Chiều 23.5, tại buổi thảo luận ở hội trường Quốc hội về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri gửi đến Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV, Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho hay, liên quan đến việc thu sai bảo hiểm xã hội bắt buộc với chủ hộ kinh doanh cá thể ở một số địa phương, Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 100, giao cho Chính phủ tập trung xử lý vấn đề này. Sau đó, Chính phủ ban hành Nghị quyết 88, giao đích danh cho Bảo hiểm xã hội Việt Nam thống kê, đánh giá tình hình và đề xuất các giải pháp giải quyết.
Ngày 23.4 vừa qua, sau khi tiếp thu ý kiến từ các bộ, ngành, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã báo cáo Thủ tướng Chính phủ hướng xử lý.
Bộ trưởng Đào Ngọc Dung cho rằng, về tinh thần phải khẳng định, luật pháp hiện nay không cho phép thu bảo hiểm xã hội bắt buộc với chủ hộ kinh doanh cá thể. Việc thu của một số địa phương là sai. Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội đã có văn bản chấn chỉnh việc này sau khi phát hiện. Tuy nhiên, một số địa phương đã thu rồi và vẫn tiếp tục thu một số trường hợp. Khi kiểm toán năm 2022 phát hiện đã yêu cầu tất cả các địa phương phải dừng chuyện này và tập trung xử lý.
Theo Bộ trưởng, ngày 23.4 vừa qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đã báo cáo và Chính phủ yêu cầu tháng 5.2024, Chính phủ sẽ nghe báo cáo và kết luận về giải pháp cuối cùng.
Bộ trưởng Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho biết, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất giải pháp xử lý như sau.
Thứ nhất, những trường hợp đủ điều kiện, thì Ban soạn thảo dự Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đề xuất, cùng Ủy ban Xã hội báo cáo với Thường vụ Quốc hội. Theo đó, đối với những hộ kinh doanh cá thể có đăng kí kinh doanh, Bộ đã đề xuất và được Thường vụ Quốc hội đồng ý cho bổ sung và quy định điều khoản chuyển tiếp sang bảo hiểm xã hội bắt buộc để các hộ kinh doanh này được hưởng đầy đủ chính sách như tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Việc này sẽ được Quốc hội xem xét trong thời gian tới.
Thứ hai, những chủ hộ kinh doanh cá thể không đủ điều kiện (không có đăng kí kinh doanh) được chuyển sang bảo hiểm tự nguyện. Trong trường hợp không đồng ý chuyển sang bảo hiểm tự nguyện thì bảo hiểm xã hội có trách nhiệm thực hiện thoái thu, đương nhiên việc thoái thu này phải đảm bảo chính sách thỏa đáng.