Là loại hình nhà ở không được định nghĩa trong pháp luật hiện hành, tuy nhiên, do phù hợp với ngân sách của nhiều người dân có thu nhập thấp, tại Hà Nội có khoảng 2.000 căn chung cư mini được xây dựng ở các quận nội thành với hàng vạn hộ dân đang sinh sống.
Mua chung cư mini sai phạm vì nhiều người giống mình
Nằm trong ngõ 376 Khương Đình (Thanh Xuân, Hà Nội) căn chung cư mini của vợ chồng anh Hoàng, chị Lan (tên nhân vật đã thay đổi) được mua từ chủ đầu tư là Công ty Đầu tư và Phát triển Địa Ốc Vàng, cách đây vài năm.
Anh Hoàng cho biết, ngay từ khi mua, đọc giấy phép mà "ông trùm" chung cư mini Nguyễn Mạnh Tiến cung cấp, anh đã biết căn nhà này xây vượt tầng so với quy định. Tuy nhiên, do ông Tiến hứa hẹn sau này căn hộ sẽ được làm sổ hồng đồng sở hữu nên gia đình anh yên tâm mua nhà.
"Khi mua, mình cũng xem qua sổ đỏ miếng đất và giấy phép xây dựng anh Tiến cung cấp, biết là nhà có vượt tầng nhưng do nhà mình ở tầng 3 (không phải tầng vượt) nên cũng không quan tâm lắm.
Anh Tiến có hứa là bán xong toàn bộ các căn nhà sẽ lo làm sổ hồng đồng sở hữu cho cư dân. Chờ mấy năm rồi, có vẻ đợt này chuẩn bị làm. Công ty Địa Ốc Vàng lớn và uy tín nên mình cũng chỉ biết tin thôi, ở đây có nhiều hộ giống mình mà", anh Hoàng cho biết.
Không may mắn (vì mua được căn hộ ở tầng không xây vượt) như anh Hoàng, gia đình ông Dũng chọn mua 1 căn hộ khác thuộc chủ đầu tư Nghiêm Quang Minh. Ngồi trò chuyện với PV tại căn hộ trên tầng 9 (tầng xây vượt) của toà nhà chỉ được cấp phép xây 6 tầng, ông Dũng bày tỏ nhiều lo ngại về phòng cháy chữa cháy (PCCC) của toà nhà.
Ông Dũng tâm sự, hơn 1 năm trước, khi mua nhà đã biết căn hộ của mình ở tầng xây vượt, nhưng vì ít tiền lại thấy nhiều hộ khác ở các tầng 7, 8, 9 cũng chung "số phận" nên vẫn đồng ý trả tiền, dọn về ở.
"Lúc mua thì con gái tôi cũng biết căn hộ của tôi nằm ở tầng xây vượt, mua bán chỉ có vi bằng nhưng cần có nhà để ở, với chủ đầu tư cũng hứa hẹn, bảo có bao nhiêu nhà từ tầng 7 đổ lên vẫn sống tại đây, xuôi tai nên lỡ mua.
Sau vụ cháy ở Khương Hạ, ông Minh thì bị tạm giam, nhà này chắc khó được làm sổ như ông ấy hứa. Giờ chỉ mong làm sao mà họ xây cái cửa chống khói ở tầng 1 rồi lắp thang thoát hiểm. Tôi già rồi, nếu cháy chắc cũng không chạy nổi, chỉ có ra sân thượng, nhưng còn bao nhiêu gia đình ở dưới" - ông Dũng tâm sự.
"Phân khúc" bị bỏ quên?
Với tầm tài chính hạn hẹp (trên dưới 1 tỉ đồng), để sở hữu 1 căn nhà được định nghĩa trong pháp luật hiện hành, tại nội thành Hà Nội, với nhiều người dân là chuyện dường như không tưởng.
Chị Hồ Thị Thanh Hoa - quê ở huyện Yên Thủy tỉnh Hoà Bình (tên nhân vật đã thay đổi) làm kế toán tại 1 công ty ở quận Nam Từ Liêm. Với tầm tài chính 1,5 tỉ đồng, từ tháng 7 năm nay, gia đình chị đã đi nhiều dự án để tìm mua nhà. Theo chị Hoa, ở thời điểm này, rất khó mua được bất kể một dự án nào ở nội thành.
"Năm ngoái, vợ chồng tôi có xem căn hộ ở một dự án gần Thiên Đường Bảo Sơn (Hoài Đức, Hà Nội) có giá 1,7 tỉ đồng, đắn đo mãi vì nằm ở ngoại thành. Năm nay, quay lại thì căn tương tự ở khu này đã lên 2,2 tỉ đồng rồi.
Với số tiền chỉ có 1,5 tỉ đồng như nhà tôi, nhiều người khuyên nên đi mua chung cư mini hoặc vay thêm ngân hàng mua chung cư thương mại. Chung cư mini thì sợ cháy, lại không có giấy tờ. Vay ngân hàng mua nhà thương mại thì lương có hạn, chúng tôi loay hoay mãi vẫn ở nhà thuê" - chị Hoa cho biết.
Theo báo cáo quý III/2023 của Bộ Xây dựng, tại Hà Nội, giá bán căn hộ chung cư mở bán trong quý III trên thị trường sơ cấp trung bình tăng gần 7% theo quý, tăng 14% theo năm và đạt khoảng 50,8 triệu đồng/m2. Nguồn cung căn hộ mới thuộc phân khúc cao cấp chiếm tỉ trọng áp đảo (trên 90%).
Ông Nguyễn Thế Điệp - Phó Chủ tịch Câu lạc bộ Bất động sản Hà Nội - cho hay, có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến việc nguồn cung căn hộ giá rẻ thiếu vắng trên thị trường.
"Thiếu vắng các căn hộ giá rẻ cung cấp cho thị trường theo tôi, có 2 nguyên nhân chính. Thứ nhất là các doanh nghiệp xây dựng khó tiếp cận được nguồn lực tài chính và thứ 2 là do họ bị vướng quá nhiều cơ chế chính sách. Việc lợi nhuận cho doanh nghiệp làm nhà ở xã hội còn thấp, khó thu hút đầu tư cũng là một nguyên nhân.
Ở tầm tài chính chỉ trên dưới 1 tỉ đồng mà muốn có nhà ở nội thành là rất khó. Nhiều người lại nặng suy nghĩ an cư mới lạc nghiệp được nên chung cư mini đắt khách có lẽ phần nhiều cũng vì nguyên nhân này" - ông Điệp phân tích.