Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng doanh nghiệp (DN) trốn đóng, nợ đóng BHXH. Trong đó, một số DN gặp khó khăn do hoạt động sản xuất kinh doanh bị thu hẹp, chiếm dụng vốn, nợ chồng chéo, chậm được giải ngân dẫn đến tình trạng mất khả năng thanh toán, bị phong toả hoá đơn; số DN dừng hoạt động, giải thể tăng.

Ông Nguyễn Đức Hoà - Giám đốc BHXH TP.Hà Nội - cho biết, có tình trạng nhiều DN đang hoạt động hiệu quả, có lợi nhuận, trả lương thưởng cho người lao động (NLĐ) bình thường nhưng vẫn tìm cách đối phó, trốn tránh, chiếm dụng tiền đóng của NLĐ để sử dụng vào mục đích khác. Ý thức về thượng tôn pháp luật của DN chưa được chú trọng, còn tình trạng người sử dụng lao động và NLĐ thoả thuận, chủ động trốn đóng BHXH, đóng không đúng mức quy định, cũng như sự hiểu biết pháp luật của NLĐ còn hạn chế, chưa đấu tranh để bảo vệ quyền lợi chính đáng của mình...

BHXH TP.Hà Nội đã nhiều lần công khai danh sách các đơn vị nợ BHXH kéo dài với số nợ lớn. Đây đều là những DN có xu hướng gia tăng nợ theo thời gian do phát sinh lãi chậm đóng.

Trong tháng 10.2019, BHXH TP đã tiếp tục công khai danh sách 500 DN điển hình nợ BHXH lớn tính đến hết tháng 9 đã có hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng, xâm hại quyền và lợi ích hợp pháp của 13.660 lao động, gây ảnh hưởng xấu đến an sinh xã hội trên địa bàn Thủ đô. Trong danh sách này, với số tiền nợ 18 tháng là hơn 21 tỉ đồng, Cty TNHH May mặc xuất khẩu VIT Garment (Mê Linh) là DN có số nợ lớn nhất. Tiếp theo là Cty Cổ phần Đầu tư và Phát triển công nghệ cao Minh Quân (Hà Đông) nợ 19 tháng với số tiền 16,4 tỉ đồng; Đài truyền hình kỹ thuật số VTC (Hai Bà Trưng) còn nợ 15 tháng với số tiền 12,9 tỉ đồng…

Bên cạnh những DN có số nợ lớn, thời gian nợ kéo dài được BHXH TP.Hà Nội công bố thì có 3 đơn vị sử dụng lao động có số nợ BHXH ít nhất, với tổng số tiền nợ là hơn 360 triệu đồng: Cty TNHH Thương mại Sao Kim (Ba Đình); Cty Cổ phần Eonimix (Cầu Giấy); Cty Cổ phần Cơ khí và vận tải HTC (Long Biên).