Theo BHXH TP.Hà Nội, năm 2020 là năm rất nhiều thách thức, khó khăn với doanh nghiệp (DN), cũng như với ngành BHXH Việt Nam trong công tác thu, thu nợ BHXH. Đến nay, số nợ BHXH trên toàn thành phố chiếm khoảng 9,4% số phải thu (tăng gần 97% so với năm 2019 và cao nhất cả nước).
BHXH TP.Hà Nội trong quá trình đối chiếu, rà soát dữ liệu do ngành Thuế cung cấp tại nhiều đơn vị, DN đã phát hiện những trường hợp có mã số thuế, nhưng chưa đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Bên cạnh những DN thực sự khó khăn do ảnh hưởng dịch COVID-19, thì có một số đơn vị, DN chưa tích cực, tự giác chấp hành tuân thủ pháp luật, chưa làm tốt trách nhiệm với NLĐ, cố tình mượn cớ khó khăn khách quan để trây ỳ tham gia BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ.
Với mục tiêu giảm nợ BHXH để bảo vệ quyền lợi NLĐ, đảm bảo an sinh xã hội Thủ đô, UBND Thành phố yêu cầu Sở Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) tăng cường thanh tra, kiểm tra về lao động, việc làm, an toàn vệ sinh lao động, BHXH tại các DN, nhất là các DN nợ đóng, trốn đóng BHXH; chỉ đạo, đôn đốc phòng LĐTBXH các quận, huyện quản lý, kiểm tra việc chấp hành pháp luật lao động và chính sách pháp luật về lao động trên địa bàn.
BHXH Thành phố tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền phổ biến, giáo dục pháp luật và làm việc trực tiếp với đơn vị, NLĐ về việc thực hiện các chính sách, pháp luật về BHXH, BHYT, nhất là những đơn vị nợ BHXH. Tăng cường kiểm tra, thanh tra chuyên ngành đóng BHXH đối với các đơn vị, DN nợ BHXH và xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật. Công khai danh tính DN trốn đóng, nợ đóng BHXH kéo dài trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Cục Thuế TP.Hà Nội kiểm tra, xử lý nghiêm các DN khai báo đã đóng BHXH, BHYT, BH thất nghiệp cho NLĐ, đã nộp tiền BHXH đầy đủ để đưa vào chi phí hợp lý giảm trừ thuế, nhưng thực tế lại chưa đóng, để nợ BHXH, BHYT, BH thất nghiệp. Từ danh sách những DN nợ BHXH này, Thanh tra thành phố chỉ đạo Thanh tra các quận, huyện, thị xã chủ động phối hợp với cơ quan BHXH cùng cấp thanh tra, kiểm tra liên ngành và đôn đốc thu nợ BHXH trên địa bàn.
UBND Thành phố yêu cầu Công an Thành phố khẩn trương điều tra, xác minh, khởi tố đối với những đơn vị, DN cố tình nợ đóng, trốn đóng BHXH do cơ quan BHXH chuyển hồ sơ; phối hợp với Viện Kiểm sát Nhân dân Thành phố, Tòa án Nhân dân Thành phố đưa ra truy tố, xét xử án điểm để răn đe, ngăn chặn đối với những DN cố tình trây ỳ, nợ đóng, trốn đóng BHXH cho NLĐ.
Mặt khác, ngay tại các DN, tổ chức Công đoàn cơ sở phải mạnh mẽ thực hiện trách nhiệm đại diện, đấu tranh bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của NLĐ, trong đó có quyền lợi về BHXH, BHYT; giám sát việc thực thi pháp luật tại các DN, nâng cao chất lượng các buổi đối thoại tại nơi làm việc; khởi kiện ra tòa đối với hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT gây ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của NLĐ.
UBND các quận, huyện, thị xã đẩy mạnh hoạt động của Tổ thu nợ do Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch UBND làm tổ trưởng, tập trung đôn đốc thu hồi nợ BHXH, kiên quyết xử lý đối với những đơn vị cố tình trây ỳ, trốn đóng, nợ đóng BHXH. Quyết liệt chỉ đạo thanh tra, kiểm tra liên ngành các đơn vị, DN nợ đóng, trốn đóng BHXH, BHYT.