- Theo tôi, thứ nhất là các nhà giáo cần thay đổi tư duy về dạy học. Đối với quá trình dạy, cần chuyển từ truyền thụ kiến thức sang hình thành phẩm chất và phát triển năng lực người học hay là tổ chức một nền giáo dục mở, thực học, thực nghiệp; chuyển phát triển GDĐT từ chủ yếu theo số lượng sang chú trọng cả số lượng, chất lượng và hiệu quả; chuyển từ chỉ chú trọng giáo dục nhân cách nói chung sang kết hợp giáo dục nhân cách với phát huy tốt nhất tiềm năng cá nhân; chuyển từ quan niệm cứ có kiến thức là có năng lực sang quan niệm kiến thức chỉ là yếu tố quan trọng của năng lực. Nền giáo dục cần chuyển đổi cách thức giáo dục từ truyền thụ kiến thức sang phát triển phẩm chất và năng lực của học sinh. Trên cơ sở đó chương trình giáo dục phổ thông mới cần xác định các chuẩn năng lực chung và năng lực chuyên môn; các hình thức tích hợp hoặc phân hóa trong chương trình dạy học tùy theo cấp học.
Thứ hai là đổi mới mạnh mẽ phương pháp giảng dạy. Hình thức giảng dạy phải linh hoạt về thời gian, không gian, phù hợp với điều kiện và nhu cầu cá nhân, xây dựng những công cụ thông minh, gồm cả công cụ quản lý đại học và chăm sóc sinh viên dựa trên thẻ thông minh, phần mềm trí tuệ nhân tạo, bản địa hóa kho tài liệu học và đẩy mạnh liên kết quốc tế, áp dụng mô hình giảng dạy mới như phòng học ảo, thầy giáo ảo, thiết bị ảo, phòng thí nghiệm, thư viện ảo… dưới sự hỗ trợ của các thiết bị thông minh.
Thứ ba là thay đổi về quan điểm ứng xử đối với người học. Thầy, cô chỉ nói hay, truyền đạt kiến thức giỏi là chưa đủ mà phải có đủ kiến thức về tâm lý học, giáo dục học để có khả năng thấu hiểu từng học sinh; phải có những quan điểm giáo dục tiên tiến kịp thời khích lệ học sinh, dẫn dắt học sinh tự chiếm lĩnh kiến thức thông qua các hoạt động trải nghiệm trên lớp, ngoài nhà trường. Tránh việc dạy học kiểu áp đặt, khuôn mẫu cứng nhắc, không tạo được hứng thú và sự phát triển khác nhau của mỗi học sinh.
CĐ Giáo dục VN sẽ hỗ trợ ra sao để giúp các nhà giáo tiếp cận cuộc cách mạng công nghiệp 4.0?
- CĐ Giáo dục VN sẽ chỉ đạo các cấp CĐ trong hệ thống cũng như phối hợp với LĐLĐ các địa phương đẩy mạnh tuyên truyền giúp giáo viên thay đổi tư duy, nhận thức đầy đủ yêu cầu đối với giáo viên trong cuộc cách mạng 4.0, từ đó có sự thay đổi cho phù hợp. Hỗ trợ giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin đổi mới phương pháp giảng dạy. Đẩy mạnh hoạt động “Đổi mới - Sáng tạo” trong dạy và học. Xây dựng văn hóa ứng xử của giáo viên đối với người học. Chia sẻ khó khăn, áp lực đối với giáo viên. Tham mưu xây dựng cơ chế, chính sách đối với nhà giáo. Nâng cao năng lực đội ngũ giảng viên các trường sư phạm. Tạo tâm lý sẵn sàng đối diện với sự đào thải trong quá trình dạy học trong cách mạng 4.0.
Để có thể tận dụng hiệu quả các cơ hội, vượt qua những thách thức từ cách mạng 4.0, CĐ Giáo dục VN cho rằng, tổ chức CĐ cần tập trung tham gia sâu rộng hơn nữa vào hệ thống pháp luật quốc tế, tăng cường ảnh hưởng của CĐVN trong xây dựng pháp luật quốc tế. Nghiên cứu và đề xuất tham mưu dự thảo các văn bản pháp luật quốc tế từ thực tiễn lao động của VN. Tham mưu xây dựng chế độ chính sách trong nước hợp lý đối với NLĐ phù hợp với đặc thù của từng ngành, nghề. Tham gia xây dựng chính sách an sinh xã hội tốt, tạo cơ chế hỗ trợ hợp lý đối với những trường hợp NLĐ bị mất việc làm do ảnh hưởng của cách mạng 4.0. Kiến nghị Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ hình thành và phát triển các vườn ươm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo trong các trường đại học đào tạo về công nghệ; gắn kết chặt chẽ giữa các vườn ươm khởi nghiệp với trường đại học và doanh nghiệp. Các cơ sở giáo dục đại học cần tăng cường liên kết với các doanh nghiệp, các trường đại học quốc tế để xây dựng mô hình giáo dục 4.0 theo kịp với xu hướng công nghệ hiện đại gắn với xây dựng đội ngũ nhà giáo, NLĐ chất lượng cao, có tác phong làm việc khoa học, có tính kỷ luật cao, năng động, sáng tạo đáp ứng làm việc trong môi trường cạnh tranh, áp lực của cách mạng 4.0.
- Xin cảm ơn ông!