Lật tẩy những chiêu trò trốn thuế trong giao dịch BĐS

Theo quy định đối với hoạt động kinh doanh mua bán, chuyển nhượng bất động sản, cá nhân phải nộp thuế thu nhập bằng 2% giá trị chuyển nhượng. Tuy nhiên, tại Ninh Bình, nhiều trường hợp khi tham gia mua bán, chuyển nhượng BĐS đều cố tình ghi giá để tính thuế thấp hơn giá giao dịch thực tế, nhằm giảm đi số thuế phải nộp, gây thất thu thuế cho Nhà nước và tiềm ẩn nhiều rủi ro pháp lý.

Trao đổi với PV Lao Động, ông Nguyễn Thành Trung - Trưởng phòng Quản lý hộ kinh doanh, cá nhân và thu khác (Cục Thuế tỉnh Ninh Bình) - khẳng định, hiện nay, trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, tình trạng trốn thuế trong giao dịch mua bán, chuyển nhượng BĐS là rất phổ biến. Cơ quan Thuế chỉ căn cứ vào giá trị ghi trên hợp đồng mua bán, chuyển nhượng hoặc khung giá quy định của UBND tỉnh để làm căn cứ thu thuế.

Nếu giá trị trong hợp đồng giao dịch giá đất cao hơn so với giá quy định của UBND tỉnh thì cơ quan thuế sẽ căn cứ vào giá đất thể hiện trong hợp đồng để tính thuế và nếu giá đất trong hợp đồng mua bán thấp hơn giá quy định của UBND tỉnh thì cơ quan thuế sẽ căn cứ vào khung giá đất do UBND tỉnh quy định để thu.

"Tuy nhiên, bảng giá đất hiện nay được UBND tỉnh Ninh Bình ban hành 5 năm một lần. Giá quy định chỉ thấp bằng 20% hoặc 30% so với giá thị trường. Chính vì vậy, khi người dân tham gia giao dịch BĐS mặc dù giá đất giao dịch cao hơn gấp nhiều lần so với giá quy định của UBND tỉnh nhưng họ chỉ kê khai bằng hoặc cao hơn một chút xíu so với giá quy định của UBND tỉnh nhằm giảm đi số thuế phải đóng" - ông Trung cho hay.

Cũng theo ông Trung, nhiều trường hợp khi mua bán, chuyển nhượng BĐS còn sử dụng các hình thức như giấy ủy quyền, hợp đồng công chứng để trống tên người mua... Như vậy, một thửa đất được giao dịch bán đi, bán lại cho nhiều người nhưng chỉ phải nộp thuế có một lần.

Gây thất thu tiền thuế của Nhà nước

Việc người tham gia giao dịch mua bán, chuyển nhượng bất động sản cố tình khai giá thấp hơn so với giá giao dịch thực tế để giảm số tiền nộp thuế đã gây thất thu thuế cho Nhà nước số tiền rất lớn.

Theo lãnh đạo Cục Thuế tỉnh Ninh Bình, nguyên nhân dẫn đến tình trạng trốn thuế trong giao dịch mua bán, chuyển nhượng bất động sản như hiện nay là do những kẽ hở, bất cập của chính sách pháp luật đang bị các cá nhân, doanh nghiệp lợi dụng để qua mặt ngành Thuế.

Trước thực trạng trên, Cục Thuế tỉnh Ninh Bình đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh Ninh Bình chỉ đạo các cơ quan chức năng tiến hành rà soát và bổ sung hệ số giá đất hàng năm sát với giá thị trường theo từng địa bàn để làm cơ sở tính thu thuế thu nhập cá nhân và lệ phí trước bạ khi chuyển nhượng quyền sử dụng đất đối với các hộ gia đình, cá nhân và doanh nghiệp.

Thực trạng “né thuế” từ chuyển nhượng nhà đất xuất phát từ cơ chế chính sách thiếu chặt chẽ, chế tài xử phạt chưa nghiêm minh. Vì thế, việc ban hành bảng giá đất của UBND tỉnh phải sát giá thị trường.

Để làm được điều này, cần thiết hàng năm, chính quyền địa phương phải thuê tổ chức định giá độc lập khảo sát giá thị trường từng khu vực, từng địa bàn và tổng hợp theo địa giới hành chính, loại đường, vị trí...

Trên cơ sở đó, UBND tỉnh chỉ đạo các cơ quan chức năng phối hợp đối chiếu, so sánh, tham khảo với giá bán đấu giá cùng thời điểm để xây dựng bảng giá và công khai cho toàn dân biết. Bên cạnh đó, khi có sự biến động về giá đất trên thị trường, UBND tỉnh phải kịp thời điều chỉnh bảng giá cho phù hợp thực tế.