"Kết luận của Hội đồng thẩm định đi ngược với tinh thần của Ban soạn thảo"?
Theo Giáo sư – Tiến sĩ khoa học Phùng Hồ Hải - Viện trưởng Viện Toán học Việt Nam, với tư cách thành viên ban soạn thảo chương trình môn Toán, ông cho rằng những lý do đưa ra của Hội đồng thẩm định hoàn toàn đi ngược với tinh thần của Ban soạn thảo sách giáo khoa phổ thông mới.
Ông trích kết luận của hội đồng thẩm định với sách môn Toán của Giáo sư Hồ Ngọc Đại: “Đối với môn Toán, hội đồng thẩm định cho rằng nội dung bản mẫu sách giáo khoa chưa thể hiện đúng và đầy đủ nội dung của chương trình, còn nhiều nội dung vượt quá chương trình môn Toán lớp 1 như các nội dung liên quan đến khái niệm tập hợp, phương trình. Việc sử dụng lý thuyết tập hợp để hình thành số, phép toán cho học sinh lớp 1 là vượt quá chương trình. Các số “đứng liền nhau”, “dãy số”, “dãy số tự nhiên”, “trục số” không có trong chương trình”.
Giáo sư Phùng Hồ Hải phân tích, với tinh thần của kết luận này thì các sách giáo khoa muốn vượt qua vòng thẩm định không được phép có nội dung “vượt quá chương trình môn Toán”.
Trong khi đó, một trong những điểm quan trọng nhất của ban soạn thảo chương trình 2018 là nội dung chương trình sách giáo khoa yêu cầu kiến thức tối thiểu, chương trình sách giáo khoa không hạn chế việc dạy thêm các kiến thức khác nằm ngoài chương trình, thậm chí khuyến khích điều đó đối với những đối tượng phù hợp.
Giáo sư Hải nhấn mạnh đến tính mở của chương trình, đồng thời trao quyền chủ động và trách nhiệm cho địa phương, nhà trường trong việc lựa chọn, bổ sung một số nội dung giáo dục toán học và triển khai kế hoạch giáo dục phù hợp với đối tượng và điều kiện của địa phương, của cơ sở giáo dục.
“Chương trình môn Toán chỉ quy định những nguyên tắc, định hướng chung về yêu cầu cần đạt, phẩm chất, năng lực của học sinh; nội dung giáo dục, phương pháp giáo dục và việc đánh giá kết quả giáo dục, không quy định quá chi tiết, để tạo điều kiện cho tác giả sách giáo khoa và giáo viên phát huy tính chủ động, sáng tạo trong thực hiện chương trình” – Giáo sư Phùng Hồ Hải nhấn mạnh.
Về quan điểm cá nhân, Giáo sư Hải nói ông không ủng hộ phương pháp dạy Toán cho học sinh tiểu học của Giáo sư Hồ Ngọc Đại, do cách tiếp cận quá trừu tượng đối với các phép tính số học.
Tuy nhiên, ông cho rằng, lý do Hội đồng thẩm định loại sách của Giáo sư Hồ Ngọc Đại vì có nhiều kiến thức vượt chương trình là chưa thuyết phục.
Tại sao 40 năm qua học sinh học được?
Thầy Nguyễn Thành Nam (một giáo viên từng dạy lớp 1 theo sách Tiếng 1-Công nghệ giáo dục của Giáo sư Hồ Ngọc Đại) cảm thấy tiếc khi bộ sách bị loại vì không đáp ứng được khung chương trình do Bộ Giáo dục và Đào tạo công bố.
Giáo viên này phân tích: “Công nghệ giáo dục tức là người thầy không giảng giải, mà hướng dẫn học sinh tự học thông qua hệ thống việc làm được thiết kế cẩn trọng và khoa học. Sau khi thực hiện xong công việc thì các em cũng đồng thời chiếm lĩnh được khái niệm và tri thức.
Chẳng hạn như việc dạy Tiếng Việt, học sinh sẽ được hướng dẫn thực hiện các thao tác phát âm, phân tích âm và ghi lại âm bằng các con chữ, qua đó các em sẽ hiểu được cấu trúc ngữ âm của Tiếng Việt, đồng thời có thể đọc, viết dễ dàng và không bao giờ tái mù chữ".
Thầy Nam và không ít giáo viên có chung băn khoăn và mong Hội đồng thẩm định, cũng như Bộ Giáo dục và Đào tạo có câu trả lời:
"Chương trình của thầy Đại đã được thực hiện mấy chục năm có thành tựu rõ ràng trên hàng triệu học sinh Việt Nam, vậy mà nhiều người cứ kêu nội dung này nội dung kia là quá khó với học sinh. Học sinh không thấy khó sao hội đồng thẩm định lại thấy khó?". "Tại sao khó, mà vẫn đưa vào dạy cho bao thế hệ suốt 40 năm qua?".