Bạn đọc hỏi: Tôi xin năm 1965 hiện công tác tại một đơn vị sự nghiệp cấp huyện. Thời gian công tác và đóng BHXH bắt buộc tính đến nay đã hơn 37 năm, lĩnh vực làm việc của tôi nằm trong môi trường nặng nhọc, độc hại theo quy định của Chính phủ.
Nay tôi muốn xin nghỉ hưu trước tuổi theo Nghị định 143/CP. Vậy, tôi cần những điều kiện gì? Khi nghỉ hưu tôi được hưởng các chế độ gì theo quy định?
Bảo hiểm xã hội Việt Nam trả lời:
Theo quy định tại Điều 4 Nghị định số 135/2020/NĐ-CP ngày 18.11.2020 của Chính phủ quy định về tuổi nghỉ hưu, tuổi nghỉ hưu của lao động nam trong điều kiện lao động bình thường tại năm 2022 là 60 tuổi 6 tháng.
Theo quy định tại Điểm a Khoản 1 Điều 5 Nghị định số 135/2020/NĐ-CP ngày 18.11.2020 của Chính phủ quy định về tuổi nghỉ hưu, người lao động có từ đủ 15 năm trở lên làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội (LĐTBXH) ban hành có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn nhưng không quá 5 tuổi so với tuổi nghỉ hưu trong điều kiện lao động bình thường tại thời điểm nghỉ hưu.
Theo quy định tại Khoản 1, 3 Điều 8 Nghị định số 108/2014/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 2 Điều 1 Nghị định số 143/2020/NĐ-CP ngày 10.12.2020 của Chính phủ), người lao động có đủ 20 năm đóng BHXH trở lên, trong đó có đủ 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐTBXH và Bộ Y tế ban hành thuộc trường hợp tinh giản biên chế được hưởng chế độ hưu trí theo quy định của pháp luật về BHXH và không bị trừ tỷ lệ lương hưu do việc nghỉ hưu trước tuổi nếu có tuổi thấp hơn tối đa đủ 5 tuổi và thấp hơn tối thiểu đủ 2 tuổi so với tuổi nghỉ hưu tối thiểu quy định tại Khoản 3 Điều 169 Bộ luật Lao động.
Đối chiếu các quy định nêu trên với thông tin ông cung cấp, năm 2022, ông 57 tuổi và có trên 15 năm làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐTBXH và Bộ Y tế ban hành thì không thuộc trường hợp hưởng chính sách về hưu trước tuổi theo quy định tại Nghị định số 143/2020/NĐ-CP mà có thể hưởng lương hưu ngay khi ông thôi việc.
Khi giải quyết hưởng lương hưu, ngoài lương hưu hàng tháng, ông còn được hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu do có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỷ lệ hưởng lương hưu 75% (cao hơn 35 năm).
BHXH Việt Nam là cơ quan tổ chức thực hiện chính sách BHXH (trong đó có giải quyết chế độ hưu trí theo Nghị định số 143/2020/NĐ-CP), không có thẩm quyền hướng dẫn về thủ tục tinh giản biên chế. Đề nghị ông liên hệ với đơn vị sử dụng lao động để được giải đáp, hướng dẫn cụ thể về trường hợp của ông.