Cách xác định tài sản trước hôn nhân

Theo luật sư Thuỳ, hiện nay, pháp luật hiện hành không có quy định cụ thể về khái niệm hay giải thích thuật ngữ tài sản trước hôn nhân là gì. Tuy nhiên, hiểu một cách đơn giản nhất, tài sản trước hôn nhân là những tài sản mà vợ, chồng có được, sở hữu trước thời điểm đăng ký kết hôn.

Điều 43, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014 về tài sản riêng của vợ, chồng có quy định:

“Tài sản riêng của vợ, chồng gồm tài sản mà mỗi người có trước khi kết hôn; tài sản được thừa kế riêng, được tặng cho riêng trong thời kỳ hôn nhân; tài sản được chia riêng cho vợ, chồng theo quy định tại các Điều 38, 39 và 40 của Luật này; tài sản phục vụ nhu cầu thiết yếu của vợ, chồng và tài sản khác mà theo quy định của pháp luật thuộc sở hữu riêng của vợ, chồng.

Tài sản được hình thành từ tài sản riêng của vợ, chồng cũng là tài sản riêng của vợ, chồng. Hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng trong thời kỳ hôn nhân cũng là tài sản riêng của vợ chồng theo quy định tại khoản 1 Điều 33 và khoản 1 Điều 40 của Luật này”.

Căn cứ theo quy định tại Điều 44 Luật Hôn nhân và Gia đình 2014: “Vợ, chồng có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản riêng của mình; nhập hoặc không nhập tài sản riêng vào tài sản chung”. Vì vậy, tài sản được tạo lập trước khi kết hôn chính là tài sản riêng của mỗi bên vợ, chồng trừ trường hợp người đó đồng ý hoặc có thỏa thuận nhập tài sản đó vào khối tài sản chung của hai vợ chồng.

Như vậy, về nguyên tắc, theo luật định, tài sản được tạo lập trước khi kết hôn chính là tài sản riêng của mỗi bên vợ, chồng.

Đối với tài sản được tặng cho riêng, thừa kế riêng, để tránh tranh chấp xảy ra, chúng ta nên ghi rõ trong hợp đồng tặng cho là “tặng cho riêng” hoặc trong văn bản thừa kế là “thừa kế riêng” khi lập các văn bản tại văn phòng công chứng. Ngoài ra, Luật Hôn nhân và Gia đình của nước ta có quy định các bên có thể thoả thuận về tài sản trước hôn nhân.

Xác định tài sản có ảnh hưởng tới mối quan hệ?

Có nên xác định tài sản trước hôn nhân không là băn khoăn của không ít người khi là lo ngại sẽ ảnh hưởng tới mối quan hệ trước khi cưới.

Luật sư Thuỳ cho rằng: “Việc xác định tài sản trước hôn nhân rất quan trọng và quen thuộc với các quốc gia khác, tuy nhiên ở Việt Nam, chúng ta thường hay có suy nghĩ nhắc đến tiền bạc, tài chính trước khi bước vào ngưỡng cửa hôn nhân sẽ làm ảnh hưởng tới tình cảm của hai bên. Như vậy là rạch ròi quá, rõ ràng quá. Theo quan điểm của tôi, nếu như chúng ta xác lập được rõ ràng tài sản trước hôn nhân của hai vợ chồng thì sẽ có lợi khi trong quá trình hôn nhân xảy ra một vài vấn đề nào đó. Tôi cho rằng nó sẽ không ảnh hưởng tới tình nghĩa và các bên nên làm như vậy”, luật sư Thuỳ cho hay.

Mặt khác, theo bà Thuỳ, pháp luật hôn nhân gia đình Việt Nam cho phép người vợ và người chồng trước khi đăng ký kết hôn được quyền thỏa thuận về chế độ tài sản của vợ chồng. Thủ tục khá đơn giản khi chỉ cần ra làm tại phòng công chứng hoặc chứng thực tại cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Pháp luật sẽ bảo vệ những nội dung mà hai bên thỏa thuận.

Hai bên có thể thỏa thuận tài sản nào là tài sản chung, tài sản nào là tài sản riêng hoặc toàn bộ tài sản của hai bên đang tạo lập và tương lai sẽ tạo lập (tức là sau khi đăng ký kết hôn) là tài sản riêng của vợ hoặc của chồng, người vợ hoặc người chồng toàn quyền định đoạt tài sản đó. Hướng khác là hai bên có thể thỏa thuận không có tài sản riêng nào hết, tất cả tài sản của một trong hai bên đều là tài sản chung hoặc là thỏa thuận khác. Tuy nhiên, nữ luật sư nhấn mạnh theo quy định thì phải lập văn bản này trước khi đăng ký kết hôn.