Bà Atsuko Kasa hoạt bát và tràn đầy năng lượng ở tuổi 68, hoàn toàn không có ý định sống chậm lại. Bà Kasa dự định tiếp tục làm việc tại Trung tâm Silver Jinzai gần nhà ở thành phố Yokohama, Nhật Bản càng lâu càng tốt. Silver Jinzai là tổ chức ban đầu được thành lập ở Tokyo vào năm 1975. Bà Kasa đùa rằng mình còn quá trẻ để nghỉ hưu, và bày tỏ mong muốn giúp đỡ người khác.

Kasa, từng làm việc trong bộ phận kế toán của một công ty mỹ phẩm, là một trong những công dân Nhật Bản cao tuổi từ bỏ ý tưởng về cuộc sống nghỉ hưu truyền thống chỉ xoay quanh vườn tược, tụ tập với bạn bè hay chăm cháu. Thay vào đó, họ trở lại thị trường lao động.

Đối với một số người, đồng lương mà họ kiếm được thông qua Silver Jinzai là một khoản đáng cân nhắc, nhưng đó không phải là động lực đối với hầu hết mọi người. Đối với phần lớn trong số 700.000 hưu trí đăng ký với tổ chức này, điều quan trọng nhất là để bản thân bận rộn và cống hiến cho xã hội.

Giúp đỡ người khác

“Khi bắt đầu già đi, tôi cảm thấy thế giới của mình ngày càng nhỏ lại” - bà Kasa trả lời DW. "Để sống ý nghĩa hơn, tôi quyết định bắt đầu một công việc mà mình có thể giúp đỡ người khác. Dù không có kỹ năng đặc biệt nào, tôi luôn làm việc với tấm lòng nhân ái".

Kasa trực thuộc một nhóm hỗ trợ người khuyết tật ở Yokohama. Bà phụ giúp chuẩn bị bữa ăn tại một quán cà phê và "chấp nhận những thách thức khi làm việc trong một thế giới chưa từng trải nghiệm trước đây."

Takao Okada, Chủ tịch Silver Jinzai, cho biết có khoảng 10.000 người đăng ký làm việc với trung tâm tại Yokohama, và con số đó tiếp tục tăng trong những năm gần đây. Theo hồ sơ, thành viên già nhất của văn phòng đã 100 tuổi.

Cơ hội việc làm

Okada cho biết các thành viên của Silver Jinzai làm việc tối đa 20 giờ một tuần, công việc trải đều trong hai hoặc ba ngày. Họ thường làm việc tại siêu thị, nhân viên dọn dẹp, làm vườn, lễ tân, thợ mộc hoặc hỗ trợ chăm sóc trẻ em hoặc người già. Những người khác có thể làm việc thiết kế trên máy tính hoặc nhặt rác trên đường phố. Đặc biệt, tổ chức rất cần những người có trình độ ngoại ngữ nhất định.

Thù lao cho từng công việc tại từng tỉnh thành trên cả nước là khác nhau, nhưng trung bình một người giúp việc nhà nhận được 7,8 USD một giờ, lau cửa sổ là hơn 6 USD một giờ, làm vườn là 7 USD. Ở các tỉnh phía bắc, công việc dọn tuyết vất vả có thù lao cao hơn là gần 13 USD một giờ.

Ngoài thêm thu nhập cho người cao tuổi, những tổ chức như Silver Jinzai giúp giảm bớt tình trạng thiếu lao động ngày càng trầm trọng ở Nhật Bản. Dù dân số ngày càng già hơn, tỷ lệ sinh tại Nhật Bản đang giảm, người già ngày càng trường thọ hơn nhờ hệ thống chăm sóc y tế, thuốc men tốt.

Hiện tại, cứ mỗi bốn người Nhật lại có một người trên 65 tuổi, tỷ lệ này dự kiến tăng lên 1/3 trong vòng 15 năm tới. Điều này đồng nghĩa rằng dân số Nhật đang già đi nhanh gấp đôi Đức và bốn lần so với Pháp.

Chính phủ Nhật Bản đưa ra các biện pháp để đảo ngược xu hướng này, ví dụ như nâng độ tuổi nghỉ hưu bắt buộc từ 65 lên 70. Tuy nhiên, giới chuyên môn dự đoán nước này có khả năng thiếu hụt 6,44 triệu lao động vào năm 2030.

Ngay cả khi mạng lưới Silver Jinzai đang hoạt động hiệu quả, các chuyên gia cảnh báo rằng điều đó cũng không đủ để bù đắp cho tình trạng thiếu hụt lao động trong tương lai, đặc biệt nếu có những lựa chọn khác với mức lương cao hơn.

"Từ khi tổ chức mới được thành lập vào năm 1975, ngày càng nhiều người cao tuổi muốn làm việc sau khi nghỉ hưu vì muốn mình luôn khỏe mạnh khi già đi", Hiroshi Yoshida, giáo sư Trung tâm Nghiên cứu về Kinh tế và Xã hội Người cao tuổi của Đại học Tohoku cho biết

Ông nói: “Tuy nhiên, người cao tuổi ngày nay khỏe mạnh và năng động hơn rất nhiều so với thời trước, và họ không thấy mình quá già. Họ muốn làm việc, nhưng cũng muốn hưởng mức lương cao hơn, vì vậy họ vẫn đang tìm kiếm những công việc khác ngoài mạng lưới Silver Jinzai".