Công ty nợ BHXH, NLĐ tuyệt vọng
Đã 9 năm nay, hơn 20 cán bộ, nhân viên, NLĐ tại Công ty cổ phần khoá Minh Khai (Hà Nội) bị nợ BHXH kéo dài với số tiền lên tới hơn 12 tỉ đồng.
Bà Nguyễn Thị Minh Hạnh (đại diện tập thể NLĐ) cho biết: “Chúng tôi đã gần 50 tuổi, tham gia sản xuất tại Công ty cổ phần khoá Minh Khai đã gần 30 năm, chúng tôi đã đi gần đến cuối chặng đường lao động.
Tuy nhiên, từ năm 2014 đến nay, công ty vẫn đều đặn trừ tiền lương sản xuất ít ỏi của NLĐ, nhưng lại không đóng tiền về cơ quan BHXH. Do công ty nợ BHXH nên NLĐ không thể chốt sổ, không thể giải quyết chế độ hưu trí.
Một điều trớ trêu là, NLĐ muốn được chốt sổ thì phải lo một khoản tiền để cho công ty vay để đóng BHXH thì mới được chốt sổ. Hầu hết NLĐ chúng tôi đều đang lâm vào hoàn cảnh khó khăn thì lấy đâu ra tiền để mà cho công ty vay, dẫn đến quyền lợi của chúng tôi có nguy cơ không được hưởng”.
Sau khi nhận được đơn kêu cứu của tập thể NLĐ Công ty cổ phần khoá Minh Khai, Báo Lao Động đã xác minh thông tin và có loạt bài phản ánh tình trạng bi đát của NLĐ (ngày 23-24.7.2022) và NLĐ đã gửi đơn đến các cơ quan chức năng của TP.Hà Nội nhưng lãnh đạo công ty vẫn không thực hiện nghĩa vụ với NLĐ…
Đêm 14.8, bà Hạnh tiếp tục phản ánh với phóng viên: Chúng tôi đã gửi đơn thư tới các cấp lãnh đạo của ngành Lao động - Thương binh và Xã hội, UBND TP.Hà Nội, Tổng Công ty Cơ khí Xây dựng… và Thanh tra Bộ LĐTBXH đã có quyết định xử phạt, nhưng công ty vẫn trây ỳ khiến NLĐ rơi vào tuyệt vọng.
Ngoài trường hợp NLĐ tại Công ty cổ phần khoá Minh Khai bị nợ BHXH, mới đây, Báo Lao Động đã nhận được đơn của anh Lâm Trường Long (quê ở Trà Vinh) phản ánh việc Công ty TNHH đầu tư nông nghiệp Thuận Phát (Ba Đình, Hà Nội) nợ BHXH 4 tháng khiến anh không thể chốt sổ BHXH.
Anh Long cho biết, tháng 8.2020, tôi được nhận vào làm vệc tại Công ty Cổ phần giải pháp thanh toán điện lực và viễn thông (ECPay) pháp nhân là Công ty TNHH đầu tư nông nghiệp Thuận Phát (TPAI) với chức vụ là nhân viên kinh doanh. Đến hết tháng 9.2021 do vợ tôi sinh con nên tôi quyết định nghỉ việc để chăm lo cho gia đình.
Tôi đã hoàn tất giấy tờ xin nghỉ việc và bàn giao đầy đủ công việc nhưng công ty không gửi “Quyết định nghỉ việc” cho tôi. Đã gần 11 tháng kể từ khi tôi nghỉ việc thì Công ty TPAI vẫn chưa đóng tiền BHXH cho tôi từ tháng 6-9.2021, do đó tôi vẫn chưa được chốt trả sổ BHXH… Gia đình vừa có cháu nhỏ, bản thân tôi cũng vừa phát hiện mình bệnh xơ gan nên tôi đang muốn làm thủ tục rút BHXH một lần để có tiền chăm con và điều trị bệnh, nhưng do công ty nợ BHXH nên tôi không thể thực hiện được.
Trao đổi với phóng viên, đại diện BHXH quận Ba Đình (Hà Nội) xác nhận, phản ánh của anh Long là đúng sự thật.
Tình trạng DN nợ BHXH gây hệ luỵ tiêu cực rất lớn cho xã hội
Liên quan đến tình trạng DN nợ BHXH, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của NLĐ, ông Lê Đình Quảng - Phó Trưởng ban Chính sách Pháp luật Tổng LĐLĐVN - cho biết, tình hình chậm đóng, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT của các DN có diễn biến ngày càng phức tạp, tình trạng này nếu tiếp tục kéo dài sẽ gây hệ luỵ tiêu cực rất lớn cho xã hội, đi ngược lại các mục tiêu trong chính sách an sinh xã hội của Đảng và Nhà nước.
Các chế tài xử lý hành vi nợ, trốn đóng BHXH, BHTN, BHYT đã được quy định nhiều trong các văn bản quy phạm pháp luật, tuy nhiên thực tiễn áp dụng còn nhiều bất cập, khó thực thi dẫn đến chưa thể hiện triệt để tính pháp quyền của nhà nước đối với những hành vi này.
Theo ông Quảng, để bảo vệ quyền lợi của NLĐ, thì cần tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý nghiêm minh các hành vi vi phạm pháp luật, kể cả áp dụng các biện pháp hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.
Nâng cao hiểu biết về nhận thức, ý thức tuân thủ pháp luật của cả người sử dụng lao động và người lao động bằng các hình thức tuyên truyền phổ biến. Bởi người lao động hiểu biết chế độ chính sách thì họ tự bảo vệ quyền lợi của mình ngay từ đầu.
“Theo tôi, cần sửa đổi các chế độ chính sách về pháp luật liên quan đến BHXH trong đó cụ thể sửa đổi phương thức đóng; phương thức quản lý đóng, hưởng; sửa đổi những chế tài xử lý các hành vi trốn, nợ đóng BHXH; sửa đổi các quy định về tố tụng để đảm bảo quyền NLĐ được bảo vệ bởi tổ chức công đoàn; sửa đổi các vướng mắc lâu nay ví dụ như việc xử lý doanh nghiệp phá sản, giải thể, chủ doanh nghiệp bỏ trốn còn nợ đọng BHXH - hiện nay vẫn chưa xử lý được…” - ông Quảng nêu ý kiến.
Ngoài ra, đối với tổ chức công đoàn, bên cạnh các nhiệm vụ được quy định tại Điều 14 của Luật Bảo hiểm xã hội, thì công đoàn cần tiếp tục quan tâm tới việc tuyên truyền tới NLĐ, giám sát, phát hiện, kiến nghị kịp thời các hành vi nợ, trốn, chậm đóng BHXH của chủ doanh nghiệp, gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới quyền lợi của NLĐ - ông Quảng cho biết thêm.