Hiện nay, công nhân lao động của tỉnh Bình Phước tiếp tục phát triển về số lượng, với trên 167.000 người, có sự chuyển dịch về cơ cấu, chất lượng cơ bản được nâng lên và có những đóng góp trực tiếp to lớn vào sự phát triển của tỉnh.

Đời sống vật chất và tinh thần của công nhân lao động còn nhiều khó khăn. Thực tế những năm qua cho thấy, công nhân lao động có thu nhập thấp, không có nhà ở, cường độ lao động căng thẳng, không có thời gian và kinh phí chi cho các hoạt động giáo dục, nâng cao nhận thức pháp luật. Chính sự hạn chế trong nhận thức dẫn đến một bộ phận công nhân chưa chấp hành nghiêm pháp luật và nội quy, quy chế của cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận về văn hóa pháp luật, đánh giá việc xây dựng văn hoá pháp luật cho đội ngũ công nhân ở tỉnh Bình Phước, đề tài đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao văn hoá pháp luật, đáp ứng yêu cầu phát triển chất lượng đội ngũ công nhân tỉnh Bình Phước trong giai đoạn 2021 - 2025.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, nhu cầu tham gia các hoạt động tổ chức phổ biến và tuyên truyền pháp luật của công nhân tỉnh Bình Phước ngày một tăng. Nhu cầu hiểu biết pháp luật của công nhân là gia tăng, có tới 77,9% là mong muốn và rất mong muốn được nâng cao nhận thức pháp luật.

Kết quả đó đã đặt ra yêu cầu rất lớn cho các cơ quan, đơn vị liên quan và cụ thể là Liên đoàn lao động có kế hoạch cụ thể để góp phần thoả mãn nhu cầu chính đáng của công nhân trong thời gian sắp tới.

Qua khảo sát cũng cho thấy, ý thức pháp luật của một bộ phận công nhân Bình Phước vẫn còn những hạn chế nhất định. Khi được hỏi về mức độ hiểu biết của bản thân về pháp luật của Việt Nam, vẫn còn một số công nhân biết rất ít 9,9% và có 1,2% hoàn toàn không biết gì. Tuy số công nhân hoàn toàn không biết gì hoặc biết rất ít không nhiều, nhưng đó cũng là thách thức để cần nỗ lực hơn nữa trong việc nâng cao hiểu biết, nhận thức về pháp luật.

Một trong những kiến nghị nhóm nghiên cứu đưa ra là tăng cường việc kiểm tra, giám sát việc nâng cao ý thức và thực hiện pháp luật ở các doanh nghiệp trong và ngoài nước trên địa bàn. Công đoàn cấp trên cần thường xuyên kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện những biểu hiện vi phạm của chủ doanh nghiệp, bảo vệ lợi ích chính đáng cho người lao động. Phối hợp tổ chức các đoàn kiểm tra việc thực hiện pháp luật lao động, luật Công đoàn, luật bảo hiểm, các chế độ chính sách của người lao động. Đồng thời thường xuyên kiểm tra, đôn đốc công nhân trong việc chấp hành quy chế, nội quy và kỷ luật lao động của doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, Liên đoàn Lao động cũng cần tiến hành thực hiện kiểm tra, đánh giá ý thức, hành vi pháp luật thông qua khảo sát đối tượng công nhân qua bảng hỏi, qua các cuộc thi, các bài tập đố vui kiểm tra sau buổi tập huấn... Qua những kênh kiểm tra đó, các cơ quan đoàn thể chức năng có thông tin bổ ích.

Cần rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về quản lý, sử dụng kinh phí bảo đảm kịp thời, đầy đủ cho công tác phổ biến, giáo dục pháp luật cho người lao động. Hằng năm, Liên đoàn Lao động tỉnh cần lưu ý tham mưu phân bổ ngân sách cho Công đoàn cấp cơ sở để thực hiện công tác tuyên truyền pháp luật.

Theo Thạc sĩ Ngọ Duy Hiểu - Phó Chủ tịch Tổng LĐLĐVN, Chủ tich Hội đồng và nhận xét của các thành viên Hội đồng, đề tài có ý nghĩa thực tiễn cao, đề cập được vấn đề về nhu cầu tự bảo vệ mình bằng pháp luật của công nhân lao động. Đề tài không chỉ có tính ứng dụng với Bình Phước mà với cả các địa phương khác. Nhóm thực hiện sẽ tiếp thu các ý kiến để bổ sung cho đề tài.