hỗ trợ các thủ tục pháp lý đối với khách hàng, ưu đãi lãi suất dài hạn từ 5 -7 năm…
Tuy nhiên, đây chỉ là những biện pháp mang tính chất tạm thời và phát huy tác dụng ở số ít dự án bất động sản có chất lượng tốt, giá vừa túi tiền. Nhìn tổng thể thị trường, con số giao dịch vẫn rất kém.
Thống kê của Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cũng cho thấy, tỷ lệ hấp thụ toàn thị trường chỉ đạt khoảng 11% rổ hàng. Báo cáo mới nhất của VARS đánh giá, thanh khoản thị trường bất động sản yếu do nhiều nguyên nhân, trong đó đại đa số người mua thiếu hụt dòng tiền do khó khăn kinh tế, lãi vay cao, cửa tín dụng khó vào, các dòng tiền nhàn rỗi vẫn trú chân ở kênh gửi tiết kiệm và đặc biệt, yếu tố đáng lo ngại nhất, theo đơn vị này, đó là bất động sản chưa lấy lại được niềm tin từ người mua.
VARS nhấn mạnh, việc niềm tin của người mua nhà sụt giảm trong thời gian dài đã dẫn đến kịch bản mất thị trường như hiện nay. Đây cũng là nguyên nhân chính khiến thị trường địa ốc rơi vào tình cảnh thiếu vắng khách hàng, thanh khoản xuống thấp kỷ lục suốt thời gian qua.
Theo bà Dương Thùy Dung, Giám đốc điều hành CBRE Việt Nam, việc lãi suất điều hành giảm nhiều nhưng lãi suất cho vay còn neo cao làm người mua nhà có nhu cầu ở thật cũng chùn tay, lo bẫy lãi suất thả nổi. Các phản ứng lo ngại của khách hàng như mưa dầm thấm lâu, dẫn đến vuột mất niềm tin nơi người tiêu dùng. Thị trường bất động sản năm 2023 bộc lộ hàng loạt vấn đề bất cập, khó khăn kéo dài dẫn đến khủng hoảng niềm tin. Vấn đề không chỉ là dòng tiền mà còn từ câu chuyện pháp lý.
Bàn về thời điểm khởi sắc, một số chuyên gia kinh tế cho rằng, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục công bố giảm lãi suất điều hành, qua đó tạo dư địa để giảm lãi suất huy động và lãi suất cho vay. Áp lực chi phí vốn đối với chủ đầu tư sẽ giảm bớt, từ đó, thị trường sẽ có nhiều chính sách bán hàng hấp dẫn hơn, góp phần thúc đẩy thanh khoản. Đồng thời, họ có thêm nguồn lực để hoàn thiện các dự án dang dở, cũng như triển khai dự án mới, qua đó tăng nguồn cung ra thị trường. Hơn nữa, khi hạ lãi suất, người có nhu cầu mua nhà, đầu tư bất động sản sẽ tăng lên, tạo tâm lý tích cực hơn cho thị trường địa ốc.
TS Nguyễn Duy Phương, Giám đốc đầu tư DGCapital nhận định, dòng tiền dần quay trở lại với thị trường, một phần cũng do lãi suất huy động giảm, khiến dòng tiền bắt đầu tìm kiếm các kênh đầu tư sinh lời khác, trong đó có chứng khoán. Thị trường bất động sản sau một khoảng thời gian dài trầm lắng cũng có dấu hiệu phục hồi nhẹ. Tuy nhiên, vẫn còn quá sớm để xác định một chu kỳ rã băng cho thị trường, vì dòng vốn chảy vào vẫn còn khá nhỏ giọt.
Dòng tiền vẫn đang chờ đợi các chính sách tiền tệ và tài khóa thẩm thấu sâu hơn vào nền kinh tế, nên cần mất một thời gian nữa thì những diễn biến tích cực mới thực sự xuất hiện trên thị trường. Ngoài ra, theo dự kiến, quý III/2023 sẽ có một lượng lớn tiền gửi ngân hàng đáo hạn. Đây là thời điểm quyết định dòng tiền có quay trở lại với bất động sản hay không. Nếu lãi suất giảm xuống dưới mức 10%/năm, bất động sản sẽ ấm dần lên, và nhu cầu mua sẽ nhen nhóm trở lại, TS Nguyễn Duy Phương nêu quan điểm.