Nỗi lo BHYT đạt thấp

BHXH tỉnh Bạc Liêu cho biết, tính đến hết năm 2021, số người tham gia BHYT chỉ còn 575.487 người, giảm 148.156 người so với năm 2019, giảm 141.587 người so với năm 2020, đạt 62,74% so với dân số của tỉnh. Do vậy, tỉ lệ người tham gia BHYT nhóm này mới chỉ đạt 63,08% (năm 2019), 48,31% (năm 2020) và năm 2021 đạt 45,52% so với tổng số lao động bắt buộc phải tham gia BHYT. Cụ thể số người tham gia BHYT theo từng nhóm đối tượng như sau: Nhóm 1 (nhóm do người lao động và người sử dụng lao động đóng) có tỉ lệ tham gia còn thấp, nhất là số lao động làm việc trong các doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh.

Mặc dù thuộc đối tượng bắt buộc phải tham gia BHYT, nhưng vẫn còn hiện tượng trốn đóng BHXH, BHYT cho người lao động, nhất là khối doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Do vậy tỉ lệ người tham gia BHYT nhóm này mới chỉ đạt 63,08% (năm 2019); 48,31% (năm 2020) và năm 2021 đạt 45,52% so với tổng số lao động bắt buộc phải tham gia BHYT.

Ở nhóm 2 (nhóm do tổ chức BHXH đóng), gồm: Hưu trí, người hưởng trợ cấp tuất trên 80 tuổi, BHTN... Nhóm này được quỹ BHXH đóng 100% kinh phí do vậy tỉ lệ tham gia BHYT hằng năm đều đạt 100%.

Trong 2 năm 2020-2021, số người tham gia BHYT nhóm 3 và 4 giảm liên tục. Đa số giảm tập trung ở đối tượng hộ nghèo, cận nghèo, người dân tộc thiểu số và người dân sống vùng có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn. Nguyên nhân do chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo hằng năm nên tỉ lệ hộ nghèo, cận nghèo giảm.

Bên cạnh đó, ngày 1.7.2021 Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định 861/QĐ-TTg phê duyệt danh sách các xã khu vực III, II, I thuộc vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2025, theo đó, đối tượng dân tộc sinh sống vùng khó khăn và người sinh sống vùng đặc biệt khó khăn của tỉnh không còn được NSNN hỗ trợ đóng BHYT.

Đối với nhóm, người tham gia BHYT theo Hộ gia đình hằng năm đều tăng, năm 2021, số người tham gia theo nhóm này là 264.086 người, chiếm 48,05% trên tổng số người tham gia BHYT, tăng 91.579 người so với năm 2020, tăng 114.562 người so với năm 2019. Tuy nhiên, số tăng này vẫn không đủ bù cho số thẻ BHYT đã giảm theo đối tượng nhóm 3 và nhóm 4.

Riêng đối tượng tham gia BHYT theo diện hộ nông, lâm, ngư nghiệp: Hiện ngành BHXH vẫn chưa thu và khai thác đối tượng này vì đa số nhân khẩu của hộ gia đình nông, lâm, ngư, diêm nghiệp là 4 nhân khẩu, cho nên việc tham gia BHYT hộ gia đình bình thường và hộ nông, lâm, ngư, diêm nghiệp giá cũng như nhau, mặc dù nếu tham gia hộ gia đình nông, lâm, ngư, diêm nghiệp được NSNN hỗ trợ 30%.

Tuy nhiên, tham gia BHYT thuộc hộ nông, lâm, ngư, diêm nghiệp thực hiện quy trình thủ tục quy định tại Thông tư 02/2016/TT-BLĐTBXH ngày 25.3.2016 của Bộ LĐTBXH còn nhiều thủ tục rườm rà, do đó người dân chưa đăng ký tham gia BHYT theo đối tượng này.

Đề xuất nhà nước chi thêm tiền mua BHYT

Trước tình trạng này, BHXH tỉnh Bạc Liêu kiến nghị HĐND, UBND tỉnh hỗ trợ thêm 20% kinh phí đóng BHYT học sinh để nâng lên mức hỗ trợ là 50%, tạo điều kiện cho học sinh tham gia trực tiếp tại trường.

Hỗ trợ kinh phí tham gia năm đầu (12 tháng) cho các đối tượng chính sách được Nhà nước đóng BHYT sau khi cơ chế chính sách không còn hỗ trợ nữa (tham gia theo hình thức BHYT hộ gia đình), nhằm khuyến khích và tạo điều kiện để người dân tiếp tục tham gia, không bị gián đoạn tham gia liên tục 5 năm, đồng thời sẽ khắc phục được độ bao phủ BHYT suy giảm một cách đột ngột.

UBND tỉnh Bạc Liêu chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố tiếp tục tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo công tác thực hiện chính sách pháp luật về BHYT và việc quản lý sử dụng quỹ KCB BHYT tiết kiệm, hiệu quả để đảm bảo trong dự toán chi KCB BHYT được Thủ tướng Chính phủ giao hằng năm và hạn chế chi phí KCB BHYT vượt tổng mức thanh toán chi phí KCB BHYT không được quyết toán.

Tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, tổ chức có liên quan tăng cường hơn nữa công tác tuyên truyền chính sách pháp luật về BHYT nhằm mục tiêu tăng độ bao phủ BHYT đạt chỉ tiêu được Chính phủ giao hằng năm.

Chỉ đạo ngành Y tế hoàn thiện cơ sở hạ tầng, trang thiết bị y tế, tăng cường nguồn nhân lực y tế theo hạng bệnh viện, nâng cao chất lượng phục vụ... để đảm bảo quyền lợi chính đáng của người tham gia và thụ hưởng chính sách BHYT.

Chỉ đạo sở y tế chủ trì, thường xuyên tiến hành thanh tra, kiểm tra tại các cơ sở KCB có tình trạng mất cân đối quỹ BHYT lớn, có chi phí KCB BHYT gia tăng bất thường chưa hợp lý cũng như tại các cơ sở y tế chưa đảm bảo chất lượng, chưa tạo được niềm tin cho người dân đến KCB BHYT.

Kiến nghị HĐND - UBND tỉnh thường xuyên quan tâm, chỉ đạo các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh trong việc thực hiện chế độ BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động, đặc biệt đối với các doanh nghiệp nợ đọng, trốn đóng, không thực hiện kết luận thanh tra, kiểm tra.