Người dân có nhu cầu tách thửa hay hợp thửa trên địa bàn TPHCM đang khá nóng ruột khi từ đầu tháng 8.2024 tới nay, hồ sơ đất đai thuộc vấn đề này đang bị Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai các quận, huyện và TP Thủ Đức (TP.HCM) ngưng nhận hồ sơ do đang chờ văn bản hướng dẫn từ UBND TPHCM để giải quyết hồ sơ tách thửa, hợp thửa.
Được biết, Dự thảo quy định tách thửa đang được Sở Tài nguyên và Môi trường (TNMT) TPHCM lấy ý kiến. Theo đó, dự thảo lần này của Sở TNMT có điểm mới là quy định tách thửa với chỉ hai loại đất là đất ở và đất nông nghiệp. Hai loại đất này phải đảm bảo diện tích tối thiểu.
Theo đó, đối với thửa đất ở, khu vực 1 gồm các Quận 1, 3, 4, 5, 6, 8, 10, 11, Gò Vấp, Bình Thạnh, Phú Nhuận, Tân Bình và Tân Phú; thửa đất ở hình thành và thửa đất ở còn lại sau khi tách thửa phải tối thiểu 36m², có chiều rộng mặt tiền và chiều sâu thửa đất không nhỏ hơn 3m.
Khu vực 2, gồm các Quận 7, 12, Bình Tân, TP Thủ Đức và thị trấn các huyện, thửa đất ở hình thành và thửa đất ở còn lại sau khi tách thửa phải tối thiểu 50m², có chiều rộng mặt tiền và chiều sâu thửa đất không nhỏ hơn 4m.
Khu vực 3, gồm các huyện Bình Chánh, Củ Chi, Hóc Môn, Nhà Bè, Cần Giờ (ngoại trừ thị trấn) thửa đất ở hình thành và thửa đất ở còn lại sau khi tách thửa phải tối thiểu 80m², có chiều rộng mặt tiền và chiều sâu thửa đất không nhỏ hơn 5m.
Đối với thửa đất nông nghiệp, phải đáp ứng điều kiện là 500m² đối với đất trồng cây hàng năm, đất nông nghiệp khác; 1.000 m² đối với đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản, đất làm muối, đất chăn nuôi tập trung.
Đồng thời, việc tách thửa đất, hợp thửa đất phải bảo đảm có lối đi; được kết nối với đường giao thông công cộng hiện có; bảo đảm cấp, thoát nước và nhu cầu cần thiết khác một cách hợp lý.
Trường hợp người sử dụng đất dành một phần diện tích của thửa đất ở hoặc thửa đất có đất ở và đất khác trong cùng thửa đất để làm lối đi, khi thực hiện việc tách thửa đất hoặc hợp thửa đất thì không phải thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất đối với phần diện tích đất để làm lối đi đó.
Đây là một điểm mới của dự thảo tháo gỡ nhiều vướng mắc, bởi vì trong khi dự thảo trước đó để tách thửa đất quy hoạch đất nông nghiệp, đất dân cư hiện hữu, đất dân cư hiện hữu chỉnh trang thì phải bảo đảm điều kiện phù hợp quy hoạch tỉ lệ 1/2000. Còn đất ở quy hoạch dân cư xây dựng mới, đất hỗn hợp thì phải đáp ứng quy hoạch chi tiết 1/500.
Điều kiện về quy hoạch, nhất là với đất ở tại dự thảo quy định trước đó đã nhận được tuyệt đối các ý kiến phản đối. Theo các chuyên gia, việc cơ quan soạn thảo quy định "ràng" điều kiện quy hoạch vào chẳng khác nào cấm tách thửa và không đúng theo quy định Luật Đất đai.
Luật sư Nguyễn Đăng Tư, Văn phòng Luật TriLaw cho rằng, dự thảo quy định lần này đã có nhiều thay đổi theo hướng “cởi trói” khi không còn phân loại đất dân cư xây dựng mới, đất hỗn hợp là các khái niệm không hề có quy định trong luật, nhất là Luật Đất đai. Đồng thời, dự thảo lần này cũng không "ràng" điều kiện quy hoạch để tách thửa. So với dự thảo quy định tách thửa trước thì dự thảo lần này đúng tinh thần Luật Đất đai, phù hợp với nhu cầu tách thửa của người dân.