Theo đó, đề xuất quy định các mức lương tối thiểu giờ theo 4 vùng như sau: vùng I là 22.500 đồng/giờ, vùng II là 20.000 đồng/giờ, vùng III là 17.500 đồng/giờ, vùng IV là 15.600 đồng/giờ.

Tranh thủ làm chạy bàn cho một quán cà phê tại TP.Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc), chị Lê Phương Anh được trả mức lương là 17.000 đồng/giờ. Qua khảo sát thấy đây mà mức bình quân các chủ cửa hàng trả cho nhân viên làm việc bán thời gian, nên chị cũng đồng ý.

Mỗi ngày, chị chỉ tranh thủ 4-5 giờ rảnh rỗi làm nhân viên phục vụ để tích luỹ kinh nghiệm làm việc, kĩ năng giao tiếp. Tổng thu nhập mỗi tháng của chị Phương Anh rất hạn hẹp. Ngoài ra, chị không có thêm bất kì quyền lợi nào khác như đóng bảo hiểm xã hội, các chế độ phúc lợi...

Bên cạnh đó, làm nhân viên thu ngân cho một cửa hàng ăn ở Cầu Giấy (Hà Nội), chị Trịnh Thị Hường (ở Mỹ Đức, Hà Nội) cũng được trả 30.000 đồng/giờ. Mỗi ngày chị làm việc từ 9h đến 21h.

Chị Hường cho biết, mức lương theo giờ như thế nào là do thoả thuận giữa chủ cửa hàng với người lao động. Nếu có quy định của pháp luật về mức lương tối thiểu theo giờ thì rất tốt. Từ đó, người lao động làm việc linh hoạt như chị sẽ không bị trả thấp hơn so với quy định.

Song, nếu người lao động và chủ cửa hàng thoả thuận được lương cao hơn so với mức tối thiểu sẽ tốt hơn. Ngoài ra, nếu cửa hàng làm ăn tốt, họ sẽ có thêm thưởng và nhiều chế độ khác với người lao động.

Cũng trao đổi về vấn đề này, bà Nguyễn Thị Lan Hương - nguyên Viện trưởng Viện Khoa học - Lao động và Xã hội cho biết đây không phải là đề xuất mới. Các quốc gia đã áp dụng về mức lương tối thiểu theo giờ từ lâu. Bây giờ mới có đề xuất về vấn đề này dù là muộn nhưng cũng là cơ sở để cải cách tiền lương.

Về mức đề xuất được bộ lao động đưa ra, bà Hương cho rằng, vẫn còn thấp. Tuy nhiên sau đó có thể điều chỉnh tăng thêm. Ngoài mức tiền lương tối thiểu theo giờ, đi kèm với đó là những chính sách an sinh xã hội khác như bảo hiểm xã hội...

“Mức đề xuất lương tối thiểu giờ tôi cho rằng hơi thấp, song cũng cần bao quát nhiều nhóm khác nhau, đây là mức trần thấp nhất để có thể thỏa thuận ở mức cao hơn, còn theo tôi cần cao hơn từ 1,3 – 1,5 lần mức đề xuất thì mới đáp ứng được”- bà Hương nói.

Nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội Phạm Minh Huân cho biết, thông thường ở các nước, lương tối thiểu giờ được tính cao hơn lương tối thiểu tháng vì tính chất công việc không ổn định và không đồng bộ.

Theo ông Huân, vấn đề quan trọng hiện nay là cần xây dựng cơ sở xác định được mức lương tối thiểu giờ. Vì vậy, cách xác định lương tối thiểu giờ dựa trên phương pháp quy đổi tương đương từ mức lương tối thiểu tháng và thời gian làm việc như dự thảo đề xuất cũng cần tính toán lại.

Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội cho rằng, đối với người lao động làm những công việc có tính chất linh hoạt, làm việc không trọn thời gian cho các hộ gia đình, các cơ cơ sở kinh doanh nhỏ lẻ (như nhà hàng, siêu thị, quán cà phê...) thì việc sử dụng mức lương tối thiểu tháng làm căn cứ thoả thuận, trả lương theo ngày, giờ, tuần đối với người lao động đang có sự cứng nhắc, thiếu cơ sở áp dụng linh hoạt, gây ảnh hưởng đến quyền lợi của người lao động.

Do đó, bên cạnh mức lương tối thiểu tháng, cần thiết phải quy định mức lương tối thiểu giờ để mở rộng độ bao phủ và tăng tính bảo vệ của tiền lương tối thiểu đối với các nhóm lao động làm những công việc linh hoạt, bán thời gian theo quy định của Bộ luật Lao động.