Mới đây, ông Đỗ Quý Hải - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Đầu tư Hải Phát (HoSE: HPX) cùng gia đình bị bán giải chấp gần 42 triệu cổ phiếu HPX từ ngày 28.11 đến 30.11.2022.
Cụ thể, Chủ tịch HPX đã bị công ty chứng khoán bán giải chấp hơn 36 triệu cổ phiếu, giảm sở hữu từ 40,04% xuống còn 28,2%, tương đương 85,8 triệu cổ phiếu đang lưu hành. Vợ ông Hải là bà Chu Thị Lương bị bán giải chấp 3,6 triệu cổ phiếu HPX, giảm sở hữu còn 2,57%. Em trai ông Hải là ông Đỗ Quý Đường cũng bị bán giải chấp 2,3 triệu cổ phiếu, giảm từ 1% xuống còn 0,2%.
Đáng chú ý, các giao dịch này diễn ra trong bối cảnh cổ phiếu HPX ghi nhận các phiên tăng trần trở lại trong ngày 30.11 và ngày 1.12, chấm dứt 13 phiên giảm sàn trước đó của HPX.
Ngoài gia đình ông Đỗ Quý Hải, một loạt lãnh đạo tại doanh nghiệp khác cũng liên tiếp bị các công ty chứng khoán bán giải chấp cổ phiếu.
Đơn cử, ngày 29.11.2022, ông Nguyễn Văn Đạt - Chủ tịch HĐQT Công ty CP Phát triển Bất động sản Phát Đạt (HoSE: PDR) đã bị bán giải chấp hơn 6,7 triệu cổ phiếu PDR.
Sau giao dịch, tỉ lệ sở hữu của ông Nguyễn Văn Đạt tại doanh nghiệp giảm từ 48,99% vốn điều lệ (tương đương 329 triệu cổ phiếu) xuống còn 47,99% vốn điều lệ (tương đương 322,3 triệu cổ phiếu).
Trước đó vào ngày 22.11, công ty chứng khoán cũng đã đưa ra thông báo hoàn tất bán giải chấp hơn 3,12 triệu cổ phiếu PDR thuộc sở hữu của Chủ tịch Công ty Phát Đạt.
Tương tự như HPX, cổ phiếu PDR cũng đã tăng vọt lên giá trần, chính thức chấm dứt chuỗi 17 phiên liên tiếp bám sàn.
Thị trường chứng khoán trong giai đoạn dễ tổn thương
Trao đổi với Lao Động liên quan về câu chuyện các lãnh đạo doanh nghiệp liên tiếp bị bán giải chấp trong thời gian vừa qua và diễn biến của thị trường chứng khoán, ông Đỗ Bảo Ngọc - Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Chứng khoán Kiến Thiết Việt Nam nhìn nhận, việc nhiều lãnh đạo bị bán giải chấp được diễn ra nhiều trong tháng 11.2022, là giai đoạn thị trường chứng khoán đi xuống, chứ không phải trong thời gian gần đây.
Theo ông Đỗ Bảo Ngọc, thực tế cho thấy, sau thời gian khá dài “ảm đạm”, thị trường chứng khoán đã bắt đầu có những tín hiệu khả quan trong khoảng hơn 1 tuần qua, các cổ phiếu bị bán giải chấp bắt đầu hồi phục trở lại.
Ông Ngọc đánh giá, giai đoạn các lãnh đạo doanh nghiệp bị bán giải chấp nhiều rơi vào tháng 10 và tháng 11.2022, điều này cũng là một trong những nguyên nhân khiến giá cổ phiếu sụt giảm rất mạnh.
Hơn 1 tuần qua, cổ phiếu bị bán giải chấp mạnh ở giai đoạn trước đã được giải chấp thành công và nhiều cổ phiếu tăng trần trở lại.
“Sau khi bán giải chấp, lượng cung giảm, đi kèm với đó nhiều doanh nghiệp có xu hướng mua lại cổ phiếu, làn sóng đầu cơ của các nhà đầu tư trở lại bắt đáy...kéo theo các cổ phiếu hồi phục” - ông Đỗ Bảo Ngọc nêu quan điểm.
Bên cạnh đó, ông Ngọc cũng cho rằng, trong ngắn hạn chứng khoán hồi phục theo hướng giải chấp thành công và nhà đầu tư theo trạng thái đầu cơ ngắn hạn.
Trong khi đó, một chuyên gia kinh tế khác đánh giá, bản chất của câu chuyện bán giải chấp cổ phiếu là nhà đầu tư vay tiền từ các công ty chứng khoán để mua cổ phiếu, tuy nhiên khi giá cổ phiếu xuống dưới ngưỡng cho phép của công ty chứng khoán nhưng nhà đầu tư chưa nộp thêm tiền thì công ty chứng khoán thực hiện bán bớt cổ phiếu của nhà đầu tư để hạ tỉ lệ nợ về mức an toàn theo quy định.
Do vậy, khi thị trường tăng điểm, thị giá cổ phiếu tăng, nhưng vẫn thấp hơn ngưỡng cho phép của công ty chứng khoán cung cấp khoản vay cho nhà đầu tư và nhà đầu tư chưa thể nộp tiền thêm, thì cổ phiếu đó vẫn có nguy cơ bị công ty chứng khoán bán giải chấp.
Chưa kể, hiện nay một trong các nguyên nhân giúp thị trường chứng khoán hồi phục là kỳ vọng vào tăng trưởng tín dụng năm 2023 và các gói tín dụng giải cứu trái phiếu doanh nghiệp. Tuy nhiên, cả hai điều này đều nằm ở thì tương lai, nên về thị trường chứng khoán vẫn đang trong giai đoạn dễ tổn thương.