Đề nghị tăng lên 4 triệu đồng đối với gia đình chỉ có mẹ hoặc cha tham gia bảo hiểm tự nguyện

Tham gia thảo luận tại tổ chiều 2.11 về Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi), đại biểu Quốc hội Đào Chí Nghĩa (đoàn Cần Thơ) cho biết, dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) (sửa đổi) quy định lao động nữ khi sinh con, lao động nam có vợ sinh con được hưởng 2 triệu đồng cho một con mới sinh.

Trường hợp cả cha và mẹ cùng tham gia BHXH đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản theo quy định thì chỉ cha hoặc mẹ được hưởng chế độ, theo ông Đào Chí Nghĩa, mức trợ cấp thai sản như vậy là thấp so với mặt bằng giá hiện nay.

"Tôi đề nghị tăng lên gấp đôi là 4 triệu đồng đối với gia đình chỉ có mẹ hoặc cha tham gia bảo hiểm tự nguyện, nếu gia đình cả mẹ và cha đều tham gia BHXH thì mức hưởng là 6 triệu đồng", đại biểu Đào Chí Nghĩa nêu quan điểm.

Ông Nghĩa phân tích, cơ sở đề xuất là có đóng thì có hưởng; người thứ nhất thì được hưởng đầy đủ chế độ. Do ngân sách còn hạn chế thì người thứ hai được hưởng 1/2 chính sách là phù hợp.

Tuy nhiên, ông cũng đề nghị Ban soạn thảo có đánh giá tác động của chính sách đối với ngân sách đảm bảo theo từng mức hưởng để xác định mức hỗ trợ phù hợp với tình hình thực tế.

Cần chi từ ngân sách Nhà nước cho các chương trình trợ giúp xã hội khoảng 4.900 tỉ đồng/năm

Đại biểu Quốc hội Trần Văn Khải - Ủy viên Thường trực Ủy ban Khoa học - Công nghệ và Môi trường của Quốc hội - cũng cho biết, về chế độ thai sản, chúng ta phải "hướng tới một hệ thống trợ cấp thai sản phổ cập tại Việt Nam", mức hưởng chế độ thai sản phải tối thiểu bằng mức chuẩn nghèo, đảm bảo không có phụ nữ nào ở Việt Nam rơi vào cảnh nghèo đói vì có con.

Nếu quy định như dự thảo luật "người lao động tham gia BHXH tự nguyện (bao gồm cả lao động nữ và lao động nam) khi sinh con nếu đáp ứng đủ điều kiện (đóng BHXH từ đủ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con) thì được hưởng trợ cấp bằng 2 triệu đồng cho một con".

Mức này theo ông Trần Văn Khải là "rất thấp", chưa thực sự hỗ trợ cho phụ nữ bảo vệ thai sản và không có ý nghĩa theo chế độ thai sản, vì thai sản là quỹ ngắn hạn thực hiện theo nguyên tắc chia sẻ.

Theo tiêu chuẩn quốc tế, phụ nữ cần được nghỉ thai sản ít nhất 14 tuần, mức này chỉ tương đương 145.000 đồng/tuần, tức là khoảng 600.000 đồng/tháng, chỉ bằng 40% mức chuẩn nghèo khu vực nông thôn.

Thực tiễn thời gian qua, Nhà nước đã có chính sách hỗ trợ cho phụ nữ là người dân tộc thiểu số thuộc hộ nghèo, cư trú tại các đơn vị hành chính thuộc vùng khó khăn khi sinh con đúng chính sách dân số.

“Do đó, tôi đề xuất mức hưởng chế độ thai sản tối thiểu cho người lao động tham gia BHXH tự nguyện (bao gồm cả lao động nữ và lao động nam) là 1,5 triệu đồng/tháng (mức chuẩn nghèo nông thôn) trong 14 tuần (3,5 tháng) là phù hợp và vẫn giữ chính sách hỗ trợ cho phụ nữ thuộc hộ nghèo là người dân tộc thiểu số khi sinh con đúng chính sách dân số.

Chi phí hưởng chế độ thai sản do ngân sách Nhà nước chi trả và có sự chia sẻ quỹ thai sản của chính sách bảo hiểm xã hội nhằm đạt được mục tiêu bao phủ toàn dân cho tất cả các bà mẹ sinh con tại Việt Nam; cần chi từ ngân sách Nhà nước cho các chương trình trợ giúp xã hội khoảng 4.900 tỉ đồng/năm, tương đương 0,05% GDP cả nước năm 2022.

Đại biểu Trần Văn Khải cho rằng, hệ thống trợ cấp thai sản phổ cập tại Việt Nam có thể giảm gánh nặng tài chính từ việc đóng BHXH đối với các hộ gia đình không có khả năng đóng góp, góp phần tăng mức độ bảo vệ thai sản cho người lao động, đặc biệt là lao động nữ, qua đó tăng diện bao phủ của BHXH.

"Mục tiêu của trợ cấp gia đình/trợ cấp trẻ em là góp phần đảm bảo không một phụ nữ Việt Nam nào (hoặc gia đình) bị rơi vào tình trạng nghèo vì sinh con", đại biểu Trần Văn Khải nói.