Nhà ở vẫn là nhu cầu bức xúc của công nhân

Theo Tổng LĐLĐVN, nhà ở là vấn đề bức xúc đối với công nhân lao động (CNLĐ) nhất là CNLĐ nhập cư trong nhiều năm qua. Mặc dù Đảng, Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chủ trương, biện pháp thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội, trong đó có nhà ở dành cho CNLĐ song trên thực tế, kết quả triển khai thực hiện vẫn còn khiêm tốn so với nhu cầu của CNLĐ. Những bức xúc này càng lộ rõ hơn trong thực tế triển khai công tác phòng, chống dịch bệnh COVID-19.

Với mong muốn được góp sức trực tiếp trong việc chăm lo, cải thiện điều kiện nhà ở cho CNLĐ, Tổng LĐLĐVN đã báo cáo, kiến nghị, đề xuất Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 655/QĐ-TTg ngày 12.5.2017 Phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của công đoàn tại các KCN-KCX” và mới đây là Quyết định số 1729/QĐ-TTg ngày 4.11.2020 sửa đổi, bổ sung Quyết định số 655/QĐ-TTg ngày 12.5.2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án “Đầu tư xây dựng các thiết chế của Công đoàn tại các KCN-KCX”.

Tuy quá trình triển khai từ thực tiễn, Tổng LĐLĐVN nhận thấy vẫn còn những khó khăn vướng mắc về cơ chế chính sách trong trình tự, thủ tục cho thuê nhà ở xã hội, lựa chọn chủ đầu, nguồn vốn đầu tư…

Tại hội nghị, ông Bùi Xuân Dũng - Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) nêu một số bất cập liên quan đến xây dựng nhà ở xã hội, nhà ở cho CNLĐ tại KCN-KCX, xây dựng thiết chế công đoàn… Để đẩy mạnh việc phát triển nhà ở cho CNLĐ KCN-KCX trong thời gian tới, đại diện Bộ Xây dựng đã đưa ra một số giải pháp.

Theo đó, thời gian tới cần sớm nghiên cứu, sửa đổi Luật Nhà ở 2014 theo hướng ban hành cơ chế, chính sách riêng về đầu tư xây dựng nhà ở cho CNLĐ tại các KCN-KCX để khuyến khích, thúc đẩy phát triển loại nhà ở này.

Trong đó, quy định các ưu đãi cho chủ đầu tư thực hiện dự án nhà ở xã hội trong có nhà ở CNLĐ KCN-KCX (miễn tiền sử dụng dất; miễn, giảm thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp; được vay vốn tín dụng ưu đãi; được hỗ trợ đầu tư xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật..) mang tính thực chất để thu hút các doanh nghiệp tham gia đầu tư phát triển nhà ở CNLĐ…

Ngoài ra, cần sửa đổi đồng bộ quy định về việc dành quỹ đất cho phát triển nhà ở CNLĐ KCN-KCX trong pháp luật đất đai, đầu tư, nhà ở… theo hướng bố trí quỹ đất phát triển nhà ở cho CNLĐ ngay trong KCN-KCX, coi nhà ở CNLĐ là một hạ tầng thiết bị của KCN-KCX.

Trước mắt, để việc quy hoạch quỹ đất làm nhà ở phục vụ cho CNLĐ KCN-KCX thuận tiện, phù hợp với điều kiện thực tiễn hiện nay, đề nghị sửa đổi, bổ sung Nghị định số 82/2018/NĐ-CP ngày 22.5.2018 của Chính phủ về việc quy định về quản lý KCN-KCX và khu kinh tế theo hướng trong KCN-KCX được bố trí nhà ở dành cho CNLĐ thuê; trong quy hoạch KCN-KCX phải bố trí đất làm nhà ở cho CNLĐ KCN-KCX thuê (đảm bảo đáp ứng tối thiểu 50% số lượng công nhân có nhu cầu về nhà ở) có hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội thiết bị chủ yếu phục vụ khu nhà ở CNLĐ...

Phối hợp tháo gỡ vướng mắc

Phát biểu tại buổi làm việc, ông Nguyễn Thanh Nghị - Bộ trưởng Bộ Xây dựng cho biết, Bộ đã xác định rõ việc xây dựng nhà ở cho CNLĐ tại các KCN-KCX là rất quan trọng do đó trong thời gian qua, các đơn vị trong Bộ đã tập trung quan tâm, xác định được kế hoạch ngắn hạn, trung hạn, dài hạn…

“Trong thời gian tới Bộ Xây dựng sẽ tiếp tục phối hợp với Tổng LĐLĐVN để tập trung xây dựng các thiết chế công đoàn, xây dựng nhà ở cho CNLĐ. Để thực hiện tốt nhiệm vụ trên, hai đơn vị cần phối hợp chặt chẽ để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc đang tồn tại. Trước mắt, Tổng LĐLĐVN và Bộ Xây dựng có thể thành lập “Tổ phối hợp” để đi khảo sát tại một số địa phương nhằm ghi nhận đúng thực trạng khó khăn, qua đó đề xuất phương án tháo gỡ kịp thời. Ngoài ra, hai bên cũng cần trao đổi, góp ý vào việc sửa đổi Luật Nhà ở, trong đó tập trung vào những nội dung nhằm tháo gỡ cho việc xây dựng nhà ở cho CNLĐ; xây dựng chính sách riêng về nhà ở cho CNLĐ KCN-KCX” - Bộ trưởng Bộ Xây dựng gợi ý.

Phát biểu tại buổi làm việc, Chủ tịch Tổng LĐLĐVN Nguyễn Đình Khang cho rằng, mục tiêu của hai đơn vị hướng tới là lo nhà ở cho CNLĐ, do đó Tổng LĐLĐVN giao Ban Quản lý dự án Thiết chế công đoàn và Ban Chính sách phối hợp với Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản của Bộ Xây dựng để thành lập “Tổ phối hợp”, hoặc gấp rút xây dựng quy chế phối hợp giữa hai bên để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc trong việc xây dựng nhà ở cho CNLĐ”.

Liên quan đến việc đầu tư xây dựng nhà ở cho CNLĐ tại các KCN-KCX, ông Nguyễn Đình Khang gợi ý, Bộ Xây dựng có thể xây dựng gói hỗ trợ đầu tư xây dựng việc xây dựng nhà ở CNLĐ; cần xây dựng quy chuẩn về phòng trọ công nhân, bởi hiện nay tại nhiều địa phương, cư dân gần khu công nghiệp xây dựng những dãy nhà trọ tồi tàn, tạm bợ - để giảm giá thành xây dựng - nhằm thu hút CNLĐ thuê với giá rẻ, do đó CNLĐ khi vào ở rất ẩm thấp, dễ phát sinh bệnh tật…

Liên quan đến việc sớm triển khai các thiết chế công đoàn, ông Nguyễn Đình Khang cho rằng, Tổng LĐLĐVN rất cần sự hướng dẫn cụ thể của Bộ Xây dựng, qua đó có giải pháp tháo gỡ triệt để những khó khăn, vướng mắc, mở đường, thúc đấy nhanh tiến độ xây dựng thiết chế công đoàn, nhà ở cho CNLĐ, góp phần xây dựng giai cấp CNLĐ hiện đại, lớn mạnh theo đúng tinh thần Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nghị quyết 02 của Bộ Chính trị và Chỉ thị 16 của Thủ tướng Chính phủ.