Chưa đạt được như kỳ vọng
Theo thống kê, trên cả nước hiện đang triển khai 339 dự án NƠXH với quy mô khoảng 371.500 căn hộ (khoảng 18,6 triệu m2 sàn). Chỉ tính từ đầu năm đến nay, trên cả nước đã khởi công 7 dự án với tổng số khoảng 23.965 căn, trong đó, nhà ở xã hội 5 dự án quy mô 20.765 căn.
Ngày 21.4.2022 tới đây, Hà Nam sẽ khởi công 1 dự án với quy mô 564 căn. Trong Quý III, Quý IV 2022, dự kiến Hà Nội sẽ khởi công Hà Nội 2 dự án nhà ở xã hội, 1.860 căn.
Có thể thấy, trong những năm qua, hệ thống pháp luật về nhà ở đã ngày càng được hoàn thiện. Đặc biệt, nhiều cơ chế, chính sách ưu đãi, hỗ trợ đã được ban hành nhằm khuyến khích phát triển nhà ở xã hội (NƠXH) cho các đối tượng chính sách, khó khăn về nhà ở, trong đó có công nhân, người lao động tại các khu công nghiệp.
Với các chính sách đã ban hành, đến nay trên địa bàn cả nước, đã hoàn thành 275 dự án NƠXH với quy mô khoảng 147.000 căn hộ (khoảng 7,35 triệu m2 sàn); đang tiếp tục triển khai 339 dự án với quy mô khoảng 371.500 căn hộ (tương đương khoảng 18,58 triệu m2 sàn).
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho biết, việc chăm lo giải quyết nhà ở cho người nghèo ở đô thị, công nhân khu công nghiệp là một trong những vấn đề quan trọng, thường xuyên được Đảng và Nhà nước quan tâm, chỉ đạo.
Theo vị lãnh đạo này, kết quả phát triển NƠXH mặc dù đã đạt được một số kết quả rất đáng ghi nhận, tuy nhiên vẫn chưa đạt được kỳ vọng. Nguyên nhân chính là do thiếu quỹ đất để xây dựng NƠXH; vướng mắc trong thủ tục lựa chọn chủ đầu tư; thiếu nguồn vốn ưu đãi và cơ chế khuyến khích chủ đầu tư chưa thực chất, chưa đủ mạnh để thu hút doanh nghiệp…
Giải pháp phát triển nhà ở
Để kịp thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc về chính sách trong thực tiễn, Bộ Xây dựng đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 49/2021/NĐ-CP ngày 1.4.2021 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP về phát triển và quản lý nhà ở xã hội, theo đó cơ bản đã giải quyết được những bất cập, hạn chế thời gian qua.
Cụ thể, đã quy định cụ thể, chi tiết hơn về quy mô dự án phát triển nhà ở thương mại, khu đô thị phải dành quỹ đất 20% để xây dựng NƠXH. Hướng dẫn chi tiết việc lựa chọn Chủ đầu tư các dự án NƠXH theo quy định của pháp luật nhà ở, pháp luật đầu tư và pháp luật đấu thầu, tại Thông tư số 09/2021/TT-BXD ngày 16.8.2021.
Bên cạnh đó, sửa đổi, bổ sung một số nội dung quy định về hồ sơ chứng minh đối tượng, điều kiện để được hưởng chính sách hỗ trợ về NƠXH; trình tự, thủ tục đăng ký mua, thuê, thuê mua; xét duyệt đối tượng... đảm bảo dễ dàng, rút ngắn thủ tục hành chính nhưng cũng đảm bảo sự chính xác, công bằng.
Theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, để thúc đẩy đầu tư xây dựng NƠXH cho các đối tượng có khó khăn về nhà ở tại khu vực đô thị, cuối tháng 1.2022, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 11 về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội và triển khai Nghị quyết số 43 ngày 11.01.2022 của Quốc hội về chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình.
Trong đó, có giải pháp hỗ trợ tín dụng đối với NƠXH, nhà ở công nhân và cải tạo xây dựng lại chung cư. Mặt khác, Bộ Xây dựng có văn bản đôn đốc các địa phương triển khai thực hiện Nghị quyết 11 đối với lĩnh vực nhà ở.
Qua làm việc với một số địa phương như TPHCM, Bắc Ninh, Thái Nguyên, Hà Nam... cho thấy, hầu hết các địa phương đều quan tâm tới phát triển NƠXH, nhà ở công nhân và đang tích cực triển khai Nghị quyết 11 của Chính phủ.