Đụng đâu cũng thấy sai phạm

Theo Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) tỉnh Quảng Trị, từ năm 2016 đến nay, địa bàn tỉnh Quảng Trị có 93 vụ tai nạn lao động (TNLĐ), trong đó có 9 vụ TNLĐ chết người và 23 vụ có người bị thương nặng. So với các địa phương khác trên cả nước, những con số trên vẫn được xem là nhỏ. Nhưng điều này cũng đặt ra nhiều câu hỏi về nguyên nhân, giải pháp.

Nhìn nhận về nguyên nhân xảy ra các vụ TNLĐ tại Quảng Trị, ngành chuyên môn khẳng định chủ yếu là do ý thức tuân thủ pháp luật về ATVSLĐ của chủ sử dụng lao động còn hạn chế, không ít nơi vi phạm nghiêm trọng hoặc có tư tưởng đối phó.

Toàn tỉnh có 3.407 doanh nghiệp đăng ký hoạt động, tuy nhiên phần lớn các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và siêu nhỏ (chiếm 98,3%), năng lực sản xuất thấp; sử dụng thiết bị công nghệ còn lạc hậu; môi trường lao động một số nơi chưa đảm bảo an toàn. Quá trình phối hợp kiểm tra, giám sát của tổ chức công đoàn cho thấy, các nguy cơ tiềm ẩn gây TNLĐ, bệnh nghề nghiệp đối với NLĐ vẫn chưa được khắc phục; không ít doanh nghiệp nhiều năm liền không tổ chức huấn luyện ATVSLĐ và khám sức khỏe định kỳ cho người lao động. Đi kèm với đó, máy móc, thiết bị, nhà xưởng chưa đảm bảo an toàn; tổ chức, phân công lao động thiếu hợp lý; NLĐ chưa được trang bị đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân.

Bên cạnh đó, việc bố trí cán bộ phụ trách công tác ATVSLĐ và ban hành nội quy, quy định ATVSLĐ tại doanh nghiệp còn lỏng lẻo. Nhiều doanh nghiệp chưa tham gia BHXH, BHYT, BHTN cho NLĐ,... Đặc biệt, do khó khăn về điều kiện kinh tế và cơ hội tìm việc làm, NLĐ phải chấp nhận làm việc trong điều kiện thiếu an toàn và thiệt thòi về quyền lợi. Một bộ phận NLĐ chưa có kỹ năng nghề nghiệp, tác phong, kỷ luật lao động còn hạn chế,...

“Thực trạng trên đặt ra những khó khăn, thách thức cho công tác ATVSLĐ trên địa bàn tỉnh nói chung và tổ chức công đoàn nói riêng” - bà Nguyễn Thị Hoài Lê - Phó Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Quảng Trị - nói.

Buộc chủ doanh nghiệp và NLĐ vào guồng

Ông Nguyễn Thế Lập - Chủ tịch LĐLĐ tỉnh Quảng Trị - cho biết, xác định rõ trách nhiệm của tổ chức công đoàn trong công tác ATVSLĐ, các cấp công đoàn tại tỉnh Quảng Trị đã tập trung mọi nguồn lực, đổi mới nội dung và hình thức để tuyên truyền. Đơn cử như việc tổ chức tập huấn, tọa đàm, sinh hoạt ngày pháp luật; phát động hưởng ứng Tháng Hành động về ATVSLĐ; đối thoại, ký cam kết thi đua, phát động phong trào “Xanh - sạch - đẹp, bảo đảm ATVSLĐ”; cấp phát tài liệu, sổ tay, áp phích, tờ rơi; treo băng rôn, khẩu hiệu, đăng tin, bài viết trên các phương tiện thông tin…

Để thực hiện tốt việc tuyên truyền, LĐLĐ tỉnh đã xây dựng đội ngũ báo cáo viên công đoàn các cấp, kiện toàn bộ máy văn phòng tư vấn pháp luật, xây dựng nội dung các bài giảng về pháp luật lao động dành cho CNLĐ; đầu tư mua sắm trang thiết bị để phục vụ cho công tác tuyên truyền...

Không chỉ tuyên truyền suông, để chủ sử dụng lao động quan tâm đến vấn đề ATVSLĐ, LĐLĐ tỉnh Quảng Trị và các LĐLĐ cấp huyện đã phối hợp với các đơn vị liên quan thường xuyên kiểm tra, thanh tra. Trong 3 năm (2016-2019), LĐLĐ tỉnh đã tiến hành thanh tra, kiểm tra việc chấp hành pháp luật ATVSLĐ và thực hiện chế độ, chính sách đối với NLĐ tại 475 doanh nghiệp; chủ trì 62 cuộc giám sát tại 104 doanh nghiệp; tổ chức khảo sát, nắm bắt tình hình lao động, việc làm tại 680 doanh nghiệp chưa có tổ chức công đoàn. Qua kiểm tra, giám sát, LĐLĐ tỉnh và các ngành chức năng đã kịp thời phát hiện những hạn chế, vi phạm, qua đó hướng dẫn và yêu cầu các doanh nghiệp phải có biện pháp khắc phục.