Có thể hiểu phụ cấp thâm niên là khoản phụ cấp dành cho những người công tác lâu năm trong ngành. Khoản phụ cấp này có ý nghĩa khích lệ, khuyến khích cán bộ, công chức, viên chức gắn bó lâu dài với nghề.

Cách tính phụ cấp thâm niên của công chức dựa theo Nghị định 204 và Thông tư liên tịch 68 năm của Chính phủ. 

Theo đó, sau 5 năm (đủ 60 tháng) tại ngũ hoặc làm việc liên tục trong ngành được hưởng phụ cấp thâm niên nghề bằng 5% mức lương hiện hưởng cộng phụ cấp chức vụ lãnh đạo và phụ cấp thâm niên vượt khung (nếu có); từ năm thứ sáu trở đi mỗi năm được tính thêm 1%.

Thời gian làm việc để tính hưởng phụ cấp thâm niên được xác định bằng tổng thời gian:

Làm việc được xếp lương theo một trong cách ngạch hoặc chức danh chuyên ngành hải quan, tòa án, kiểm sát, kiểm toán, thanh tra, thi hành án dân sự, kiểm lâm và kiểm tra Đảng;

Được hưởng phụ cấp thâm niên nghề trong quân đội, công an và cơ yếu nếu có;

Đi nghĩa vụ quân sự mà trước đó đang được hưởng phụ cấp thâm niên nghề;

Trong đó, nếu thời gian làm việc được tính hưởng phụ cấp thâm niên nghề chưa hưởng trợ cấp bảo hiểm xã hội một lần mà gián đoạn thì được cộng dồn.

Đồng thời, những khoảng thời gian sau sẽ không được tính hưởng phụ cấp thâm niên nghề gồm: thời gian tập sự; thời gian thực hiện chế độ công chức dự bị; thời gian làm các công việc được xếp lương theo ngạch hoặc chức danh không thuộc các trường hợp được hưởng phụ cấp thâm niên nghề.

Hoặc thời gian làm việc trong quân đội, công an và cơ yếu không được tính hưởng phụ cấp thâm niên nghề; thời gian nghỉ việc riêng không hưởng lương liên tục từ 01 tháng trở lên; thời gian nghỉ ốm đau, thai sản vượt quá thời hạn; thời gian bị tạm đình chỉ công tác hoặc bị tạm giam, tạm giữ để phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử…

Còn đối với phụ cấp thâm niên nhà giáo, Luật Giáo dục năm 2019 chính thức có hiệu lực từ ngày 1.7.2020 không còn quy định về phụ cấp thâm niên. Tuy nhiên, khi Chính phủ chưa ban hành hệ thống lương mới thì mọi chế độ hiện hành vẫn được thực hiện như cũ.