Phải rút ra để sống

Có mặt tại trụ sở BHXH tỉnh Gia Lai từ sáng sớm, chị Trần Thị Lài (34 tuổi, công nhân nhà máy sản xuất gỗ tại khu công nghiệp Trà Đa, TP Pleiku) mong hoàn thành các thủ tục để rút tiền đóng bảo hiểm 1 lần. Hơn một năm qua, nhà máy liên tục bị cắt giảm đơn hàng, chị Lài nằm trong diện bị cắt giảm nhân sự.

“Hai vợ chồng đều là công nhân, phải nuôi con nhỏ, mất việc làm trong giai đoạn này thực sự khó khăn khi đi tìm kiếm công việc mới. Chồng mình phải đi xin phụ hồ để có thêm đồng tiền trang trải cuộc sống. Cực chẳng đã, mình mới quyết định rút bảo hiểm 1 lần. Số tiền rút không lớn, nhưng giúp gia đình vượt qua thời điểm này” - chị Lài chia sẻ. 

Hơn 3.000 lao động rút bảo hiểm 1 lần là số lượng lớn so với thời điểm dịch bệnh COVID-19 bùng phát khiến nhiều người mất việc làm, nhà máy tạm thời đóng cửa. Hầu hết công nhân không có tiền tích trữ, đồng lương hàng tháng chỉ đủ chi tiêu, sinh hoạt, đóng tiền học phí cho con nhỏ. Khi nhà máy đóng cửa, giá cả tăng, nhiều công nhân lao động hoang mang vì không biết bám víu vào đâu để sống. 

Anh Ngô Văn Hồng (41 tuổi, công nhân tại khu công nghiệp Diên Phú, TP Pleiku) cho biết, hơn 10 năm tham gia bảo hiểm xã hội, công nhân ai cũng nhận thức được nhiều lợi ích từ chính sách mang lại. Tuy nhiên, cũng như hàng nghìn công nhân khác trong lúc mất việc, bơ vơ không tìm được việc làm mới, trong khi mùa thu hoạch cà phê, tiêu, điều… ở Tây Nguyên chưa đến. 

“Biết rút ra là mất quyền lợi, ai cũng tiếc nuối, đau xót, nhưng không còn cách nào khác, hi vọng thời gian đến kinh tế lại phục hồi để công nhân trở lại nhà máy lao động sản xuất” - anh Hồng bày tỏ.

Người lao động cần cân nhắc lợi hại

Thống kê của BHXH tỉnh Gia Lai, từ đầu năm 2023 đến nay, các đơn vị đã giải quyết BHXH 1 lần cho 3.306 người với tổng số tiền gần 97 tỉ đồng, tăng 1,21% số người so với cùng kỳ năm trước. Theo BHXH tỉnh Gia Lai, thay vì nhận BHXH một lần, người lao động nên bảo lưu thời gian tham gia BHXH để khi có điều kiện tiếp tục tham gia BHXH bắt buộc hoặc tham gia BHXH tự nguyện. 

Trong đó, nếu tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí (với các mức hỗ trợ từ 10%, 25%, 30% trên chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn tùy nhóm đối tượng tham gia). Bên cạnh đó, trong quá trình bảo lưu thời gian đóng BHXH, nếu không may NLĐ qua đời, gia đình được hưởng trợ cấp mai táng bằng 10 tháng lương cơ sở. 

Thân nhân tùy theo điều kiện được hưởng trợ cấp tuất hàng tháng (tối đa 4 người) đến khi con trưởng thành hoặc đến khi qua đời. Nếu là vợ, chồng hoặc cha, mẹ đã hết tuổi lao động và không có thu nhập hoặc có thu nhập nhưng thấp hơn mức lương cơ sở.

Việc lựa chọn hưởng BHXH một lần đồng nghĩa với việc người lao động tự làm mất đi một số quyền lợi của mình...