Hạn chế dự án ma

Tại hội thảo “Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Nghị định quy định chi tiết thi hành Luật Đất đai: Những vấn đề bất cập và kiến nghị chính sách” diễn ra ngày 2.6, ông Nguyễn Trần Nam - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam - cho rằng, động thái siết phân lô bán nền xuất phát từ tình trạng thời gian qua, có những doanh nghiệp phân lô, bán nền làm ăn không nghiêm túc, thậm chí lừa đảo.

Trên thực tế, trong vòng 2 năm trở lại đây, từ Hà Nội tới Phú Quốc, có hàng hoạt khu vực sốt đất gây thiệt hại cho hàng vạn khách hàng mua đất tại các dự án chưa có quy hoạch, chưa được cấp phép hay còn gọi là “dự án ma”. Điển hình “dự án ma” phải kể tới trường hợp Công ty địa ốc Alibaba. Vào tháng 2.2020, cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an TPHCM cho biết, cơ quan này đã tiếp nhận 3.312 nạn nhân bị Công ty Alibaba lừa đảo với số tiền hơn 1.800 tỉ đồng. Theo tài liệu thu thập, cũng như hồ sơ trong quá trình điều tra mà Công ty Alibaba cung cấp trước đó thể hiện công ty này đã lừa bán nền đất cho hơn 6.700 khách hàng với số tiền giao dịch hơn 2.500 tỉ đồng.

Tuy có nhiều trường hợp lừa đảo xuất phát từ biến tướng của hình thức phân lô bán nền, tuy nhiên, ông Nguyễn Trần Nam cho rằng, việc siết phân lô, bán nền như dự thảo Nghị định thể hiện tư duy không quản được thì cấm. 

“Lỗi không nằm trong quy định mà do năng lực quản lý của chính quyền địa phương”, Chủ tịch Hiệp hội bất động sản Việt Nam nói.

Không cần cấm phân lô bán nền

Trên góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch HĐQT Công ty Cổ phần Đầu tư Dầu khí toàn cầu nêu quan điểm, khi có dự thảo về hạn chế phân lô, bán nền, doanh nghiệp rất ngạc nhiên, bởi đang mong chờ Luật Đất đai sửa đổi để tháo gỡ bớt khó khăn, nhưng nay lại siết chặt.

“Đất nền có hạ tầng là sản phẩm thương mại của bất động sản. Thế nên, nếu đề xuất thay đổi chính sách thì trách nhiệm thuộc về Bộ Xây dựng, với sự điều chỉnh của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản, chứ không phải Bộ Tài nguyên và Môi trường với Luật Đất đai”, ông Hiệp nói.

Từ góc nhìn nghiên cứu chính sách, PGS.TS Trần Kim Chung - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương - cho rằng, cần nhìn nhận khách quan phân lô, bán nền không phải là giải pháp tuyệt đối mãi mãi. Đây là giải pháp tình thế, phát triển theo yêu cầu theo thị trường. Khi thị trường còn ở các cung độ khác nhau, cấp độ khác nhau thì chúng ta còn cần sử dụng giải pháp này. “Việc siết phân lô, bán nền như dự thảo là bất ổn, bởi các chính sách, điều kiện phát triển ở mỗi địa phương là khác nhau”, ông Chung nói.

Đồng quan điểm - Luật sư Trương Thanh Đức, Chủ tịch Hội đồng thành viên Công ty Luật BASICO - khẳng định, không cần phải cấm phân lô, bán nền tại các khu vực nội đô bởi trên thực tế, quỹ đất này cũng đã hết. Trong khi đó, tại các vùng đất rẻ, khu ven thì nên khuyến khích đa dạng hóa phát triển xây dựng. “Tốt nhất, chỉ cần một quy hoạch chung về hạ tầng, về yêu cầu kiến trúc tối thiểu để kiểm soát, còn lại, mỗi một căn hộ trong dự án có thể xây dựng, thiết kế khác biệt, đa dạng hóa công trình, miễn là không quá đối chọi nhau, quá bất cập”, Luật sư Đức nêu quan điểm.