Rằm tháng Chạp là một ngày ý nghĩa trong năm, các gia đình khi cúng rằm tháng Chạp thường sẽ cầu bình an, may mắn và tưởng nhớ tới tổ tiên, các vị thần linh.
Mâm cỗ cúng Rằm tháng Chạp cần phải chuẩn bị chu đáo, tươm tất để dâng lên tổ tiên. Mâm cỗ cúng Rằm tháng Chạp đa phần vẫn tương tự như những mâm cỗ cúng vào các ngày rằm khác, không cần quá cầu kỳ nhưng phải thật thành tâm.
Nếu muốn mâm cúng trở nên phong phú hơn, các gia đình có thể chuẩn bị thêm đĩa bánh chưng, giò chả, phở cuốn... bên cạnh những món như thịt gà luộc, xôi, nem rán...
Ngoài ra, mâm cỗ cúng Rằm tháng Chạp sẽ bao gồm hoa quả, trầu cau, hoa tươi, loài hoa hay được chọn vào mỗi khi cúng Rằm đó là là hoa huệ hoặc hoa cúc vì là hai loài hoa có ý nghĩa tâm linh đặc biệt và không thể thiếu được đèn nhang, nước sạch và nến.
Khi chọn mua hoa quả để cúng Rằm tháng Chạp, mọi người có thể chọn những loại quả như: dưa hấu, táo,...
Tuy nhiên khi mua hoa quả hay trầu cau, các gia đình cần lưu ý đó là phải chọn những quả tươi, hình thức đẹp, như vậy mâm cúng mới trông đẹp mắt.
Đa phần các gia đình sẽ cúng Rằm tháng Chạp vào ngày 14 - 15.12 âm lịch, nhưng thông thường các gia đình cúng vào trưa ngày 15.
Người làm lễ cúng Rằm tháng Chạp thường là người lớn tuổi nhất trong nhà hoặc là trưởng nam, trưởng nữ, người có uy tín trong gia đình. Trước khi làm lễ, phải tắm gội sạch sẽ, đầu tóc quần áo gọn gàng, thể hiện sự trang nghiêm, trịnh trọng với nghi lễ cúng.