Báo cáo của các liên đoàn lao động các tỉnh, thành phố, công đoàn ngành Trung ương mới đây cho thấy, từ tháng 9.2022 đến hết tháng 1.2023, đã có khoảng 1.300 doanh nghiệp (tại 50 tỉnh, thành phố) gặp khó khăn, bị cắt, giảm đơn hàng nên phải giảm giờ làm của 546.835 người lao động.

Trong đó, giảm giờ làm hoặc đang ngừng việc có hưởng lương là 491.212 người, chiếm 89,82% tổng số người bị ảnh hưởng; tạm hoãn thực hiện hợp đồng lao động, nghỉ việc không hưởng lương là 7.000 người, chiếm 1,28%; chấm dứt hợp đồng lao động với 48.623 người, chiếm 9% tổng số người bị ảnh hưởng.

Chị Hứa Thị Kim Loan - công nhân Khu công nghiệp Thăng Long, Hà Nội - là một trong hàng trăm nghìn công nhân lao động bị giảm giờ làm.

Chị Loan cho biết, tình trạng giảm việc diễn ra từ những tháng cuối năm 2022. "Có thời điểm, 3 tuần tôi không được đi làm, chỉ hưởng 70% lương cơ bản" - chị Loan nói.

Làm công nhân ở khu công nghiệp này 7 năm, chị Loan nhận định "chưa bao giờ khó khăn thế này". Nữ công nhân này cho hay, đợt dịch COVID-19 căng thẳng, chị khá chật vật khi phải cách ly do nhiễm bệnh. Tuy nhiên, thời gian không đi làm chỉ xảy ra trong thời gian ngắn, sau đó, chị Loan vẫn được "3 tại chỗ" ở công ty; được hưởng bảo hiểm xã hội ốm đau do mắc COVID-19.

Còn hiện tại, tình trạng việc làm có cải thiện hơn song một tuần, chị Loan chỉ đi làm 3-4 ngày, không tăng ca hay đi làm thêm cuối tuần. Công việc bị ảnh hưởng kéo dài khiến thu nhập của chị Loan cũng phập phồng theo.

Nhớ lại những năm trước, tiền lương của chị Loan bao giờ cũng ở mức 9-10 triệu đồng/tháng. Hiện tại, tiền nhận về chỉ 6 triệu đồng hoặc 6,3 triệu đồng mỗi tháng. Khi vật giá ngày càng leo thang, công nhân xa quê như chị Loan phải chi tiêu dè dặt nhất có thể.

"Tôi không đăng ký wifi. Đi làm hay đi chợ, tôi chọn đi cùng đồng nghiệp hoặc đi bộ giúp mỗi tháng tôi tiết kiệm thêm được vài trăm nghìn đồng. Chỉ như vậy, tôi mới vượt qua được quãng thời gian khó khăn này. Phía sau tôi còn 2 con đang tuổi ăn, tuổi học" - chị Loan nói.

Còn hoàn cảnh của vợ chồng anh Phạm Hữu Tuấn (32 tuổi, quê Phú Thọ) cũng không khá khẩm hơn là bao.

Anh Tuấn là công nhân đi theo các công trình xây dựng, vợ làm công nhân ở Khu công nghiệp Thăng Long. Hai vợ chồng hiện thuê trọ ở thôn Hậu Dưỡng, xã Kim Chung, huyện Đông Anh, Hà Nội với giá 600.000 đồng/tháng.

Khăn gói xuống Hà Nội từ ngày mùng 6 Tết nhưng đến thời điểm hiện tại, anh Tuấn vẫn chưa có việc làm vì phải đợi công trình mới. Những ngày không đi làm, anh Tuấn được nhận lương cơ bản, tương ứng 5,9 triệu đồng/tháng. 

Còn vợ anh là công nhân trong nhà máy, 1 tuần đi làm 4 ngày, nghỉ 3 ngày. Trước đây, thu nhập có tăng ca khoảng 10,5 triệu đồng/tháng, nay chỉ còn 6 triệu đồng/tháng.

Để 2 con ở lại cho ông bà nội trông nom, ước mơ lớn nhất của vợ chồng anh Tuấn là dành dụm được khoản tiền lo cho con được học hành đến nơi đến chốn. Song với quãng thời gian ít việc như hiện nay, anh Tuấn đã phải tính dần đến chuyện về quê.

"Nếu ở lại mà thu nhập giữ mức như hiện tại, chúng tôi rất khó bám trụ. Chỉ hi vọng công ty có nhiều đơn hàng để công nhân được tăng ca nhiều hơn" - anh Tuấn nói.