- Nợ, trốn đóng BHXH luôn là vấn đề “đau đầu” tại nhiều địa phương. Huyện Sóc Sơn không phải là ngoại lệ. Mặc dù đã triển khai nhiều biện pháp để giảm thiểu, nhưng trình trạng trên vẫn diễn ra. Hiện số tiền các DN trên địa bàn này trây ỳ, trốn đóng BHXH cho NLĐ là rất lớn. Tính đến hết quý I/2017, số nợ BHXH của các DN lên đến trên 70 tỉ đồng. Còn tại thời điểm cuối năm 2016, số tiền này là hơn 20 tỉ đồng. Có nhiều DN nợ đến con số rất lớn, như: Cty Cơ khí và kết cấu thép Sóc Sơn, nợ gần 5,2 tỉ đồng, từ tháng 7.2014; Cty THHH thiết bị máy móc Phúc Điền nợ gần 1,148 tỉ đồng, từ tháng 4.2016; Cty cổ phần xây dựng công trình 228 nợ gần 970 triệu đồng từ tháng 4.2016...
Xin ông cho biết những khó khăn BHXH huyện Sóc Sơn gặp phải trong quá trình thu BHXH trên địa bàn?
- Tại huyện, có nhiều DN đăng ký kinh doanh tại địa phương nhưng lại hoạt động tại nơi khác, còn tại địa phương chỉ có 1-2 lao động đến làm việc. Bên cạnh đó, một số DN mở ra chỉ phục vụ 1 dự án nhỏ rồi tự giải tán; hoặc chỉ lập ra để bán hóa đơn. Hơn nữa, các DN đăng ký kinh doanh nằm trong làng xã, không có địa chỉ rõ ràng, nên gây khó khăn trong quá trình làm việc của cán bộ BHXH.
Sóc Sơn là 1 trong những huyện nghèo, địa bàn rộng của Hà Nội, hoạt động kinh doanh trên địa bàn chủ yếu là dịch vụ, nhưng do phân tán rộng nên khá khó khăn. Trong khi đó, khối DN trong các KCN và DN FDI do BHXH thành phố quản lý. Ngoài ra, còn kể đến tình trạng nhiều DN chỉ đóng cho 50% số lao động, do vậy rất khó cho công tác thu BHXH, đảm bảo quyền lợi cho NLĐ. Điều này dẫn đến quyền lợi của NLĐ không được đảm bảo.
BHXH huyện thường xuyên đốc nợ và yêu cầu các DN thực hiện đúng các yêu cầu. Đối với việc khởi kiện các DN nợ đọng BHXH, BHXH huyện đã gửi sang LĐLĐ huyện 26 bộ hồ sơ các DN nợ đọng. Ngay trong quý I, BHXH huyện đã gửi 3 hồ sơ khởi kiện, nhưng hiện chưa thực hiện khởi kiện được một đơn vị nào. Một khó khăn nữa là hiện BHXH chưa có chế tài để kiểm tra DN như cơ quan khác, do vậy muốn kiểm tra BHXH phải đề xuất thành lập đoàn kiểm tra theo đúng quy định.
Xin ông cho biết các giải pháp BHXH huyện triển khai để chấn chỉnh tình trạng này?
- Để đảm bảo quyền lợi của NLĐ, theo tôi, quan trọng nhất vẫn là vấn đề tuyên truyền giáo dục cho NLĐ cùng người sử dụng lao động và sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị. Để NLĐ hiểu được quyền lợi của mình như: Tiền lương, BHXH, BHYT, BHTN và các chế độ đãi ngộ khác để khi ký kết HĐLĐ họ đòi hỏi những quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Hiện nay nhiều lao động đặc biệt là lao động trẻ có sự tính toán và không quan tâm đến quyền lợi thiết thực của mình. Nhiều trường hợp NLĐ không muốn tham gia BHXH vì không muốn phải mất thu nhập hàng tháng của mình. Đồng thời, cần tăng cường tuyên truyền để chủ sử dụng lao động thấy được việc đóng BHXH cho NLĐ là trách nhiệm và nghĩa vụ của họ đối với NLĐ. Đặc biệt là phải tăng cường chế tài quản lý đối với những đơn vị cố tình trây ỳ trốn đóng BHXH cho NLĐ.
- Xin cảm ơn ông!