Ngày 16.5, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GDĐT) vừa có báo cáo gửi Uỷ ban Thường vụ Quốc hội việc thực hiện, triển khai Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Theo nghị quyết 88 của Quốc hội, cùng với việc xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa (SGK) theo hướng "một chương trình, nhiều SGK", Bộ GDĐT phải tổ chức biên soạn một bộ SGK. Bộ sách giáo khoa này được thẩm định, phê duyệt công bằng với các sách giáo khoa do tổ chức, cá nhân biên soạn".

Về việc thực hiện xã hội hoá việc biên soạn SGK, Bộ GDĐT cho biết, Hội đồng thẩm định SGK đã tổ chức thẩm định, phê duyệt cho phép sử dụng 5 bộ sách giáo khoa lớp 1 các môn học và hoạt động giáo dục bắt buộc và 7 sách giáo khoa môn học tự chọn do các nhà xuất bản tổ chức biên soạn, đánh dấu sự thành công bước đầu của chủ trương xã hội hóa việc biên soạn sách giáo khoa.

Về việc biên soạn một bộ sách giáo khoa sử dụng vốn vay của Ngân hàng Thế giới, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GDĐT xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch biên soạn một bộ sách giáo khoa (do Bộ GDĐT tổ chức thực hiện) gồm 137 đầu sách giáo khoa đầy đủ các môn học, hoạt động giáo dục theo Chương trình giáo dục phổ thông mới.

Tuy nhiên qua 2 lần đấu thầu tuyển chọn tác giả biên soạn SGK của Bộ GDĐT đều bất thành. Theo lý giải của Bộ này “nguyên nhân chính là hầu hết các chuyên gia có kinh nghiệm đã sớm ký hợp đồng với các nhà xuất bản và triển khai biên soạn sách giáo khoa” và khi “tổ chức thương thảo để ký hợp đồng, các tác giả đã đưa ra nhiều yêu cầu mà theo quy định thì Bộ GDĐT không đáp ứng được”.

Theo Bộ GDĐT, theo chủ trương xã hội biên soạn SGK,  hiện nay, Bộ GDĐT vẫn bảo đảm có đủ sách giáo khoa triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới. Các nhà xuất bản tham gia biên soạn sách giáo khoa cũng đã có kiến nghị về việc không nên sử dụng ngân sách Nhà nước biên soạn sách giáo khoa; Bộ GDĐT tập trung chỉ đạo các nhà xuất bản biên soạn sách giáo khoa và tổ chức thẩm định, bảo đảm chất lượng các bộ sách giáo khoa.

“Căn cứ vào tình hình đã nêu, Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép tiếp tục thực hiện xã hội hóa biên soạn sách giáo khoa và trường hợp đã có ít nhất một bộ sách giáo khoa đảm bảo chất lượng được Bộ GDĐT phê duyệt thì Bộ GDĐT không tổ chức biên soạn một bộ sách (sử dụng ngân sách nhà nước) nữa”- Báo cáo của Bộ GDĐT nêu rõ.

Cho ý kiến thẩm tra về việc này, Thường trực Uỷ ban Văn hoá, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội cho rằng, cần cân nhắc việc Bộ GDĐT tiếp tục chủ trì biên soạn SGK lớp 1 vì những lý do như: Thời gian từ nay đến khai giảng năm học 2020-2021 còn rất ngắn để triển khai biên soạn, thực nghiệm và thẩm định một bộ SGK lớp 1 mới; Việc tập hợp các chuyên gia sẽ khó khăn khi các nhà khoa học có kinh nghiệm đã tham gia các nhóm biên soạn của 3 nhà xuất bản;  Mặt khác, việc xã hội hóa biên soạn SGK đã huy động được nguồn lực, các tổ chức, cá nhân tham gia trực tiếp vào công tác giáo dục;

“Thường trực Uỷ ban thống nhất với đề nghị của Chính phủ tiếp tục thực hiện xã hội hóa biên soạn SGK, không sử dụng ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, để chủ động, Thường trực Uỷ ban đề nghị giao Thủ tướng Chính phủ quyết định cụ thể trong trường hợp cần thiết” – báo cáo thẩm tra nêu rõ.