Tận cùng thăng hoa, tột đỉnh thất vọng, sau 23 tháng, cuối cùng Arteta cũng cán mốc 100 trận cho Arsenal. Dù có tới 26 trận thua trong số này nhưng Arteta cũng thắng rất nhiều (54 trận). Anh chỉ kém huyền thoại George Graham 2 trận trong bảng thành tích các huấn luyện viên thắng nhiều nhất cùng "Pháo thủ" ở 100 trận đầu tiên.

Trận đầu tiên của Arteta với Arsenal vào dịp Boxing Day 2019, gặp Bournemouth. Khi đó, "Pháo thủ" là tập thể mất cân bằng về đội hình. Nhóm cầu thủ trẻ dưới 20 tuổi và cầu thủ lão tướng trên 28 tuổi chiếm đa số, thực sự không có nhiều người ở khoảng từ 21 - 27 tuổi.

Nhiều cầu thủ "tuổi băm" đã được cho ra đi, dù là bán hay chấm dứt hợp đồng để thay thế bằng những người trẻ hơn. Tuy nhiên, Arteta và đội bóng từng sai lầm khi chọn cách kí với những ngôi sao lớn tuổi còn lại vào Hè 2020 khiến sự ràng buộc vẫn kéo dài cho đến hiện tại.

100 trận đã qua, Arteta đã thử rất nhiều kiểu chiến thuật với Arsenal. Cũng như Pep, việc tìm được một đội hình hoàn hảo với Arteta được ví như hành trình vô tận. Gần nhất, "Pháo thủ" hay đá 4-4-2, đôi lúc biến tấu sang 4-4-1-1.

Mục tiêu dài hạn của Arteta là sử dụng sơ đồ 4-3-3 nhưng qua 100 trận, điều này vẫn chưa thành hiện thực. 1/4 số trận đã qua, Arteta buộc phải đá 3-4-3 nhiều thời điểm vì không đủ quân để đá 4-3-3. Cách chơi này từng thể hiện sự tích cực trong trận bán kết và chung kết FA Cup trước Man City và Chelsea nhưng nhanh chóng bị đặt dấu hỏi vào đầu mùa giải trước.

Sự chần chừ, ngại thay đổi về 4-2-3-1 từng khiến Arteta phải trả giá đắt vào giai đoạn mùa Đông năm ngoái. 

Mọi thứ chỉ bắt đầu thay đổi tích cực khi Smith Rowe và Odegaard bắt đầu đá thường xuyên ở Premier League giữa mùa trước. Bộ đôi này đem lại sự liên kết ở 1/3 giữa sân và 1/3 cuối sân cho Arsenal. Đây chính là lúc "Pháo thủ" có thể yên tâm hơn vào mặt trận tấn công.

Đó là cách chơi, về hàng phòng ngự, Arteta cũng đang cải thiện dần cho đội bóng. Ở giai đoạn cuối của Emery và khi Ljungberg làm tạm quyền, 15 trận đó, "Pháo thủ" chỉ sạch lưới được 1 trận và thủng lưới 26 lần. Tệ nhất là pha bóng tất cả hàng thủ để một mình De Bruyne của Man City vượt qua và ghi bàn trong trận thua 0-3.

Arteta khác Ljungberg khi tập trung vào việc rèn thể lực cho hàng phòng ngự. 3 trận thua đầu mùa này đã tự đặt các cầu thru Arsenal vào thế phải "leo núi". Áp lực rất nhiều nhưng may sao, nó lại là động lực để tất cả vượt qua. Có thêm Ramsdale, Arsenal đã sạch lưới 7/11 trận gần nhất.

Lúc này, điều cần làm nhất với Arteta là giảm được sự chèn ép về thế trận của các đối thủ. Theo chiến lược gia người Tây Ban Nha, cách tốt nhất là biến "Pháo thủ" thành một đội có thể áp đặt lối chơi cho đối thủ. Arsenal đặt chỉ tiêu phải là đội có tỉ lệ pressing cao hơn 5% so với trung bình của Premier League (28,4%).

Tuy nhiên, để làm được điều này thường xuyên rất khó. Các thông số chỉ ra, chính lão tướng Aubameyang mới là người có tần suất pressing cao nhất đội chứ không phải các đồng đội trẻ. Trẻ sẽ khỏe nhưng không có nghĩa biết được cách pressing dồn ép đối thủ.

Nhìn chung, Arsenal đang dần hoàn thiện nhưng để quay trở lại với mục tiêu đá Champions League hoặc Europa League, đó là chặng đường rất dài. Khi mùa giải bước vào giai đoạn nước rút, chưa biết được thầy trò Arteta có vấp ngã hay không?