Danh sách ứng viên được Hội đồng Giáo sư Nhà nước công nhận đạt chuẩn năm 2019, có 75 người được công nhận đạt chuẩn giáo sư, 349 người được công nhận đạt chuẩn phó giáo sư.

Theo báo cáo của Văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước, năm 2019, có 98 hội đồng giáo sư cơ sở có ứng viên đăng ký xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư với 725 ứng viên, trong đó có 119 ứng viên giáo sư, 606 ứng viên phó giáo sư.

Sau khi thẩm định hồ sơ, đánh giá ngoại ngữ, đánh giá báo cáo khoa học tổng quan, có 440 ứng viên giáo sư, phó giáo sư (82 ứng viên giáo sư, 358 ứng viên phó giáo sư) từ 26 Hội đồng GS ngành, liên ngành được đưa vào danh sách đề nghị xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư năm 2019.

Riêng Hội đồng Giáo sư ngành Khoa học Quân sự và Khoa học An ninh đề nghị 47 ứng viên (1 ứng viên giáo sư, 46 ứng viên phó giáo sư) nhưng chưa tổ chức xét tại kỳ họp lần này do chưa có hướng dẫn cụ thể theo quy chế đặc thù của cấp trên.

Sau khi tiếp nhận hồ sơ ứng viên từ các Hội đồng giáo sư ngành, liên ngành, Văn phòng Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã phối hợp với các đơn vị chức năng của Bộ Giáo dục và Đào tạo và Thường trực các Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành kiểm tra, rà soát minh chứng của toàn bộ hồ sơ ứng viên, báo cáo Thường trực Hội đồng Hội đồng Giáo sư Nhà nước trước khi trình Hội đồng Hội đồng Giáo sư Nhà nước xét và công nhận.

Như vậy, so với đợt xét gần đây nhất vào năm 2017, số lượng giáo sư, phó giáo sư được công nhận đã giảm rõ rệt. So với đợt công nhận chính thức năm 2017, số lượng giáo sư, phó giáo sư được công nhận giảm 707 người (hơn 2,66 lần).

Đây cũng là năm có số lượng người được công nhận đạt chuẩn thấp nhất trong 5 lần xét gần đây.

Đáng chú ý, trong số này có 1 trường hợp đạt chuẩn giáo sư theo hình thức đặc biệt. Đó là ông Phạm Đức Chính, ứng viên của Hội đồng Giáo sư ngành Cơ học.

Theo giải thích của Hội đồng Giáo sư ngành Cơ học, sở dĩ Phó giáo sư Phạm Đức Chính được đưa vào diện đặc biệt là bởi ông không đạt điều kiện tại khoản 5, điều 5 của Quyết định 37 (chủ trì biên soạn sách phục vụ đào tạo từ trình độ đại học trở lên phù hợp với chuyên ngành xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư).

Tuy nhiên, phó giáo sư Chính lại là người vừa được giải thưởng Tạ Quang Bửu năm 2019 (một giải thưởng uy tín của Bộ Khoa học - Công nghệ), có số lượng lớn bài báo khoa học đăng trên các tạp chí quốc tế uy tín, với tổng điểm công trình khoa học rất cao.

Trước đó, trong đợt xét năm 2017 - được cho là đợt xét mang tính chất "chuyến tàu vét" theo tiêu chí xét cũ, lần đầu công bố  của Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã có 1.226 ứng viên đạt tiêu chuẩn.

Sau khi báo chí, dư luận lên tiếng về những con số bất thường, có nhiều ứng viên đã chủ động rút hồ sơ.

Sau khi tiếp nhận công văn số 1418/VPCP-KGVX ngày 8.2.2018 của Văn phòng Chính phủ, truyền đạt yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ liên quan đến việc xét công nhận đạt tiêu chuẩn giáo sư, phó giáo sư năm 2017, Bộ Giáo dục và Đào tạo cùng Hội đồng Giáo sư Nhà nước đã tổ chức họp, tổng hợp kết quả kiểm tra, rà soát hồ sơ ứng viên của 28 Hội đồng chức danh Giáo sư ngành, liên ngành và kết quả rà soát lại hồ sơ của Tổ công tác.

Kết quả, có 95 trường hợp ứng viên “không đạt chuẩn” trong số 1.226 hồ sơ đã được thông báo trước đó.