Engadget ngày 6.9 đưa tin, Mỹ, Vương quốc Anh, Liên minh châu Âu (EU) cùng một số quốc gia lớn khác đã ký kết một hiệp ước quốc tế mang tính đột phá về AI. Hiệp ước này được đề xướng bởi tổ chức nhân quyền Council of Europe (COE), mang tên "Công ước khung về trí tuệ nhân tạo, nhân quyền, dân chủ và pháp quyền”.
Hiệp ước nhằm đảm bảo AI được phát triển và sử dụng phù hợp với các giá trị dân chủ và quyền con người. Lễ ký kết diễn ra tại Vilnius, Litva, mở ra một bước ngoặt mới trong việc kiểm soát AI ở cấp độ quốc tế.
Hiệp ước AI mới tập trung vào ba lĩnh vực quan trọng: bảo vệ nhân quyền, bao gồm quyền riêng tư và ngăn ngừa phân biệt đối xử; duy trì và bảo vệ các nền dân chủ; và bảo đảm pháp quyền.
Ngoài ra, hiệp ước còn cung cấp khuôn khổ pháp lý để quản lý toàn bộ vòng đời của các hệ thống AI, từ giai đoạn phát triển cho đến triển khai và vận hành, giúp thúc đẩy đổi mới nhưng đồng thời kiểm soát các rủi ro tiềm tàng mà AI có thể gây ra.
Những quốc gia tham gia ký kết hiệp ước bao gồm Mỹ, Vương quốc Anh, EU và một số quốc gia khác như Andorra, Georgia, Iceland, Na Uy, Moldova, San Marino và Israel.
Nhiều quốc gia lớn từ châu Á, Trung Đông và Nga hiện chưa tham gia. Tuy vậy, theo tuyên bố của COE, bất kỳ quốc gia nào cũng có thể tham gia vào hiệp ước trong tương lai nếu họ cam kết tuân thủ các điều khoản quy định.
Tổng Thư ký COE, bà Marija Pejčinović Burić, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì các tiêu chuẩn về nhân quyền và dân chủ trong bối cảnh AI phát triển mạnh mẽ. Bà cho biết: "Chúng ta phải đảm bảo rằng sự phát triển của AI sẽ bảo vệ và củng cố các giá trị của chúng ta, thay vì làm suy yếu chúng”.
Bà cũng khẳng định rằng, công ước này là một tài liệu pháp lý mạnh mẽ, được soạn thảo dựa trên quan điểm đa dạng và mang tính toàn diện, nhằm đáp ứng các thách thức và cơ hội của AI.
Hiệp ước sẽ chính thức có hiệu lực sau 3 tháng kể từ khi được ít nhất 5 quốc gia phê chuẩn, trong đó bao gồm ít nhất 3 quốc gia thành viên của COE.
Đây là một phần của chuỗi nỗ lực quốc tế nhằm quản lý và điều chỉnh AI, bao gồm Hội nghị thượng đỉnh về an toàn AI do Vương quốc Anh tổ chức, Quy trình AI Hiroshima do G7 dẫn đầu, và nghị quyết AI của Liên Hợp Quốc.
Việc ký kết hiệp ước này đánh dấu một bước tiến lớn trong việc xây dựng các quy định toàn cầu về AI, nhằm đảm bảo rằng sự phát triển công nghệ không chỉ thúc đẩy tiến bộ mà còn bảo vệ những giá trị cốt lõi về quyền con người và dân chủ.