Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp kết dư hơn 59.000 tỉ đồng

Theo báo cáo về tình hình thực hiện chính sách, chế độ bảo hiểm xã hội, quản lý và sử dụng quỹ bảo hiểm xã hội năm 2022 của Chính phủ, tính đến hết năm 2022, cả nước có hơn 14,3 triệu người tham gia bảo hiểm thất nghiệp, tăng hơn 929.000 người so với năm 2021, tương đương với mức tăng 6,94%, chiếm 31,13% lực lượng lao động trong độ tuổi.

Trong năm 2022, đã có hơn 983.000 người nộp hồ sơ hưởng trợ cấp thất nghiệp, tăng 22,68% so với năm 2021, trong đó, số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp hơn 975.000 người, tăng trên 27% so với năm 2021.

Trên cả nước có 2,2 triệu lượt người được tư vấn, giới thiệu việc làm, bằng 226,2% số người nộp hồ sơ đề nghị hưởng trợ cấp thất nghiệp, tỉ lệ này tăng 3% so với năm 2021 (223,2%).

Tuy nhiên, số người được hỗ trợ học nghề chỉ hơn 21.800 người, bằng 2,24% so với số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp (tỉ lệ này giảm 0,16% so với năm 2021 (2,4%)).

Trong nửa đầu năm 2022, theo báo cáo từ các Trung tâm Dịch vụ việc làm các tỉnh, thành phố, số người đến nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp là hơn 562.000 người, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2022; số người có quyết định hưởng trợ cấp thất nghiệp là hơn 518.000 người, tăng 4,9% so với cùng kỳ năm 2022.

Tổng số lượt người được tư vấn, giới thiệu việc làm là 1,1 triệu lượt người, song số người được hỗ trợ học nghề chỉ hơn 11.200 người.

Ước kết dư Quỹ bảo hiểm thất nghiệp của năm 2022 chuyển sang năm 2023 là hơn 59.000 nghìn tỉ đồng, gấp hơn 2,8 lần với số phát sinh giảm của năm 2023 (ước theo kế hoạch).

Kết dư quỹ lớn, song người thụ hưởng chế độ bảo hiểm thất nghiệp chủ yếu tập trung vào nhóm nhận trợ cấp, số tham gia học nghề còn chiếm tỉ lệ khá khiêm tốn.

Bà Nguyễn Thị Lan Hương - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học, Lao động và Xã hội (Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội) cho biết thực tế là có trường hợp người lao động đến các Trung tâm Dịch vụ việc làm không thiết tha với 3 chế độ đầu của bảo hiểm thất nghiệp, mà chỉ muốn được hưởng trợ cấp.

Ngoài ra còn là vấn đề tái hoà nhập thị trường lao động. Những người hưởng bảo hiểm thất nghiệp đã có kinh nghiệm lao động, song vì gánh nặng mưu sinh lớn, nếu không tái hoà nhập thị trường lao động, mà chỉ nhìn thấy lợi nhỏ trước mắt thì có khả năng sẽ làm sai lệch, không phát huy được vai trò của chính sách bảo hiểm thất nghiệp.

“Cần nhanh chóng hỗ trợ họ tái hoà nhập thị trường lao động chứ không phải chỉ trợ cấp tiền để tạo nguồn thu nhập nào đó cho người lao động”, chuyên gia nêu ý kiến.

Sửa luật, chú trọng đào tạo nghề

Thời gian qua, nhờ có các chính sách hỗ trợ từ Quỹ bảo hiểm thất nghiệp mà rất nhiều người lao động đã vượt quá khó khăn về kinh tế, giải quyết được vấn đề việc làm để tạo thu nhập ổn định, từ đó góp phần giúp ổn định thị trường lao động, đảm bảo an sinh xã hội.

Tuy nhiên, để chính sách phát huy hiệu quả hơn nữa, trong lần sửa đổi Luật Việc làm tới, người lao động mong muốn giảm mức đóng bảo hiểm thất nghiệp; mở rộng đối tượng tham gia; tăng quyền lợi như hỗ trợ đào tạo nâng cao trình độ kỹ năng nghề, học nghề. Người lao động cũng kiến nghị nâng mức hưởng trợ cấp thất nghiệp, bổ sung quy định hỗ trợ người lao động bị mất, giảm việc làm, do thiên tai, dịch bệnh từ Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp.

Luật Việc làm dự kiến sẽ được sửa đổi, bổ sung trong nhiệm kỳ Quốc hội khoá XV, và Quốc hội cũng đã đưa vào chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội năm 2024. Ủy ban Xã hội sẽ nghiên cứu các đề xuất, kiến nghị của người lao động trong quá trình thẩm tra dự án Luật.

Ông Lê Đình Quảng - Phó Trưởng ban Chính sách pháp luật (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) cũng nhận định, bảo hiểm thất nghiệp phải hướng tới đảm bảo việc làm, bảo đảm tay nghề cho người lao động.

"Hầu hết người lao động mất việc nhiều thời gian vừa qua là lao động tay nghề thấp, không có tay nghề. Những trường hợp người lao động ngoại tỉnh, nuôi con nhỏ, mang thai… càng gặp nhiều khó khăn. Tôi mong muốn trong thời gian tới, các chính sách phải duy trì, tạo ra việc làm bền vững, chất lượng cao cho người lao động" - ông Quảng cho hay.