Mới đây, lô 18.000 sản phẩm tương ớt Chin-su của Công ty cổ phần Hàng tiêu dùng Masan đã bị Nhật Bản thu hồi do chứa Axid benzoic - một chất bị cấm sử dụng trong sản phẩm của Nhật Bản.
Theo PGS-TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện Công nghệ Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội, axit benzoic là axit nằm trong nhóm chất bảo quản để chống hiện tượng mốc và sự phát triển sinh vật trong thực phẩm.
Hiện nay, Việt Nam không cấm sử dụng chất này. Tại Việt Nam phụ gia thực phẩm benzoic acid cũng được sử dụng trong nhiều loại thực phẩm khác nhau và Thông tư 27/2012/TT-BYT ngày 30.11.2012 về quản lý phụ gia thực phẩm, hàm lượng benzoic acid được sử dụng với hàm lượng tối đa 1g/kg sản phẩm tương ớt.
Được biết khi axit benzoic vào cơ thể với hàm lượng nhiều, cơ thể sẽ bị ảnh hưởng vì glucocol dùng để tổng hợp protein sẽ bị mất do tác dụng với acid benzoic để giải độc. Ngoài ra, acid benzoic có thể tác động hệ hô hấp và hệ thần kinh trung ương, gây kích ứng mắt.
GS-TSKH Vũ Minh Giang chuyên gia cao cấp, Chủ tịch Hội đồng Khoa học và Đào tạo ĐH Quốc gia Hà Nội - trả lời trên báo Tuổi Trẻ, từ đầu những năm 1900, người ta đã chứng minh được Acid benzoic và muối benzoate khi gặp vitamin C có trong thực phẩm sẽ tạo thành phản ứng sinh ra benzene. Mà benzene đã được kết luận là chất gây ung thư từ những năm 1980 và được khuyến cáo tránh hấp thu benzene qua đường thở (không khí ô nhiễm), hoặc đường ăn uống (thực phẩm).
Trên thị trường Mỹ vào năm 2008, các nhà khoa học của FDA (Cục Quản lý dược và thực phẩm Hoa Kỳ) đã phát hiện benzene trong một số mẫu nước giải khát sử dụng muối benzoate như chất bảo quản.
Đa số các loại rau củ quả, trái cây đều chứa vitamin C, nên việc sử dụng muối benzoate trong quá trình bảo quản các sản phẩm từ rau củ quả, trái cây, nước chấm có ớt hay cà đều làm tăng khả năng sinh ra benzene. Hơn nữa, bản thân nhóm benzoic - benzoate cũng gây độc ở người nếu chúng ta tiêu thụ nhiều hơn 5mg/kg thể trọng mỗi ngày, theo WHO.
Theo cơ quan y tế Nhật Bản, kết quả phân tích mẫu tương ớt Chin-su của Masan, lượng axit benzoic có trong sản phẩm này giao động từ 0,41g/kg đến 0,45g/kg. Sản phẩm tương ớt Chin-su vi phạm điều 11 (2) của Luật Vệ sinh Thực phẩm của Nhật Bản.
Từ vụ việc này, dư luận có quyền đặt ra câu hỏi: Tại sao hàm lượng axit benzoic có trong sản phẩm tương ớt Chin - Su xuất sang Nhật Bản dao động từ 0,41g/kg đến 0,45g/kg là dưới ngưỡng, là an toàn nhưng họ vẫn từ chối sử dụng?
Nhà sản xuất Masan giải thích việc bị Nhật Bản "tẩy chay" là do nhiều khả năng lô sản phẩm tương ớt Chin- su bị thu hồi vừa qua tại Nhật là sản phẩm dành riêng cho thị trường Việt Nam, trên đó có ghi rõ “Dành riêng cho thị trường Việt Nam", không dành cho xuất khẩu.
Với lời giải thích của Masan có thể hiểu sản phẩm có chứa chất phụ gia có thể gây nguy hại cho sức khỏe có trong tương ớt Chin - Su chỉ để dành riêng cho người Việt Nam? Còn sản phẩm xuất khẩu không có chất này để an toàn cho người dân các nước bạn?
Có lẽ việc 18 nghìn chai tương ớt Chin- Su bị cấm ở Nhật đã khiến người dân Việt Nam giật mình về những sản phẩm thực phẩm vẫn ăn uống hàng ngày đang là những sản phẩm thấp cấp hơn so với cùng sản phẩm được xuất khẩu.
Câu hỏi này rất cần được các cơ quan chức năng làm rõ.