Mập mờ định nghĩa về nhà ở xã hội

Ngày 12.9, Hiệp hội bất động sản TP. Hồ Chí Minh (HoREA) cho biết, đơn vị này đã có văn bản góp ý một số điều của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) gửi tới Ủy ban Thường vụ Quốc hội; Ủy ban Pháp luật Quốc hội và Bộ Xây dựng.

Trong văn bản gửi đi, ông Lê Hoàng Châu – Chủ tịch HoREA đánh giá nội dung giải thích liên quan đến nhà ở xã hội tại dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) vẫn còn bất cập.

Cụ thể, hiện dự thảo giải thích nhà ở xã hội là nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở theo quy định của Luật này. Tuy nhiên, theo ông Châu, không phải tất cả các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở thì nhà đó là nhà ở xã hội.

Ông Châu nêu dẫn chứng như nhà ở của người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở, hoặc hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn, hoặc hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.

Hoặc hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị quy định tại khoản 1, khoản 2, khoản 3 và khoản 4 Điều 74 dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) thì nhà ở của các đối tượng này không phải là nhà ở xã hội, mà là nhà ở thuộc sở hữu của cá nhân, hộ gia đình.

Chính vì vậy, Chủ tịch HoREA kiến nghị cần có sự phân biệt rõ 2 nhóm chính sách hỗ trợ về nhà ở, một là chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội; hai là chính sách hỗ trợ cải thiện nhà ở.

Hiệp hội đề nghị sửa đổi, bổ sung khoản 7 Điều 2 dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) như sau: Nhà ở xã hội là nhà ở có sự hỗ trợ của Nhà nước cho các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở theo quy định của Luật này, bao gồm nhà ở xã hội cho cán bộ, công chức, viên chức nhà nước, công nhân, lao động, sinh viên, học viên, học sinh, nhà ở xã hội cho công nhân trong khu công nghiệp và nhà ở xã hội cho lực lượng vũ trang.

Ngoài ra, ông Châu cũng kiến nghị bổ sung khoản 7a Điều 2 dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) như: Nhà ở thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở là nhà ở của các đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ nhà ở, bao gồm người có công với cách mạng, thân nhân liệt sĩ thuộc diện được hỗ trợ cải thiện nhà ở, hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn, hộ gia đình nghèo và cận nghèo tại khu vực nông thôn thuộc vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu, hộ gia đình nghèo, cận nghèo tại khu vực đô thị.

Phân định nhóm đối tượng hưởng chính sách

Bên cạnh việc kiến nghị cần giải thích rõ nhằm phân định cụ thể các nhóm đối tượng được hưởng chính sách ưu đãi về nhà ở xã hội, Chủ tịch HoREA cũng đề nghị sửa đổi, bổ sung quy định điều kiện về thu nhập của các đối tượng để được mua, thuê mua nhà ở xã hội thì phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập hoặc chịu thuế thu nhập bậc 1 theo quy định của pháp luật về thuế thu nhập cá nhân đối với các khoản thu nhập từ tiền công, tiền lương để phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay.

Ông Châu đánh giá, trong thực tế, nhiều người làm thêm nghề tay trái, mà nghề tay trái này lại tạo ra thu nhập cao hơn, thậm chí cao hơn nhiều lần so với thu nhập của nghề tay phải thể hiện trên bảng tiền lương, tiền công chính thức, nên người này vẫn hội đủ tiêu chí điều kiện về thu nhập (không thuộc diện nộp thuế thu nhập cá nhân) để được mua, thuê mua nhà ở xã hội.

Hiện nay, Luật Nhà ở quy định đối tượng hưởng chính sách nhà ở xã hội phải thuộc diện không phải nộp thuế thu nhập đối với các khoản thu nhập từ tiền công, tiền lương, mà không tính các khoản thu nhập khác không phải là tiền công, tiền lương.

Từ những bất cập phát sinh trong thực tiễn thời gian qua, theo ông Châu, rất cần thiết sửa đổi Điều 4 Luật Thuế thu nhập cá nhân và điểm b khoản 1 Điều 76 dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) để bảo đảm tính đồng bộ, thống nhất của hệ thống pháp luật và phù hợp với tình hình thực tiễn hiện nay.