Những hội viên cần được CĐ bảo vệ
Dự án mang tên “Nâng cao hiệu quả thực hiện công tác tuyên truyền về quyền lao động và CĐ cho các Hội nghề nghiệp và Hội Khoa học kỹ thuật theo quy định của pháp luật Việt Nam, đóng góp vào việc thực hiện các tiêu chuẩn lao động quốc tế cơ bản ở Việt Nam”.
Hiện nay, cả nước có hơn 52.082 hội, trong đó 483 hội cấp trung ương và 51.599 hội cấp địa phương. Cũng như nhiều hội khác, Hội Khoa học Kỹ thuật và Kinh tế Biển TPHCM từng gặp nhiều khó khăn trong mong muốn bảo vệ quyền lợi hợp pháp của hội viên. Ông Doãn Mạnh Dũng - nguyên Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký hội - dẫn chứng trường hợp một hội viên là thuyền trưởng tàu bị chìm và bị khởi kiện. Thuyền trưởng này đã tìm sự giúp đỡ ở nhiều nơi nhưng không được, sau đó tìm đến Hội Biển TPHCM. Hội đã đại diện liên hệ giải quyết khó khăn cho hội viên. Tuy nhiên, quá trình giải quyết gặp rất nhiều trở ngại. Từ thực tế này, ông Dũng khẳng định hội cần có sự kết nối giữa các bên, nhất là với tổ chức CĐ Việt Nam mới giải quyết được vấn đề. Do đó, ông Dũng đề xuất đẩy mạnh hơn nữa vai trò của CĐ và các Hội Nghề nghiệp, Hội khoa học kỹ thuật trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của hội viên.
Với Hội Y học Đà Nẵng, khi tham gia Dự án nói trên đã kiện toàn tổ chức, xác định nhu cầu của hội viên, góp phần có tiếng nói, đại diện trong bảo vệ quyền lợi của các lao động hành nghề Y tại Đà Nẵng trong cả các cơ sở y tế tư nhân. Đặc biệt, mô hình được thực hiện thông qua việc xây dựng kế hoạch, khảo sát nhu cầu hội viên (nhất là khu vực tư nhân) đồng thời phối hợp phát triển hội viên, qua hình thức tuyên truyền về luật lao động - CĐ, quy định ngành Y... Các hoạt động này đã, đang và sẽ có sự phối kết hợp giữa Hội Y học Đà Nẵng và LĐLĐ thành phố, CĐ ngành Y tế Thành phố nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi của hội viên, đoàn viên theo quy định pháp luật và Điều lệ hội, Điều lệ CĐ Việt Nam.
Thúc đẩy quyền lao động và quyền CĐ theo quy định pháp luật
Thời gian qua có rất nhiều trường hợp NLĐ là hội viên của các Hội nghề nghiệp, Hội khoa học kỹ thuật bị vi phạm quyền lợi do thiếu hiểu biết về luật lao động - CĐ. Hơn nữa, nhiều trường hợp không ý thức được mình đang bị vi phạm quyền, lợi ích hoặc khi biết mình bị vi phạm nhưng không biết làm thế nào hay tìm đến nơi nào để nhận được giúp đỡ. Điều này đặt ra một vấn đề lớn cần giải quyết dành cho các Hội nghề nghiệp và Hội khoa học kỹ thuật tại Việt Nam. Theo TS Vũ Minh Tiến - Viện trưởng Viện Công nhân và Công đoàn quyền, lợi ích của không ít NLĐ là hội viên các Hội nghề nghiệp, Hội khoa học kỹ thuật chưa được quan tâm một cách thỏa đáng.
Do đó, sau khi thực hiện khảo sát, nghiên cứu tại 10 tỉnh, thành phố: Hà Nội, TPHCM, Hải Phòng, Yên Bái, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Khánh Hòa, Bình Thuận, Cần Thơ, Dự án đưa ra khuyến nghị tăng cường liên kết, xây dựng mối liên hệ công tác giữa các cấp CĐ Việt Nam với các cấp Hội nghề nghiệp và Hội khoa học kỹ thuật ở cấp Trung ương và địa phương theo hướng hội viên các hội cũng là đối tượng đại diện của tổ chức CĐ, là đoàn viên CĐ - đoàn viên CĐ cũng là hội viên các hội. Cần có chiến lược phát triển đoàn viên, có các hình thức tập hợp NLĐ ở mọi khu vực (chính thức và phi chính thức), để mở rộng độ bao phủ của tổ chức CĐ đáp ứng nhu cầu chính đáng - khách quan là quyền có đại diện và được đại diện bảo vệ quyền, lợi ích của NLĐ theo quy định pháp luật.
Bên cạnh các hình thức CĐCS, nghiệp đoàn cần có các hình thức đa dạng khác theo nhu cầu phong phú của thực tiễn như: CĐ/nghiệp đoàn ghép, liên kết mềm; liên kết mềm giữa CĐ với các hội, hiệp hội, tổ chức hoặc các hình thức tập hợp, đại diện khác của NLĐ có cùng mục đích nói lên tiếng nói của NLĐ, đại diện bảo vệ tốt hơn quyền, lợi ích của mọi NLĐ...